Đó là trận chiến đẫm máu nhất trên nước Úc.
Cuộc chiến Biên giới xảy ra vào những ngày đầu của 140 năm xây dựng chế độ thuộc địa ở Úc.
“Khi tôi nghĩ về những cuộc chiến tranh biên giới, tôi nhớ về bà nội cùng bà cố tôi và ông tôi kể về những chuyện đã xảy ra trên đất nước chúng ta".
"Tôi luôn nghe được những câu chuyện chết chóc nầy, thế nhưng không có nơi để thuật lại, do chẳng có buổi tưởng niệm nào cả”, Warren Roberts.
Ông Warren Roberts là Chủ tịch và là Người sáng lập của Yarn Australia, một doanh nghiệp xã hội tập trung vào việc tạo ra các cuộc trò chuyện giữa những người Thổ dân và Không phải Bản địa.
Không phải ngẫu nhiên mà Lễ Tưởng niệm các cuộc Chiến tranh Biên giới khai mạc, lại rơi vào cuối tuần nghỉ lễ dài nhân Sinh nhật Nữ hoàng.
Ông nói rằng, đó là một phần của quá trình nói thật và chia sẻ toàn bộ câu chuyện.
“Tôi khuyến khích mọi người hãy tham gia và sẵn lòng nghe những câu chuyện từ các bậc trưởng lão của chúng tôi, cũng như cho phép chúng tôi cùng đồng hành cùng các bạn".
"Cuộc hành trình để hàn gắn đó là cho mọi người, cho tất cả chúng ta không phải chỉ riêng cho chúng tôi mà cho tất cả”, Warren Roberts.
Được biết các nhà nghiên cứu tại Đại học Newcastle đã phát hiện ra rằng, có từ 11 đến 14 ngàn Thổ dân đã chết trong các cuộc thảm sát, từ năm 1788 đến năm 1928, được gọi là Chiến tranh Biên giới.
Người ta ước tính rằng, số người chết của Thổ dân cao hơn từ 27 đến 33 lầ,n so với số người chết ở những người định cư châu Âu.
Bà Ghillar Michael Anderson nói với cử tọa rằng, những gì đã xảy ra vẫn chưa được cộng đồng nói chung biết đến rộng rãi.
“Một trong những hậu quả chính yếu mà chúng tôi gánh chịu các đau khổ, là hệ lụy của chính sách mà chúng tôi gọi là nguyên tắc thiêu rụi mọi thứ trên mặt đất".
"Đó là chuyện mà những kẻ thực dân không thể bắt người Thổ Dân làm nô lệ, họ quyết định là Thổ Dân không phải là những công nhân tốt và khó để huấn luyện, ngăn cản con đường thuộc địa hóa của họ”, Ghillar Michael Anderson.
Những diễn giả khác tại lễ tưởng niệm như ông Jimmy Kyle chia sẻ các câu chuyện cá nhân và những lời kể của tiền nhân họ, các câu chuyện dấy lên một cuộc thảo luận quan trọng về lịch sử nước Úc.
“Nếu các bạn muốn biết vì sao chúng tôi luôn ở trong cảnh bần hàn, thì hãy nhìn vào luật pháp mà họ đã chế tác để kìm giữ chúng tôi luôn nghèo khó, quả là một đất nước lạ lùng khi sinh sống ở đây".
"Luật pháp nói rằng mọi chuyện như vậy là công bằng cho mọi người".
"Tôi nghĩ rằng nó không như vậy và cũng không nghĩ rằng họ tin tưởng là tạo sự công bằng cho mọi người".
"Tôi nghĩ chúng ta tất cả có mọi thứ tại Nhà Hát Con Sò, cho đến khi trở lại thực tế".
"Tôi không quan tâm đến lời nói của người khác mà chỉ nhìn vào hành động mà thôi".
"Bà xã tôi chỉ ra một điều là lời nói có ý nghĩa rất ít, nhưng hành động có ý nghĩa rất nhiều”, Jimmy Kyle.
"Bạn sẽ nói lên khi chẳng có ai làm chuyện nầy, vì đó là công việc của chúng ta cho 230 năm trước và chúng ta khá mõi mệt khi làm chuyện đó”, Jimmy Kyle.
Buổi lễ tiếp tục được chia sẻ trên khắp nước Úc, đặc biệt mang những người Thổ Dân và không phải là Thổ Dân lại gần nhau.
Một trong những người tham dự không phải là Thổ Dân là bà Helen Tulip Forbes.
“Tôi chẳng thấy có chút hy vọng cho đất nước nầy, trừ khi chúng ta tỏ ra trân trọng đối với những người đã chăm sóc cho lục địa nầy hàng ngàn năm, trước khi người da trắng đến đây".
'Tôi là một di dân vào năm 2000, thế nhưng tôi hiểu được có những gì rất tốt đẹp tại Úc vốn luôn tiềm ẩn và đó là di sản của người Thổ Dân, cũng như tôi yêu mến việc học hỏi điều nầy và những gì sẽ xảy ra hôm nay".
'Không có chuyện gì dễ dàng cả, thế nhưng nếu chúng ta lắng nghe và tỏ sự tôn kính với những người mà có lẽ lần đầu tiên chia sẻ câu chuyện của họ, thì ánh sáng sẽ đến rồi bóng tối sẽ tan biến đi”, Helen Tulip Forbes.
Ông Phillip Obah là người Thổ Dân tham dự, đồng ý rằng sự kiện hôm nay là rất quan trọng.
“Tôi cảm thấy đó là một bước tiến trong sự hàn gắn và quan trọng hơn là công lý cùng song hành với chúng ta".
"Như vậy với tương lai cho trẻ em chúng tôi, tôi nghĩ chúng sẽ hành động một cách tự do”, Phillip Obah.
Thế nhưng ông Jimmy Kyle cho biết, có một thách thức cho thế hệ hôm nay.
“Nếu chúng ta thực sự muốn có mối quan hệ tốt đẹp với người khác, một tình bạn dựa trên sự đồng thuận, thì nay là thời điểm những người da trắng nhìn nhận rằng, đó không phải là lỗi của bạn, những người sống còn đến ngày hôm nay với những gì xảy ra trong quá khứ, thế nhưng quí vị là người thừa hưởng những chuyện đó và là một người lớn có trách nhiệm, bạn sẽ hành sử những gì? Bạn sẽ làm gì với những trách nhiệm đó?".
"Những thách thức nào bạn chấp nhận đương đầu, bạn sẽ nói chuyện với gia đình tối nay trong căn bếp về chuyện nầy hay không?".
"Bạn sẽ nói chuyện tại chỗ làm về Kế hoạch Hành động về Hòa giải ra sao và cảm thấy tính chất biểu tượng của nó?".
"Bạn sẽ nói lên khi chẳng có ai làm chuyện nầy, vì đó là công việc của chúng ta cho 230 năm trước và chúng ta khá mõi mệt khi làm chuyện đó”, Jimmy Kyle.
Thêm thông tin và cập nhật Like SBS Vietnamese Facebook
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese
