دیدبان حقوق بشر می‌گوید این نیروهای تحت حمایت سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) که ظاهراً زیر نام اداره امنیت ملی افغانستان اما در واقعیت خارج از زنجیره‌های فرماندهی نیروهای امنیتی افغانستان و نیروهای امریکایی مستقر در این کشور عمل می‌کنند، به هیچ مرجع دیگری پاسخ‌گو نیستند.
گزارش می‌گوید مسئولیت استخدام، آموزش، تجهیز و فرماندهی این نیروها به دوش سازمان سیا می‌باشد و اغلب عملیات‌های «کشتار یا دستگیری» خود را با همکاری نیروهای ویژه ایالات متحده و حمایت‌های هوایی نیروهای امریکایی مستقر در افغانستان انجام می‌دهند.
دیدبان حقوق بشر امروز (پنج‌شنبه) با نشر گزارش ٥٠ صفحه‌ای خود زیر عنوان «آن‌ها به افراد زیادی چون ما شلیک کردند: سوءاستفاده عملیات‌های شبانه توسط نیروهای تهاجمی افغان مورد حمایت سیا» گفت: «این نیروهای تهاجمی در جریان عملیات‌های شبانه دست به کشتار و دستگیری و ناپدید کردن غیرقانونی غیرنظامیان زده، و مراکز درمانی را به اتهام درمان جنگجویان شورشی مورد حمله قرار داده‌اند».
این گزارش ۱٤ مورد از عملیات‌های شبانه این نیروها را میان اواخر سال ٢٠۱٧ و اواسط ٢٠۱٩ مستند کرده که در آن «نیروهای تهاجمی افغان وابسته به سیا مرتکب تخطی‌های جدی شده که برخی از آن‌ها جنایات جنگی به شمار می‌روند».
این گزارش براساس مصاحبه با ٣٩ باشنده محل و دیگر شاهدان عینی عملیات‌های شبانه این نیروها در ولایت‌های غزنی، هلمند، کابل، قندهار، ننگرهار، پکتیا، ارزگان، ورک و زابل و همچنان مستندات گروه‌های مدافع حقوق بشر از سوی پاتریشیا گاسمن، مدیر بخش آسیای دیدبان حقوق بشر نوشته شده است.
حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان یکی از منتقدان جدی عملیات‌های شبانه به رهبری امریکا بود. Source: AFP/Getty Images
خانم گاسمن گفت: «سیا برای افزایش عملیات‌ها علیه طالبان زمینه مرتکب شدن قساوت‌هایی چون اعدام‌های فراقانونی و ناپدید کردن افراد را برای نیروهای خشون‌گر افغان فراهم کرده است».
«این نیروها مورد به مورد به افراد تحت بازداشت شان به راحتی شلیک کرده و همه محلات را در وحشت عملیات‌های شبانه و حملات هوایی بدون تفکیک قرار داده‌اند».
گزارش می‌نویسد «نیروهای حفاظتی خوست» که یکی از این گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به سازمان جاسوسی امریکاست در ماه دسامبر ٢٠۱٨ گلوله را به چشم و دهان یک بزرگ قومی و عضو شورای ولایتی صلح و خواهر/برادرزاده‌اش که دانشجوی حدود ٢٠ ساله بوده شلیک کرده‌اند.
در گزارش آمده است: «یک دیپلمات آشنا با عملیات‌های نیروهای ضربتی افغان در گفت‌وگو با دیدبان حقوق بشر از این نیروها به عنوان ’جوخه‌های مرگ‘ یاد کرد».
«در بسیاری از عملیات‌های شبانه که دیدبان حقوق بشر بررسی کرده، به نظر می‌رسد نیروهای شبه‌نظامی افغان به صورت غیرقانونی براساس هویت اشتباهی، اطلاعات ضعیف، یا رقابت‌های سیاسی محلی غیرنظامیان را هدف قرار داده‌اند».
این گزارش همچنان طالبان را به نقض مکرر حقوق بشر و قوانین جنگ و کشتار غیرنظامیان کرده، اما افزوده است جنایت‌های طالبان نمی‌توانند توجیهی برای اعمال شبه‌نظامیان وابسته به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا باشد.
پاتریشیا گاسمن Source: Twitter/Patricia Gossman
دیدبان حقوق بشر از حکومت‌های ایالات متحده و افغانستان خواسته است تمامی گروه‌های شبه‌نظامی خارج از «زنجیره عادی فرماندهی» را فوراً منحل، خلع سلاح و متهمان به جنایات جنگی را محاکمه کنند.
خانم گاسمن گفت: «حکومت‌های ایالات متحده و افغان باید با تحقیقات مستقلانه در مورد این اتهامات همکاری کنند».
«این‌ها پرونده‌های مجزا نه، بلکه مشت نمونه خروار از طیفی از نقض جدی قوانین جنگ- و حتا جنایات جنگی- از سوی این نیروهای شبه‌نظامی هستند».
