بیماری پارکینسون چیست؟

Parkinsons Disease icon design, medical . Vector illustration

Source: Getty Images

ماه اپریل، ماه آگاهی‌دهی دربارۀ بیماری پارکینسون در آسترالیا و یازدهم این ماه، روز جهانی بیماری پارکینسون است. پس این بیماری چیست و چگونه درمان می‌شود؟


بربنیاد آمارها، روزانه 38 نفر در آسترالیا مبتلا بیماری پارکینسون می‌شوند، یعنی حداقل یک نفر در هر 40 دقیقه. در شش سال گذشته، افراد مبتلا به این بیماری پیش‌رونده و غیرقابل بازگشت عصبی 17 درصد افزایش یافته‌اند.

بیماری پارکینسون بیشتر دامن‌گیر افراد بالای 60 سال می‌شود، اما بنیاد «Shake It Up Australia» می‌گوید این بیماری تنها محدود به افراد سالخورده نیست و از هر پنج مورد، یک مورد آن در افراد زیر سن 50 سال دیده می‌شود. همچنان ده درصد افرادی که مبتلا به بیماری پارکینسون می‌شوند، افراد زیر سن 40 سال هستند.

فدا اقبال، داکتر عمومی (General Practitioner) در ملبورن می‌گوید، این بیماری بیشتر در میان مردان شایع است.

داکتر اقبال می‌گوید بیماری پارکینسون (Parkinson’s Disease)یا PD بیماری‌ای است که سبب تخریب تدریجی و دوامدار سلول‌ها/حجره‌های دماغی کنترل کنندۀ حرکات اعضای بدن می‌شود.

بیماری پارکینسون در افراد جوانتر به نام « Young-onset Parkinson’s disease» یا «YOPD» یاد می‌شود.

گفته می‌شود افراد مبتلا به این بیماری توانایی جسمی و روحی شان را به تدریج از دست می‌دهند و اگر راهکار مناسبی برای درمان آن‌ها اختیار نشود، بر شدت علایم آن افزود می‌شود.

آقای اقبال می‌گوید عامل اصلی بیماری پارکینسون هنوز مشخص نیست، اما گمان می‌رود موارد کیمیایی سمی، مسایل ژنیتیک و ضربه‌های دوامدار مغزی باعث مبتلا شدن افراد به این بیماری می‌شوند.

به گفتۀ آقای اقبال، ورزشکاران بوکس بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند. محمدعلی کلی، بوکسر مشهور جهانی یکی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون بوده است.

این بیماری بار نخست از سوی داکتر جیمز پارکینسون، دانشمند بریتانیایی در سال 1817 تعریف شد. داکتر پارکینسون این بیماری را «فلج لرزان» نامید، اما اکنون این بیماری به نام او یاد می‌شود، زیرا تمامی افراد مبتلا به آن لرزش ندارند.

علایم و آثار

داکتر فدا اقبال می‌گوید: «علایم این مرض از یک شخص تا شخص دیگر فرق می‌کنند ... علامت بسیار مهمش لرزۀ بدن است. لرزه در افراد مصاب به این مرض اکثرا در دست‌ها و انگشت‌ها شروع می‌شود. لرزه در افراد مصاب به پارکینسون در زمان استراحت دیده می‌شود که این لرزۀ دست با لرزۀ دستی که افراد مسن دارند، فرق دارد».

او می‌گوید افراد مسن زمانی دست شان می‌لرزد که کاری را انجام دهند؛ مثلاً وقتی می‌خواهند با قلم بنویسند یا پیالۀ چای شان را بردارند، دست شان می‌لرزد، اما لرزش دست در بیماری پارکینسون اغلب در زمان استراحت رخ می‌دهد.
Close Up Of Senior Man Suffering With Parkinsons Diesease
از هر پنج فرد مبتلا به بیماری پارکینسون، یک نفرشان زیر سن 50 سال است Source: Getty Images
علامت دیگر این بیماری، «شخی عضلات»/گرفتگی عضلات است. گرفتگی عضلات، سبب می‌شود بیماران توازن بدن شان را از دست دهند و خطر زمین افتادن را در آن‌ها افزایش دهد.

داکتر اقبال می‌گوید: «شخی عضلات مثل لرزه در مریضان پارکینسون دیده می‌شود که در نتیجه مریضان توازن و بالانس بدن خود را از دست می‌دهند و به همین خاطر خطر افتادن در این مریضان زیاد دیده می‌شود».

به گفتۀ او، یکی دیگر از علایم پارکینسون، کندی حرکت است. افراد مبتلا به این بیماری، گام‌های شان راد بسیار آهسته برمی‌دارند و صدای شان نیز نرم و آهسته می‌شود.

تشخیص و درمان

داکتر اقبال می‌گوید تشخیص بیماری پارکینسون در مراحل ابتدایی دشوار است و در مواردی امکان دارد چندین ماه وقت بگیرد.

آقای اقبال می‌افزاید آزمایش ویژه‌ای برای تشخیص بیماری پارکینسون وجود ندارد و متخصصان بیماری‌های عصبی یا نورولوژیست‌ها باید این بیماری را تشخیص دهند.

این داکتر عمومی می‌گوید بیماری پارکیسون روش درمانی خاصی ندارد و بیشتر از روی علایم آن درمان می‌شود، اما درمان کامل آن امکان‌پذیر نیست.

به گفتۀ او، با روش‌های درمانی که فعلاً وجود دارند، تنها می‌توان نشانه‌های بیماری پارکینسون را زیر کنترل گرفت و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشید.

«چون عامل اصلی این مریضی معلوم نیست، به این خاطر متأسفانه کدام [روش] وقایه‌ای خاصی برای این مریضان وجود ندارد».

برای کنترل آثار این بیماری در افراد مبتلا، از شیوه‌های درمانی دارویی، فیزیکی و جراحی استفاده می‌شود، اما جراحی یک روش بسیار ویژه است و در موارد نادری از آن استفاده می‌کنند.

آقای اقبال توصیه می‌کند در صورت مشاهدۀ این نشانه‌ها، افراد باید آن را با داکتر خانوادگی خود در میان بگذارد و از کمک‌هایی که قابل دسترس هستند، برای مهار علایم بیماری شان استفاده کنند.

او همچنان از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون می‌خواهد توصیه‌های داکتران شان دربارۀ داروهای تجویز شده، فعالیت‌های فیزیکی و رژیم غذایی را جدی بگیرند.


به اشتراك بگذاريد
Follow SBS Dari

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Dari-speaking Australians.
A series of stories to help Afghans settle well and 'feel at home' in Australia.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service