Settlement Guide: 10 bagay na dapat malaman tungkol sa pang-aabuso sa matatanda

Ang pang-aabuso sa matatanda ay isang pangkaraniwang problema sa Australya. Alamin kung ano ang pang-aabuso sa mga matatanda at kung paano makakakuha ng tulong.

Elder abuse

Source: AAP

1.Ang pang-aabuso sa matatanda ay nakakaapekto sa hanggang sampung porsyente ng pandaigdigang populasyon, ngunit karamihan ng mga kaso ay hindi naiuulat.

Elders
Source: Pedro Ribeiro Simões CC BY 2.0

2. Ang pang-aabuso sa matatanda ay nangangahulugan ng anumang isa o paulit-ulit na akto, o kakulangan ng aksyon sa isang relasyon "kung saan mayroong inaasahang pagtitiwala na nagiging sanhi ng pinsala o pagkabalisa sa isang matandang tao."

Elder abuse
Source: AAP

3. Ang pang-aabuso sa matatanda ay hindi lamang nangangahulugan ng pisikal na pang-aabuso - ito rin ay sumasaklaw sa sikolohikal at pang-ekonomikong pang-aabuso at pagpapabaya.

Psychological abuse
A woman uses a walker to assist her mobility in Canberra, Friday, May 24, 2013. (AAP Image/Alan Porritt) NO ARCHIVING Source: AAP

4. Sa 90-porsyento ng mga kaso ng pang-aabuso sa matanda, ang may kasalanan ay isang myembro ng pamilya.

Elder abuse
Source: QLD.gov

5. Ang pagtukoy ng pang-aabuso sa nakakatanda ay maaaring maging mahirap. Ang pang-aabuso ay maaaring banayad o sadyang nakatago at ang mga nakakatandang tao ay maaaring atubili na pag-usapan ang pang-aabuso.

Elder abuse
Source: AAP

6. Ang mga tao ay madalas gamitin ang isang Power of Attorney para abusuhin ang mga nakatatanda - kinukuha ang pamamahala sa kanilang mga pinansyal at ligal na gawain.

Power of attorney
Source: cc_by-sa_3_0_ny

7. Sinusuportahan ng UN ang mga prinsipyo ng pagsasarili, pakikilahok, pangangalaga, sariling katuparan at dignidad para sa mga matatanda.

Support for elders
Source: AAP

8. Ang mga matatanda na may limitadong kasanayan sa wikang Ingles o karunungang bumasa't sumulat ay madalas na maging biktima ng pang-aabuso ng kanilang mga pamilya at kaibigan.

Source: Aged Care Manager Alex Abramhoff
Elder abuse
Source: aus.gov

9. Walang mga batas na nag-uutos ng pag-uulat para sa mga pang-aabuso sa mga matatanda sa anumang estado o teritoryo sa Australya.

Source: Australian Institute of Family Studies
Elder abuse
Source: Ulrich Joho CC BY-SA 2.0-1

10. Kung kayo o may kakilala kayo na nakakaranas ng pang-aabuso sa mga matatanda, mayroong tulong na maaaring magamit.

Kung ang inyong wika ay hindi Ingles, makipag-ugnayan sa National Translating and Interpreting Service (TIS) sa numero 13 14 50.
Helpline
Source: AAP


Share

Published

Updated

By Pamela Cook
Presented by Annalyn Violata

Share this with family and friends


Follow SBS Filipino

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Filipino-speaking Australians.
Understand the quirky habits of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS News in Filipino

SBS News in Filipino

Watch it onDemand