Ένας καρκινοπαθής με καταγωγή από τη Βενεζουέλα είναι ο δεύτερος ασθενής που εμφανίζεται να έχει θεραπευθεί από τον ιό HIV, κατόπιν αγωγής με μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων στην οποία υποβλήθηκε για τον καρκίνο.
Ο άνδρας – γνωστός με το προσωνύμιο «ο ασθενής του Λονδίνου» – βρέθηκε στις ιατρικές εξετάσεις να έχει απαλλαγεί από τον ιό που προκαλεί το Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS), 30 μήνες μετά τη διακοπή της συμβατικής αντιρετροϊκής θεραπείας.
Πρόκειται τον 40χρονο Adam Castillejo, ο οποίος αποκάλυψε την ταυτότητά του αυτή την εβδομάδα, προκειμένου όπως είπε να γίνει «πρεσβευτής της ελπίδας».
Το 2003 είχε διαγνωσθεί με τον HIV, και από το 2012 ακολουθούσε φαρμακευτική αγωγή για να τηρεί υπό έλεγχο την ασθένεια, ενώ αργότερα εκείνο το έτος διαγνώστηκε με προχωρημένο λέμφωμα Hodgkin's, τον πιο συνηθισμένο αιματολογικό καρκίνο.
Το 2016 υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση μυελού των οστών για αντιμετώπιση του καρκίνου, λαμβάνοντας βλαστοκύτταρα από δωρητές με μια σπάνια γενετική μετάλλαξη (παρουσιάζεται σε λιγότερο από 1 % του ευρωπαϊκού πληθυσμού) που προσδίδει αντίσταση στο ιό HIV.

Nearly 100 people a year are being compelled to be tested for HIV in WA. Source: AAP
Η περίπτωσή του βρέθηκε ήδη από πέρυσι στο προσκήνιο της δημοσιότητας όταν ερευνητές του πανεπιστημίου του Cambridge γνωστοποίησαν ότι τότε συμπλήρωνε ενάμιση χρόνο αφότου είχε σταματήσει την αντιρετροϊκή φαρμακευτική θεραπεία κατά του HIV χωρίς ίχνος λοίμωξης στον οργανισμό του.
Όμως σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet HIV, Ravindra Gupta, τα αποτελέσματα των νέων πιο πρόσφατων εξετάσεων είναι «ακόμη πιο αξιομνημόνευτα» υποδεικνύοντας πιθανότατα ότι ο ασθενής έχει θεραπευθεί.
«Εξετάσαμε σημαντικό αριθμό από ‘σημεία’ όπου ο HIV συνηθίζει να ‘κρύβεται΄ και όλα δείχνουν αρνητικά για ενεργό ιό», είπε ο κ. Gupta στο πρακτορείο ειδήσεων AFP.
Όχι γενικευμένη θεραπεία
Στη δημοσιευθείσα μελέτη συμμετείχαν και δύο Ελληνίδες ερευνήτριες, η Δήμητρα Πέππα από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και η Ελένη Ναστούλη από το Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου.
Η ερευνητική ομάδα πραγματοποίησε εξετάσεις μεταξύ άλλων στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό και στον λεμφοειδή ιστό, όπου δεν βρέθηκαν ‘ιικές αποθήκες’ πάνω από δύο χρόνια μετά τη διακοπή της αντιρετροϊκής θεραπείας.
Ο κ. Gupta είπε ότι οι εξετάσεις του κ. Castillejo ανέδειξαν μόνο ‘απολιθώματα’ HIV – το οποίο και ανέμεναν – που δεν μπορούσαν να αναπαράγουν τον ιό και επομένως ήταν ασφαλή.
Ο κ. Castillejo είναι η δεύτερη περίπτωση ασθενούς που φέρεται να έχει θεραπευθεί από τον HIV.
Είχε προηγηθεί το 2011 ο Αμερικανός Timothy Brown – «γνωστός ως ο ασθενής του Βερολίνου» – που είχε ακολουθήσει παρόμοια αγωγή με μεταμόσχευση μυελού των οστών.
Ωστόσο οι ερευνητές επισημαίνουν ότι αυτή η ιατρική εξέλιξη δεν πρέπει να θεωρηθεί γενικευμένη θεραπεία για τον HIV.
Όπως δήλωσε ο κ. Gupta, η θεραπεία του κ. Castillejo ήταν η τελευταία λύση στην οποία κατέφυγαν γιατί διαφορετικά χωρίς παρέμβαση ο καρκίνος θα τον είχε σκοτώσει.
Υπάρχουν και άλλοι ασθενείς, προσθέτει, που ακολούθησαν παρόμοια θεραπεία αλλά δεν παρουσιάζουν τέτοιυ είδους ανάκαμψη.
Η καταφυγή σε μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων για αντιμετώπιση τύπων HIV που αντιστέκονται σε φάρμακα, είναι ένα ηθικό δίλημμα που απασχολεί τους ερευνητές δεδομένου και του δείκτη θνησιμότητας – 10% - που απαντάται σε αυτές τις μεταμοσχεύσεις.