Η αλλαγή αυτή στοχεύει να πατάξει το φαινόμενο της προτεινόμενης τιμής πώλησης του ακινήτου (underquoting), μια πρακτική που έχει ταλαιπωρήσει χιλιάδες υποψήφιους αγοραστές και έχει διαμορφώσει ένα περιβάλλον χαμηλής διαφάνειας στην αγορά κατοικίας.
Η ανακοίνωση έρχεται στον απόηχο της έρευνας Bidding Blind από την εφημερίδα The Age, η οποία αποκάλυψε το μέγεθος της παραπλάνησης στην αγορά πλειστηριασμών: δεκάδες χιλιάδες καταγγελίες για ευρεία διαφήμιση ακινήτων σε τιμές χαμηλότερες από την αντικειμενική τους αξία, ένα σύστημα που συχνά άφηνε τους αγοραστές χωρίς ρεαλιστική εικόνα του κόστους.
Ο πολιτειακός υπουργός αρμόδιος για την προστασία των καταναλωτών, ομογενής Νίκος Στάικος, υπογράμμισε ότι το νέο πλαίσιο έχει στόχο να προστατεύσει κυρίως τους νέους και τους αγοραστές πρώτης κατοικίας, όσους δηλαδή βρίσκονται πιο εκτεθειμένοι οικονομικά και είναι πιθανότερο να κάνουν το μεγαλύτερο οικονομικό βήμα της ζωής τους χωρίς επαρκή ενημέρωση.
«Το τραγικό με το underquoting είναι ότι συχνά θύματα είναι νέοι αγοραστές που ετοιμάζονται για τη μεγαλύτερη επένδυση της ζωής τους. Αυτή η αλλαγή θα συμβάλει σημαντικά στο να εξαλειφθεί το φαινόμενο», δήλωσε ο κ. Στάικος. «Είναι μια τεράστια, κορυφαία στην Αυστραλία μεταρρύθμιση.»
Με βάση το νέο σύστημα, οι μεσίτες θα πρέπει να δημοσιεύουν την τιμή ασφαλείας τουλάχιστον 7 ημέρες πριν τον πλειστηριασμό.
Αν δεν δημοσιευτεί τιμή ασφαλείας, το ακίνητο δεν θα μπορεί νομικά να βγει σε πλειστηριασμό.
• Όλο το διαφημιστικό και προωθητικό υλικό θα πρέπει να ανανεώνεται ώστε να περιλαμβάνει την τιμή ασφαλείας.
Ο Νικ Στάικος δήλωσε ότι η κυβέρνηση παραμένει ανοιχτή σε περαιτέρω μέτρα, σε βίντεο που δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι προτάσεις θα κατατεθούν στο κοινοβούλιο το 2025 και εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πακέτο μεταρρυθμίσεων κατά της παραπλανητικής κοστολόγησης.
Σε ηλεκτρονική έρευνα σχεδόν 10.000 ανθρώπων, το 92% δήλωσε ότι υποστηρίζει πλήρως την υποχρεωτική δημοσιοποίηση της τιμής ασφαλείας.
Πολλές μαρτυρίες αγοραστών κατέδειξαν μια κοινή εμπειρία: επαναλαμβανόμενες μετακινήσεις σε πλειστηριασμούς μόνο και μόνο για να ανακαλύψουν ότι το ακίνητο ήταν οικονομικά απρόσιτο εξ αρχής.
Επιπλέον, δεκάδες περιπτώσεις κατέγραψαν ακίνητα που «πέρασαν» σε πλειστηριασμό ακόμη και όταν οι προσφορές είχαν υπερβεί κατά εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια το ανώτατο σημείο της διαφημισμένης τιμής.
Αντιδρούν οι μεσίτες
Η Ένωση Μεσιτών Ακινήτων Βικτώριας (REIV) αν και αρχικά είχε δείξει προσεκτική στήριξη στη διαφάνεια τιμών, τώρα εμφανίζεται αρνητική στη συγκεκριμένη μέθοδο.
Ο επικεφαλής της Ένωσης, Τόμπι Μπαλάζ, μιλώντας στον ραδιοσταθμό 3AW, χαρακτήρισε την πρόταση «κακοσχεδιασμένη» και διόγκωση ενός ζητήματος που, όπως υποστηρίζει η Ένωση, δεν είναι τόσο εκτεταμένο όσο παρουσιάζεται.
«Θέλουμε διαφάνεια τιμών, δεν θέλουμε οι αγοραστές να απογοητεύονται, αλλά πρέπει επίσης να προστατεύσουμε το δικαίωμα των πωλητών να πετύχουν την καλύτερη δυνατή τιμή», είπε.
«Η υποχρεωτική αποκάλυψη της τιμής ασφαλείας δεν είναι η σωστή λύση. Χρειάζεται πιο προσεκτική προσέγγιση.»
Η Ένωσης Μεσιτών βρίσκεται στο τελικό στάδιο παρουσίασης δικού της πακέτου μεταρρυθμίσεων και τονίζει ότι είχε συζητήσεις με την κυβέρνηση πριν την ανακοίνωση, γεγονός που καθιστά τη σημερινή εξέλιξη «απρόσμενη και πρόωρη».
Η αντιπολίτευση, με νέα αρχηγό τη Τζες Γουίλσον, έχει δηλώσει ότι θα κάνει τη στέγαση βασικό πυλώνα πολιτικής της.
Η πρωθυπουργός Τζασίντα Άλαν τόνισε ότι η κυβέρνηση θέλει να «κάνει την αγορά κατοικίας δικαιότερη» και να «βοηθήσει τους millennials να μπουν στο δικό τους σπίτι».
Παράλληλα νέες οικονομικές προβλέψεις δείχνουν την αγορά ακινήτων να συνεχίζει την ανοδική πορεία.
Στις πρωτεύουσες των πολιτειών και επικρατειών της Αυστραλίας, οι τιμές αναμένεται να φτάσουν νέα ιστορικά υψηλά μέχρι το τέλος του 2026.
Στη Μελβούρνη, η μέση τιμή κατοικίας αναμένεται να αυξηθεί 6% το 2026, αγγίζοντας τα 1.170.168 δολάρια.
