پارلمان معلق و ساسچ دموکراسی: سیستم انتخاباتی آسترالیا چگونه کار می‌کند؟

با در نظرداشت این‌که کارزارهای رسمی انتخابات 2019 در جریان هستند، اس‌بی‌اس نگاهی انداخته به سیستم انتخاباتی آسترالیا.

Scott Morrison casts his vote in 2016. Source: AAP

آسترالیایی‌ها در 18ام ماه می پای صندوق‌های رأی می‌روند تا تصمیم بگیرند زمام امور کشور را به چه کسی می‌سپارند. این‌جا نگاهی انداخته‌ایم به این‌که نظام انتخاباتی آسترالیا چگونه کار می‌کند.

که می‌تواند رأی دهد؟

اگر شما شهروند آسترالیا هستید و بالای 18 سال سن دارید، مکلف هستید در انتخابات فدرال امسال رأی دهید.

اما این وظیفۀ هر رأی‌دهنده است که نامش را در فهرست رأی‌دهندگان کمیسیون انتخابات آسترالیا درج کند، در غیر آن، قادر به رأی دادن نخواهد بود.

Voters at Bondi Surf Bathers Life Saving Club. Source: AAP

فیل دیاک از کمیسیون انتخابات آسترالیا به اس‌بی‌اس نیوز گفت، نزدیک به 600 هزار نفر از فهرست رأی‌دهندگان ناپدید هستند.

آقای دیاک گفت: «برای کسانی که پس از انتخابات گذشتۀ فدرال یا از زمان ثبت نام شان نقل مکان کرده اند، خیلی مهم است که جزئیات آدرس شان را به‌روز کنند».

فرصت ثبت نام برای انتخابات قرار است ساعت 8 شام روز 18ام اپریل به پایان برسد. آقای دیاک از آسترالیایی‌ها می‌خواهد پیش‌ازپیش جزئیات ثبت نام شان را بررسی کنند تا از رأی دادن در انتخابات محروم نشوند.

روز انتخابات چه اتفاقی می‌افتد؟

در حالی که رأی‌دهی پیش از وقت برای انتخابات آینده قابل دسترس خواهد بود، اکثریت آسترالیایی‌ها در روز اصلی انتخابات در مراکز رأی‌دهی در محل شان پای صندوق‌های رأی می‌روند.

یکی از برتری‌های رأی دادن حضوری، موجودیت «ساسج دموکراسی» یا باربکیوهای جمع‌آوری کمک است.

Bill Shorten eats a sausage sandwich on 2016 election day. Source: AAP

آقای دیاک گفت: «اگر شما در روز انتخابات در مرکز رأی‌دهی محل تان رأی می‌دهید، نام شما روی فهرست نشانی می‌شود و یک برگۀ رأی‌دهی سبزرنگ برای مجلس نمایندگان و یک برگۀ رأی‌دهی سفیدرنگ برای سنا به شما داده خواهد شد».

«سپس، روش رأی دادن در این دو برگه با هم تفاوت دارند، پس خیلی مهم است که از راهنمایی‌های روی برگه پیروی کنید».

مجلس نمایندگان

مجلس نمایندگان را به نام «مجلس حکومت» نیز می‌شناسند، زیرا هرکه این مجلس را اداره کند، حکومت روز را نیز تشکیل می‌دهد.

آقای دیاک گفت: «برای برگۀ رأی‌دهی سبزرنگ مجلس نمایندگان، باید خانه‌خالی‌ها را از یک تا هرچه نامزد روی برگه وجود دارند به صورت متوالی شماره‌گذاری کنید».

از میان نامزدان احزاب و مستقل، هرکس بیش از 50 درصد آرا را به دست آورد، در همان حوزۀ انتخاباتی برنده اعلام می‌شود.

در انتخابات فدرال 2019، 151 نماینده برای نشستن در مجلس نمایندگان انتخاب می‌شوند.

رأی ترجیحی

دلیل بزرگی برای این‌که چرا باید رأی‌دهندگان خانه‌خالی‌های برابر نام نامزدان روی برگۀ رأی‌دهی را شماره‌گذاری کنند، وجود دارد.

آقای دیاک در این باره می‌گوید: «سیستم انتخاباتی آسترالیا، برخلاف تعدادی از کشورهای همانند آن، براساس رأی‌دهی ترجیحی بنا شده است».

«هدف سیستم رأی‌دهی ترجیحی این است که نامزد دارای بالاترین رأی ترجیحی، با توجه به تمام ارجحیت‌ها، کسی است که انتخاب می‌شود ... این زمان عملی می‌شود که هیچ‌کدام از نامزدان بیش از 50 درصد آرا را در شمارش آرای ترجیحی اول کسب نکند».

پس هرگاه در مرحلۀ اول شمارش هیچ‌کدام از نامزدان بیش از 50 درصد آرا را کسب نتواند، نامزد دارای کم‌ترین تعداد آرا از روند شمارش حذف می‌شود و انتخاب دوم کسانی که برای نامزد حذف شده رأی داده بودند، دوباره شمار می‌شوند.

این روند تا زمانی که یکی از نامزدان بیش از 50 درصد آرا را به دست آورد، ادامه می‌یابد.

حکومت چگونه تشکیل می‌شود؟

وقتی نامزدان برنده از تمامی حوزه‌های انتخاباتی مشخص شدند، حزبی که اکثریت کرسی‌ها را به دست آورده- حداقل 76 کرسی- حکومت را تشکیل می‌دهد و رهبر آن حزب، پست نخست‌وزیری را تصاحب می‌کند.

هرگاه هیچ‌کدام از احزاب نتواند تعداد کرسی‌های لازم در مجلس برای تشکیل حکومت را کسب کند، به آن مجلس «پارلمان معلق» گفته می‌شود.

در این صورت، احزاب بزرگ سراغ نمایندگان مستقل و احزاب کوچک را می‌گیرند و پیشنهاد تشکیل ائتلاف می‌دهند.

آخرین مجلس معلق در آسترالیا در انتخابات سال 2010 رخ داد و سپس جولیا گیلارد، رهبر حزب کارگر به حمایت نمایندگان مستقل و حزب سبز، حکومت ائتلافی تشکیل داد.

مجلس سنا چه می‌شود؟

روز انتخاب شما یک برگۀ سفیدرنگ رأی‌دهی مجلس سنا را نیز دریافت می‌کنید که نسبت به همتای سبزرنگش خیلی بزرگ است.

براساس قوانین پارلمانی، مجلس سنا، مجلس بزرگان آسترالیا یا «مجلس ارزیابی و نظارت‌کنندۀ قدرتمند حکومت برحال است».

هر ایالت شش سناتور را برای مجلس سنا انتخاب می‌کند، در حالی که قلمرو مرکزی آسترالیا (آسترالین کپیتال تریتوری) و قلمرو شمالی آسترالیا (آسترالین نورتن تریتوری) هرکدام دو سناتور انتخاب می‌کنند.

MP Bob Katter with ballot papers in 2016. Source: AAP

به یاد داشته باشید که دورۀ کامل مجلس سنا دوبرابر مجلس نمایندگان، یعنی شش سال است. پس در هر انتخابات، تنها نیمی از نمایندگان سنا انتخاب می‌شوند و نیم دیگر آن‌ها هنوز در در نیمۀ دورۀ شش سالۀ شان قرار دارند.

دو راه برای رأی دادن سنا موجودند: بالای خط یا پایین خط.

اگر می‌خواهید در بالای خط رأی دهید، باید حداقل شش خانه‌خالی را در برابر نام‌های احزاب یا گروه‌های سیاسی شماره‌گذاری کنید.

اگر می‌خواهید در پایین خط رأی دهید، باید حداقل 12 خانه‌خالی را در برابر نام نامزدان مورد نظرتان از انتخاب اول تا دوازدهم شماره‌گذاری کنید.

پس از انتخاب دوازدهم، شما مختارید به شماره‌گذاری نام نامزدان دیگر نیز ادامه دهید.