Sáng kiến tại Tây Úc giúp lan tỏa tài năng âm nhạc của di dân đến khán giả địa phương

Asad Alizada plays traditional Hazara music.

Asad was left partially blind after being shot by the Taliban. Source: Aaron Fernandes, SBS News

Tiệm cà phê Nhạc Quốc tế là một doanh nghiệp phục vụ xã hội, giúp nâng cao kỹ năng và sự hội nhập của những di dân mới đến Úc, ở đó tôn vinh âm nhạc và các loại nhạc cụ mà họ đã mang theo trên bước đường tầm trú.


Từ những đỉnh núi cao ở Afghanistan đến các ngọn đồi của thành phố Perth. 

Asad Alizada đến Úc từ bảy năm trước.

Cựu binh sĩ người Afghanistan này đã bị mù trong một cuộc đọ súng chống lại Taliban.

‘Trước đây tôi làm việc trong quân đội của Afghanistan, trong suốt bảy năm. Quân lính Taliban đã tấn công chúng tôi và tôi bị bắn ba phát đạn vào đầu, vào khoảng 10 năm trước. Thật không may, sau đó tôi đã bị mù. Tình trạng này càng khiến cuộc sống dưới thời Taliban trở nên khó khăn hơn. Chúng tôi đã quyết định đào thoát khỏi Afghanistan. Chúng tôi vượt biên đi vào Pakistan, và ở đó khoảng ba, bốn năm. Sau đó, tôi được Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc gởi hồ sơ tới đại sứ quán Úc. Năm 2014 cả gia đình chúng tôi đã đến Tasmania. ‘ 

Ông Alizada trình diễn một ca khúc truyền thống của người Hazara với cây đàn tambura – điều mà ông không thể nào làm được khi sống dưới sự kiểm soát của Taliban.

‘Vào thời đó, mọi người không thể chơi nhạc, đặc biệt là chơi đàn tambura. Tôi biết đánh đàn này từ hồi nhỏ, nhưng lúc đó cây đàn này bị cấm chơi nơi công cộng. Tôi phải chơi trong vườn hoặc trong phòng tối, khi các cửa sổ và cửa lớn đều đóng kín. Tôi sợ rằng người ta có thể nghe được tiếng đàn này. Ở Úc thì khác, chúng tôi có thể chia sẻ tiếng đàn tambura mà không gặp bất kỳ vấn đề nào từ chính phủ hay từ người khác.’

Asad Alizada là một trong vài nghệ sĩ biểu diễn tại tiệm cà phê Nhạc Quốc tế. Đây là một chương trình giúp lan tỏa âm nhạc của di dân và người tị nạn đến khán giả Úc.

Ông Chisenga Katongo đến Úc vào tám năm trước. Ông là một người chuyên dẫn chương trình tại các sự kiện tại Zambia.

‘Tiệm cà phê Nhạc quốc tế là nơi gắn kết mọi người từ khắp nơi, bất kể nguồn gốc, màu da hay tôn giáo. Đây là nơi gặp gỡ giao lưu, mang lại sự hòa hợp và tình đoàn kết. Chúng tôi cùng nhau đem đến cho mọi người những giây phút thư giãn tuyệt vời. Ai cũng muốn ăn ngon và vui vẻ. Tôi nghĩ đó mới là sự tự do chân chính. Tiệm cà phê này mang lại cảm giác đó cho những người có nguồn gốc di dân.’

Tiệm cà phê này là một phần của Dự án Phát triển Thương nghiệp Đa sắc tộc của chính phủ liên bang, với mục tiêu phát triển các kỹ năng nghề nghiệp và kết nối xã hội cho những người mới đến Úc.

Di dân không chỉ trình diễn trên sân khấu mà họ còn tổ chức các sự kiện, trong bếp thì chuẩn bị thức ăn cho khách tới nghe nhạc.

Ông Jon Cope là người điều phối chương trình này.

‘Thức ăn và âm nhạc đều có mặt trong mỗi nền văn hóa vì vậy sẽ rất dễ kết nối mọi người lại với nhau. Mục đích của tiệm cà phê này là xây dựng một thương nghiệp phục vụ xã hội, là nơi giúp mọi người phát triển kỹ năng nghề nghiệp, kinh nghiệm làm việc và tạo mối quan hệ trong xã hội.’

Điểm quan trọng nhất của chương trình chính là một niềm tin, rằng âm nhạc có thể dẫn đường cho một người đang tìm cách xây dựng cuộc sống mới tại Úc.

Cô Kavisha Mazzella là một người Úc gốc Ý và Burmese. Cô cũng là một nhạc sĩ kiêm ca sĩ từng được nhận giải thưởng âm nhạc ARIA.

Cô cho biết nguồn gốc của mình là niềm cảm hứng để cô sáng tác.

‘Khi bạn di dân tới một nơi chốn mới, bạn gần như mất tất cả, bạn phải trải qua một quá trình đau khổ khi dần dần mất đi từng mảnh tâm hồn đã gắn bó với mình, và cuối cùng, giống như bạn được tái sinh. Những điều đã xảy ra trong tiệm cà phê này sẽ giúp người di dân hồi sinh theo một hướng tích cực, tại một đất nước mới, và tôi rất vui sướng khi trở thành một phần của chương trình này.’

Còn các nghệ sĩ nhạc cổ điển Basir Khamooshi và Noura Momtazi là người tị nạn từ Iran, họ đến Úc chỉ mới 9 tháng trước.

Cô Momtazi nói thật khó khăn khi phải bắt đầu lại mọi thứ ở Úc.

‘Đối với tôi, điều này thật sự khó khăn, tôi phải vượt qua cuộc khủng hoảng về danh tánh. Tôi không là gì ở đây cả. Trong khi ở Iran tôi là một cô giáo dạy dương cầm. Tôi nổi tiếng ở đó. Vì vậy ban đầu cũng rất khó khăn. Nhưng sau vài tháng, tôi đã cảm thấy dễ dàng hơn. Mọi người ở đây rất tốt với tôi. Chúng tôi vẫn đang dần dần thích nghi, nhưng mỗi ngày trôi qua thì càng dễ thở hơn một chút.

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service