آقای داتون روز چهارشنبه (۵ اپریل) بعد از جلسه نمایندگان حزبش در مقر پارلمان فدرال در یک نشست خبری مشترک با معاون خود سوزن لی گفت، لیبرالها از به رسمیت شناخته شدن بومیان آسترالیا در قانون اساسی کشور و همچنین تشکیل ساختارهای نمایندگی محلی و منطقهای برای آنها حمایت میکنند.
اما گفت که حزب لیبرال با مدل پیشنهادی حزب کارگر و سوالی که حکومت برای همهپرسی طرح کرده، مخالف است.
بریجیت آرچر، نماینده لیبرال از ایالت تاسمانیا، با موقف رسمی حزب خود در قبال همهپرسی صدای بومیان به مخالفت برخاست و اعلام کرد که برای موفق شدن این همهپرسی کمپین خواهد کرد.

بریجیت آرچر، نماینده لیبرال از ایالت تاسمانیا، گفت که با موقف حزب خود مخالف است و برای همهپرسی صدای بومیان کمپین خواهد کرد. Source: AAP / Lukas Coch
او همچنین مدعی شد سوال پیشنهادی حکومت آلبانیزی برای همهپرسی صدای بومیان موجب نفاق در کشور خواهد شد.
او گفت: «اکنون برای آسترالیاییها کاملاً روشن باشد که نخستوزیر کشور ما را دودسته میکند و حزب لیبرال به دنبال اتحاد کشور ماست. ما میخواهیم از به دست آوردن بهترین نتایج برای بومیان آسترالیا اطمینان حاصل کنیم.»

نخستوزیر آنتونی آلبانیزی دو هفته پیش سوال پیشنهادی همهپرسی صدای بومیان را با مردم شریک کرد. Source: AAP / Lukas Coch
رهبر لیبرال بار دیگر ادعا کرد که حکومت در طرح سوال همهپرسی توصیه معاون دادستان/سارنوال را نادیده گرفته است و گفت که برایش واضح شده که نخستوزیر قصد تغییر این سوال را ندارد.
او همچنین تأیید کرد که در برابر همهپرسی صدای بومیان که قرار است در اواخر امسال برگزار شود، فعالانه کمپین خواهد کرد.
با این حال، لیندا برنی، وزیر امور بومیان آسترالیا، موضعگیری رهبر اپوزیسیون در برابر همهپرسی را «قابل پیشبینی» توصیف کرد و گفت آقای داتون در هفت جلسهای که با نخستوزیر آلبانیزی داشته هیچ پیشنهادی برای تعدیل سوال مطرح نکرده است.

لیندا برنی با یادآوری از بایکوت شدن عذرخواهی رسمی از نسل ربودهشده بومیان توسط آقای داتون، گفت امیدوار است اشتباه گذشته خود را تکرار نکند. Source: SBS
او گفت: «امیدوارم آقای داتون اشتباه گذشته خود را تکرار نکند. من میدانم لیبرالهای خوب زیادی هستند که از به رسمیت شناخته شدن بومیان در قانون اساسی حمایت میکنند.»
او افزود: «وقتی ما صلاحیت تعیین سرنوشت خود را داشته باشیم، فرزندان مان به شکوفایی میرسند. آنها در دو جهان قدم خواهند زد و فرهنگ شان هدیهای به کشورشان خواهد بود.»
او تأکید که همهپرسی صدای بومیان «بازی سیاسی نیست» و تصمیمی است که مردم آسترالیا میگیرند، نه سیاستمداران و او باور دارد که مردم در پای صندوقهای رای هوشیارانه تصمیم خواهند گرفت.
حزب کارگر در انتخابات سال گذشته وعده سپرد که در صورت پیروزی، طبق خواسته رهبران ابورجینل و جزیرهنشینان تنگه تورس در بیانیه قلبی اولورو، برای به رسمیتشناسی بومیان در قانون اساسی و تشکیل یک ساختار نمایندگی از آنها در بدنه پارلمان همهپرسی/رفراندوم برگزار خواهد کرد.
حزب کارگر سوال پیشنهادی خود برای این رفراندوم را دو هفته پیش با مردم شریک کرد.
در رفراندوم از مردم پرسیده میشود: «یک قانون پیشنهادی: تعدیل قانون اساسی برای به رسمیت شناختن مردمان اول آسترالیا با ایجاد صدای ابورجینل و جزیرهنشینان تنگه تورس. آیا این تعدیل را تأیید میکنید؟»
اگر این همهپرسی رای بیاورد، بومیان آسترالیا در قانون اساسی کشور به رسمیت شناخته میشود و ساختار نمایندگی از مردمان ابورجینل و جزیرهنشینان تنگه تورس در این قانون تسجیل میگردد.
تا اکنون هیچ همهپرسی بدون حمایت دو جناح اصلی سیاسی در آسترالیا موفق نشده، هرچند که در بیش از دو دهه اخیر هیچ رفراندومی در کشور برگزار نشده است.