به گفته برخی از کارشناسان صحی و ارتباطات بحران، ما در بی‌ثباتی عظیمی به سر می‌بریم که فضای ترس‌آلود آن به پخش معلومات اشتباه، دروغ و اخبار جعلی از تمام طبقات اجتماعی کمک می‌کند.
چنان‌چه سازمان جهانی صحت نیز هشدار داده است: جهان تنها با یک پاندمی ویروسی در مبارزه نیست، بلکه با یک «انفودمی»/پاندمی معلوماتی نیز می‌جنگد.
این سیل با تئوری‌های توطئه در باره چگونگی آغاز شیوع کووید-۱٩ آغاز شد و با زمینه‌سازی برای شیوع آن از طریق شبکه نسل پنجم انترنت (٥جی) و عکس‌های جعلی شنای دلفین‌ها در کانال‌های آبی ونیز رسید.
بگذریم از اظهارات چند روز پیش رییس جمهور دونالد ترامپ که مقامات کاخ سفید و صحی ایالات متحده امریکا را در تنگنای پاک کردن اذهان عامه از تصورات غلط تزریق ضدعفونی کننده قرار داد.
پروفیسر ادم دن، مدیر بخش بیومیدیکل انفورماتیک (انفورماتیک زیست‌پزشکی) و صحت دیجیتال دانشگاه سیدنی گفت: «اگر صادقانه بگویم، از لحاظ حجم، هرگز شاهد این مقدار معلومات نادرستی که در این باره پخش می‌شوند، نبوده‌ام».
«و نیز، چنان‌چه در این پاندمی مشاهده کردیم، هرگز چیزی ندیده‌ام که این‌همه اثر مخرب بر صحت مردم و زندگی آن‌ها داشته باشد».
«از نگاه اندازه، بزرگ‌تر از تمام نمونه‌های معلومات نادرستی است که در گذشته دیده‌ام».
دانستن این‌که به چه کسی اعتماد کنیم و چه کسی «کارشناس» است، هیچ‌گاه سخت‌تر از حالا نبوده است.
اما پروفیسر دن می‌گوید پدیده اخبار جعلی پیچیده‌تر از نشر و پخش معلومات نادرست از بالا به پایین یا از طبقه پایین جامعه به بالاست.
او می‌گوید، در هسته این اخبار جعلی، سرعت شدیدی است که معلومات می‌تواند به صورت آنلاین پخش شود- بدون در نظرداشت منبع آن.
«مثال‌هایی چون تحقیقی که ابتدا به شکل نسخه پیش از چاپ بیرون آمد و ما جذب آن شدیم که نشان می‌داد این ویروس در آزمایشگاهی در ووهان مهندسی شده بود، یا پژوهش ضعیفی که در ابتدا نشر شد و نشان می‌داد هایدروکسی‌کلروکین شاید داروی اثربخشی باشد؛ چیزهای مانند این از جاهای کوچکی در طبقه پایین آمدند، اما بعد که به افراد تأثیرگذار در سطوح بالاتر رسید، به زودی گسترش یافتند».
پروفیسر ادم دن از دانشگاه سیدنی Source: Supplied
«و، البته، اگر این معلومات از نشانی افرادی چون رهبر یک کشور بیایند، می‌توانند مشکلات فراگیرتری بیافرینند».
افراد تأثیرگذار باید در مورد ویروس کرونا سکوت کنند
داکتر هری نِسپلون، رییس کالج رویال طبیبان عمومی آسترالیا می‌گوید، بهترین خدمت افراد تأثیرگذارِ با شمار زیاد دنبال‌کننده در شبکه‌های اجتماعی- فرقی نمی‌کند چهره‌های اجتماعی یا سیاسی باشند- در مبارزه علیه همه‌گیری این است که بپذیرند کارشناس اپیدمیولوژی (همه‌گیری‌شناسی) نیستند و در این مورد سکوت کنند.
آقای نسپلون گفت: «اعتماد واقعاً بخش مهمی از آن‌چه در موردش صحبت می‌کنیم را تشکیل می‌دهد. اگر شما احتمالاً سال‌ها یک فرد مشهور (سلبریتی) را تماشا کرده‌اید، باور دارید که او واقعیت را به شما می‌گوید».
«واقعیت این است که خیلی از چهره‌های مشهور تخصصی در سلامت ندارند. آن‌ها چیزهایی را ترویج می‌کنند، که به عقیده من، ایده‌های خطرناکی هستند ... برخی از این ایده‌ها می‌توانند در واقع منجر به مرگ افراد شوند، زیرا آن‌ها به آن توصیه‌ها عمل می‌کنند».
پروفیسر دن می‌گوید آمادگی اذهان عامه برای پذیرش اخبار جعلی نیز در این مورد نقش دارد، اما این موضوع از طریق ارتباطات بحرانِ مناسب در سطح دولتی قابل حل است».
«و من در واقع فکر می‌کنم احتمالاً ارتباطات بحران کم‌کیفیتی که ما در آسترالیا داشته‌ایم، این میزان روزافزون اضطراب و وحشت را در میان جمعیت خلق کرده است، که این همچنان آن‌ها را کاملاً آماده می‌سازد تا معلومات نادرستی را که پخش می‌شوند، باور کنند».
آقای دن می‌گوید شیوه‌ای به نام «pre-bunking»- گوش‌زد کردن به مردم در باره معلومات نادرست در حالی که به آن نگاه می‌کنند- که از سوی فیسبوک استفاده می‌شود، نتایج نسبتاً مثبتی در پی داشته است.
پروفیسر برندن مورفی، مدیر ارشد صحی آسترالیا با نخست‌وزیر اسکات موریسن Source: AAP
«شواهد قابل قبولی وجود دارند که این شیوه می‌تواند کارگر بیفتد و من فکر می‌کنم احتمالاً این رویکرد مناسبی است. البته خطر آن، عکس‌العمل‌های منفی و احتمال غیرمعتبر جلوه دادن یا عَلَم کردن چیزها به شکل غیرمناسب یا دادن احساس کاذب امنیت به ماست».
مردم در آسترالیا باید حداقل فاصله ۱,٥ متری را با افراد دوروبرشان حفظ کنند. محدودیت‌های ایالت خود بر گردهمایی‌ها را چک کنید.
آزمایش ویروس کرونا اکنون در سراسر آسترالیا به شکل گسترده قابل دسترس است. اگر دچار علایم زکام یا سرماخوردگی هستید، برای تنظیم وقت آزمایش به داکترتان زنگ بزنید یا با شماره ٠٨٠ ٠٢٠ ۱٨٠٠ به مرکز ملی معلومات ویروس کرونا تماس بگیرید.
اپلیکیشن ردیاب ویروس کرونای حکومت فدرال، کوویدسیف (COVIDSafe)، برای دانلود در اپ‌استورهای گوشی همراه تان قابل دسترس است.
اس‌بی‌اس به اطلاع‌رسانی به‌موقع کووید-۱٩ به جوامع چندفرهنگی آسترالیا متعهد است. خبر و معلومات تازه در مورد ویروس کرونا به ٦٣ زبان در وبسایت اس‌بی‌اس قابل دسترس است: www.sbs.com.au/coronavirus
به اشتراك بگذاريد
