نکات برجسته
- اسرائیل دوحه پایتخت قطر را هدف حمله هوایی قرار داد که به کشته شدن پنج عضو حماس از جمله پسر یکی از رهبران ارشد این گروه انجامید.
- قطر که میزبان گفتگوهای آتش بس غزه است، این حمله را "بزدلانه" و نقض آشکار قوانین بین‌المللی خواند.
- ایالات متحده امریکا، هدف قرار دادن حماس را «شایسته» دانست، اما نسبت به حمله بر یک متحد نزدیک خود ابراز نگرانی کرد.
اسرائیل یک حمله هوایی بر رهبران حماس در قطر انجام داد و دامنه عملیات نظامی خود را در خاورمیانه تا این کشور عربی حاشیه خلیج فارس گسترش داد. قطر از سال‌ها به این‌سو پایگاه سیاسی حماس و میزبان گفتگوهای آتش‌بس در جنگ غزه بوده است.
کارولین لیویت Karoline Leavitt، سخنگوی کاخ سفید گفت هدف قراردادن حماس یک اقدام مشروع است، اما ایالات متحده از مکان این حمله متأسف است.
قطر یک شریک امنیتی کلیدی ایالات متحده امریکا و میزبان پایگاه هوایی العدید است، این پایگاه بزرگترین تاسیسات نظامی ایالات متحده در خاورمیانه است.قطر در مذاکرات آتش بس در جنگ غزه در کنار مصر به عنوان میانجی عمل کرده است.
لیویت در یک کانفرانس خبری گفت اداره ترامپ «اندکی پیش از حمله» از سوی پنتاگون آگاه شد که اسرائیل در قطر حماس را هدف قرار می‌دهد، و پس از آن دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا با بنیامین نتانیاهو صدراعظم اسرائیل نیز صحبت کرد.
او افزود ارتش امریکا «اندکی پیش از حمله» آگاه شده بود، اما به این پرسش که از سوی چه کسی اطلاع داده شد پاسخ نداد.
لیویت در نشست خبری کاخ سفید گفت: «اداره ترامپ از سوی ارتش امریکا آگاه شد که اسرائیل در حال حمله به حماس است، که متأسفانه در بخشی از دوحه، پایتخت قطر، موقعیت داشت.»
او افزود: «بمباران یکجانبه داخل خاک قطر یک کشور مستقل و متحد نزدیک ایالات متحده که با شجاعت برای میانجیگری صلح تلاش می‌کند، نه به سود اسرائیل است و نه امریکا. با این حال، از بین بردن حماس که از رنج مردم غزه سود می‌برند، یک هدف شایسته است.»
قطر حمله روز سه شنبه را «بزدلانه» خواند و آن را نقض آشکار قوانین بین‌المللی دانست. این حمله احتمالاً "ضربه جدی" بر تلاش‌های آتش‌بس خواهد بود، به خصوص در شرایط که مذاکرات غالباً در قطر برگزار می‌شد.
با این حال، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی صداعظم قطر، چند ساعت پس از حمله اسرائیل گفت که تلاش‌های میانجیگری بخشی از هویت قطر است و هیچ چیزی نقش آن را در این زمینه متوقف نخواهد کرد.
او در یک نشست خبری گفت: «قطر برای توقف جنگ در غزه ازهیچ تلاشی دریغ نکرده وهرکاری خواهد کرد، اما برای گفتگوهای فعلی، پس از آنچه امروز دیدیم فکر نمی‌کنم چیزی معتبر باقی مانده باشد.»
او اسرائیل را به نابود کردن فرصت‌های صلح متهم کرد، از نتانیاهو به شدت انتقاد نموده گفت که او «تروریزم دولتی» را عملی می‌کند.
او افزود: «قطر حق پاسخ به این حملۀ آشکار را برای خود محفوظ می‌دارد و همه اقدامات لازم را برای واکنش انجام خواهد داد.»
وی گفت مقامات امریکایی نخستین بار ده دقیقه پس از آغاز حمله اسرائیل، قطر را آگاه ساختند؛ در حالی‌که یک مقام کاخ سفید گفت اسرائیل پیش از حمله، ایالات متحده را در جریان گذاشته بود.
حماس گفت که پنج عضو این گروه در حمله اسراییل در دوحه کشته شدند، از جمله پسر خلیل الحیه رئیس تبعیدی غزه و عضو تیم مذاکره‌کننده این گروه. حماس افزود تلاش اسرائیل برای ترور تیم مذاکره آتش‌بس ناکام ماند.
پیشتر، سهیل الهندی عضو دفتر سیاسی حماس به تلویزیون الجزیره گفت رهبران ارشد این گروه از حمله اسرائیل جان سالم به در برده‌اند.
دو منبع حماس به رویترز گفتند مقام‌های حماس در تیم مذاکره آتش‌بس از این حمله جان سالم به در بردند. این حمله پس از صدور دستور تخلیه در شهر غزه صورت گرفت، جایی که اسرائیل برای نابودی این گروه و توانایی‌های نظامی‌اش عملیات گسترده‌ای را در نوار غزه انجام می‌دهد.
مقام‌های اسرائیلی به رویترز گفتند این حمله رهبران ارشد حماس، از جمله خلیل الحیه را هدف گرفته بود.
یک منبع آگاه به رویترز گفت، اسرائیل هنوز در حال جمع‌آوری اطلاعات از این حمله است و تا هنوز مشخص نشده آیا رهبران یا مقام‌های حماس کشته شده‌اند یا خیر.
این حمله هوایی اندکی پس از آن صورت گرفت که شاخه نظامی حماس، گردان‌های قسام مسئولیت تیراندازی روز دوشنبه را برعهده گرفت؛ در این تیراندازی شش اسراییلی در یک ایستگاه بس در حومه بیت المقدس کشته شدند.
نتانیاهو، این حمله را توجیه کرده گفت پس از تیراندازی بیت المقدس و کشته شدن چهار سرباز اسرائیلی در غزه دستور آن از سوی وی صادر شد.
او در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «روزهایی که رهبران ترور می‌توانستند از هر نوع مصونیت برخوردار باشند به پایان رسیده است .من اجازه نخواهم داد چنین مصونیتی ازین به بعد وجود داشته باشد.»
حمله اسرائیل انتقاد های شدید بین المللی را به همراه داشت.
عملیات اسرائیل با واکنش‌های منفی شدید در سراسر جهان مواجه شد.
اتحادیه اروپا این عمل را نقض قوانین بین‌المللی و حملۀ "آشکار و بزدلانه" بر تمامیت ارضی قطر خواند، در حالی که امارات متحده عربی که در سال ۲۰۲۰ روابط خود را با اسرائیل طبق توافق‌نامه ابراهیم عادی‌سازی کرده بود آن را "شرم‌آور و بزدلانه" خواند.
عربستان سعودی آن را "تجاوز وحشیانه اسرائیل" علیه حاکمیت قطر خوانده محکوم کرد. مصر گفت این حمله عواقب خطرناک را بوجود می آورد.
پاپ لئو نگرانی شدید و بی‌سابقه‌ای نسبت به پیامدهای حمله اسرائیل در قطر ابراز کرد. او گفت: "تمام اوضاع بسیار جدی است".
انتونیو گوترش، رییس عمومی سازمان ملل متحد، این حمله را محکوم کرده و گفت که قطر در تلاش برای برقراری آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌های حماس نقش بسیار مثبتی ایفا کرده است.
طبق آمارهای نشر شده از سوی اسرائیل، از زمان حمله گروه مسلح فلسطینی /حماس در اکتوبر ۲۰۲۳ که منجر به کشته شدن ۱۲۰۰ نفر و گروگان‌گیری ۲۵۱ تن شد، اسرائیل چندین رهبر ارشد حماس را کشته است.
اسرائیل همچنان در جریان جنگ غزه، حملات هوایی و اقدامات نظامی دیگری را نیز در لبنان، سوریه، ایران و یمن انجام داده است.
روز سه‌شنبه، فلسطینی‌های ساکن ویرانه‌های شهر غزه با شبنامه‌های اسرائیلی روبه رو شدند که دستور خروج داده شده است؛ اسرائیل گفته بود آماده است برای نابودی حماس منطقه را ویران کند، که باعث هراس و سردرگمی مردم فلسطین شده است.
ساکنان بزرگترین منطقۀ شهری غزه که پیش از جنگ خانه یک میلیون فلسطینی بود، از هفته‌ها پیش انتظار این یورش را داشتند؛ زیرا اسرائیل طرحی را آماده کرده بود تا ضربه مرگباری بر حماس در آخرین پایگاه‌های ادعایی آنان وارد کند.
منتقدان بین‌المللی می‌گویند طرح اسرائیل برای غزه که شامل خلع سلاح کامل نوار غزه و کنترل امنیتی اسرائیل است می‌تواند وضعیت انسانی ۲.۲ میلیون فلسطینی ساکن آنجا را وخیم تر کند.
بيشتر بخوانيد
حماس کیست و چرا حالا به اسراییل حمله کرده است؟
این طرح در داخل اسرائیل نیز نگرانی‌هایی برانگیخته است، جایی که حمایت عمومی از جنگ متزلزل شده است. رهبران نظامی اسرائیل به نتانیاهو درباره گسترش جنگ هشدار داده‌اند.
خانواده‌های گروگان‌های اسرائیلی بیم دارند که این حملات جان اسیران را به خطر اندازد. نتانیاهو می‌گوید او به خاطر منافع اسرائیل عمل می‌کند تا با نابودی حماس کشورش را در برابر حملات بیشتر محافظت کند.
نظر به دیدگاه های بزرگترین گروه محقیقین نسل کشی جهان، اسرائیل به دلیل عمل کرد نزدیک به دوساله‌اش در غزه به نسل کشی متهم شده است، که به گفته مقام‌های محلی این جنگ تا کنون بیش از ۶۴ هزار کشته برجای گذاشته است.
اسرائیل به شدت این اتهام را رد کرده و می‌گوید اقداماتش در غزه نسل کشی نیست بلکه دفاع مشروع است.
اس‌بی‌اس دری را ساعت چهار بعد از ظهر روزهای سه‌شنبه و شنبه از رادیو اس‌بی‌اس ٢ بشنوید. فرکانس رادیو اس‌بی‌اس ٢ را در محل خود از صفحه راهنمای ما به دست آورید.
