Η απομαγνητωφωνημένη συνέντευξη έχει ως ακολούθως:
Τρεις διαφορετικές ερωτικές ιστορίες που συνθέτουν το μνημονιακή μωσαϊκό της σημερινής Ελλάδας προβάλλονται στην ταινία «Ένας Άλλος Κόσμος», του Χριστόφορου Παπακαλιάτη**, και με την οποία γίνεται η πρεμιέρα του φετινού Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου που διοργανώνει η Κοινότητά μας. Κοινό στοιχείο στις τρεις σχέσεις είναι ότι ο ένας εκ των δύο μερών, είναι μη Έλληνας. Η ταινία πέραν του ερωτικού στοιχείου, κι ακόμη καλύτερα μέσω αυτού, σχολιάζει τα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα της Γενέτειρας. Για τη νέα του ταινία, που σημείωσε εκπληκτική επιτυχία στις ελλαδικές αίθουσες τους προηγούμενες μήνες, ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης, μίλησε στο Ελληνικό Πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας SBS*, και τον Διευθυντή του, μΘέμη Καλλό. Η συνομιλία τους έχει ως εξής:
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου στην Αυστραλία ξεκινά με δική σας ταινία. Προηγήθηκε το «Αν» το πρώτο έργο που σκηνοθετήσατε. Αυτή τη φορά θα δούμε την δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία σας, «Ένας Άλλος Κόσμος». Πως αισθάνεστε που τα έργα σας προβάλλονται στο ν Ελληνισμό του εξωτερικού, και ευρύτερα στις κοινωνίες που ζουν και μιλήστε μας ειδικά γι’ αυτό το δεύτερο σκηνοθετικό σας;
Σαν πρώτη αντίδραση αισθάνομαι πολύ χαρούμενος, και συγκινημένος και περήφανος. Έχω ανάμεικτα, θετικά συναισθήματα, σχετικά με κάτι που έχω αγαπήσει τόσο πολύ όπως είναι αυτή η ταινία. Ειδικά τώρα που έχει αρχίσει το ταξίδι της στο εξωτερικό και όσον αφορά την διανομή, όσο αφορά το κομμάτι Ευρώπη, Αμερική, Αυστραλία, νομίζω ότι ο κάθε δημιουργός χαίρεται πάρα πολύ όταν μέσα από μια ταινία του καταφέρνει να ταξιδεύει και να την επικοινωνεί σε πολύ και διαφορετικό κόσμο. Αυτός εξάλλου δεν είναι και ο στόχος του Κινηματογράφου;
Λοιπόν, να μιλήσουμε για αυτήν την ερωτική τριλογία. Τί περιλαμβάνει;
Το Worlds Apart ή αλλιώς το Ένας Άλλος Κόσμος, ουσιαστικά είναι τρεις ερωτικές ιστορίες, από τρεις διαφορετικές γενιές Ελλήνων, στην Ελλάδα του σήμερα, οι οποίοι ερωτεύονται ξένους πολίτες. Η πρώτη ιστορία των 20 χρόνωνν, είναι η ιστορία της νεαρής κοπέλας (η Νίκη Βακάλη η ηθοποιός) της Δάφνης, η οποία ερωτεύεται τον Farris, έναν πρόσφυγα από τον πόλεμο της Συρίας, ο οποίος έχει έρθει στην Ελλάδα και έχει εγκλωβιστεί στην χώραα. Η δεύτερη ιστορία είναι η ιστορία των 40, που ουσιαστικά είναι του Γιώργου και της Elise, που έχει να κάνει με το εργασιακό και η τρίτη ιστορία είναι ο J.K. Simmons και η Μαρία Καβογιάννη, που είναι η ιστορία της δεύτερης ευκαιρίας, εξ ου και λέγεται SecondChance. Αυτό που ήθελα ουσιαστικά ήταν να έχω τρείς ιστορίες, με τρεις διαφορετικές γενιές, και τρεις ερωτικές ιστορίες, το φόντο το οποίο υπάρχει όμως σε αυτές τις ιστορίες να είναι κοινωνικοπολιτικό.
Αναφέρεται πως υπάρχει κοινό φινάλε, κοινό τέλος στην ταινία.
Βέβαια. Από ένα σημείο και μετά εννοείται, αυτές οι τρεις ιστορίες δεν μένουν τρεις ιστορίες, ενώνονται και ο θεατής παρακολουθεί μια κανονική, ενιαία ιστορία. Αλλά είναι καλύτερο να μην το προδώσουμε να το δει ο θεατής.
Ακριβώς, έχετε δίκιο σε αυτό. Αυτό που θέλω να μου πείτε και να εστιάσουμε σε αυτό, είναι το κοινωνικοπολιτικό, που σημειώσατε, και εντάξατε στην συνομιλία μας, και τον όρο οι σχέσεις Ελλήνων, ντόπιων δηλαδή, με ανθρώπους που έχουν έρθει από άλλα μέρη της γης.
Ακριβώς, και συναντιούνται όλοι στην Ελλάδα, και όλα εξελίσσονται… Ουσιαστικά είναι ένα σενάριο που αν το δεις από δυο πλευρές, αν είσαι Έλληνας κα το δεις από την ελληνική πλευρά, είναι τρεις Έλληνες διαφορετικής γενιάς, που ερωτεύονται ξένους. Αν το δεις το σενάριο στα Αγγλικά και το δεις από την ξένη πλευρά, είναι τρεις ξένοι, όχι Έλληνες δηλαδή, οι οποίοι επισκέπτονται την χώρα, ερωτεύονται τους Έλληνες αλλά και την ίδια την χώρα.
Όλα αυτά τι λένε για την Ελλάδα του σήμερα, την Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, με τα εργασιακά προβλήματα, με το μεταναστευτικό ζήτημα, με την άνοδο κάποιων φασιστικών κινήσεων…, και όλα αυτά πώς εμπλέκονται με τον έρωτα;
Όλα αυτά είναι το φόντο το οποίο ζούμε σήμερα στην Ελλάδα και γενικότερα στην Ευρώπη, αν θέλετε τη δική μου άποψη. Γιατί η αλήθεια είναι ότι αυτή η ταινία γράφτηκε το 2013, γυρίστηκε το 2014 και παίχτηκε στο τέλος του 2015. Τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά το 2013, και διαφορετικά σήμερα που είναι το 2016. Αφορά δηλαδή πολύ περισσότερο κόσμο η συγκεκριμένη ταινία. Ειδικά όσον αφορά το κομμάτι προσφυγικό – μεταναστευτικό. Γιατί αλλάζουν τα πάντα γύρω μας, αλλά για μένα αυτό που ήθελα να φτιάξω ήταν, και πάντα το κάνω αυτό μέσα από τα σενάριά μου, ο έρωτας αν θέλετε είναι το όχημα για να αφηγηθείς κάποια πράγματα. Οι άνθρωποι αυτοί, τα ζευγάρια αυτά, ερωτεύονται και παλεύουν με μια πραγματικότητα. Ήθελα, αν θέλετε, το εμπόδιο στον έρωτα, σε αυτό το σενάριο, να μην είναι ένας ήρωας, να είναι η πραγματικότητα που ζούμε στην Ευρώπη σήμερα. Δηλαδή, ουσιαστικά, η κρίση έχει μορφή ρόλου, κανονικά. Υπάρχουν τα προβλήματα, το προσφυγικό, το εργασιακό, όλα αυτά τα προβλήματα τα οποία στέκονται εμπόδιο στις σχέσεις αυτών των ανθρώπων.
Εσείς, εκτός από το ότι υπογράφετε την σκηνοθεσία είστε και ένας εκ των πρωταγωνιστών. Μας είπατε για την Νίκη Bακάλη, ποιοι είναι οι άλλοι κύριοι συντελεστές;
Η Μαρία Καβογιάννη, ο J.K. Simmons. H Andrea Osvart, από την Ουγγαρία παίζει επίσης, και ο Tawfeek Barhom και η Νίκη Βακάλη, είναι τα δύο νέα παιδιά, που είναι και στην πρώτη ιστορία. Και ο Μηνάς Χατζησάββας φυσικά.
Ο αείμνηστος έτσι;
Ναι. Ακριβώς.
Ήταν το κινηματογραφικό κύκνειο άσμα του μεγάλου ηθοποιού;
Δυστυχώς ναι. Ο χαμός του, ‘ηταν κάτι που δεν το περιμέναμε, κανένας μας και φυσικά, ήταν λίγες μέρες πριν την πρεμιέρα εδώ στην Ελλάδα. Κι ήταν κάτι αναπάντεχο και εξαιρετικά δυσάρεστο.
Λοιπόν, η ταινία πάει καλά και στα διεθνή Φεστιβάλ πληροφορούμαστε.
Ναι. Τώρα φεύγω για Ζυρίχη γιατί θα παιχτεί στο Φεστιβάλ της Ζυρίχης, όπου βρέθηκε διανομέας και σε έναν-δύο μήνες βγαίνει κανονικά στις αίθουσες, στην Ελβετία, στην Αυστρία και στη Γερμανία, απ’ ότι έχω ενημερωθεί. Αμέσως μετά πηγαίνω Αμερική όπου εκεί πέρα από τη Cinema Libre βγαίνει στις αίθουσες και κάνει διανομή στην Αμερική πια, στις αίθουσες κανονικά. Και παράλληλα υπάρχουν τα Φεστιβάλ, παράλληλα υπάρχουν τα προωθητικά, τα γκαλά, όλα αυτά που συμβαίνουν πάντα γιατί, που ισχύουν για όλες τις ταινίες.
Υπάρχει περίπτωση να σας δούμε τον Οκτώβρη στην Αυστραλία, εδώ για την έναρξη των Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου;
Μακάρι να μπορούσα να έρθω. Όμως πρέπει να είμαι απ’ την άλλη πλευρά. Πρέπει να είμαι στην Αμερική, γιατί ξεκινάει η διανομή της ταινίας στην Αμερική. Οπότε πρέπει να είμαι εκεί πέρα στις πρεμιέρες της διανομής, στις αίθουσες, που ξεκινάει επίσημα διανομή η ταινία. Και επειδή αυτό το έχουμε κλείσει εδώ και πάρα πολύ καιρό, δυστυχώς, δεν μπορούσα να το αλλάξω, δεν μπορούσα να αλλάξω τις ημερομηνίες και συμπίπτουν και οι δύο ημερομηνίες μαζί. Ουσιαστικά δηλαδή Αμερική και Αυστραλία βγαίνουν μαζί στις αίθουσες. Μάλλον, Αυστραλία μέσα από το Φεστιβάλ, αλλά στην Αμερική επειδή βγαίνει στις αίθουσες, πρέπει να είμαι εκεί. Η συμφωνία με τον διανομέα είναι ότι εγώ πρέπει να είμαι... να βρίσκομαι στις πόλεις που θα κάνει πρεμιέρα η ταινία.
Δεν είμαι ο μόνος, πάρα πολλοί το έχουν πει. Ενθουσιαστήκαμε με εκείνες τις καταπληκτικές σκηνές στη Πλάκα στην πρώτη σας ταινία με τίτλο «Αν». στην δεύτερη ταινία σας που μας μεταφέρετε; Τι μας δείχνετε;
Και πάοι έχει πάρα πολύ την Πλάκα...Η μια απ’ο τις τρεις ιστορίες, που μπλέκονται, η δική μου ιστορία δηλαδή, εξελίσσεται στο κομμάτι της Πλάκας, στην Αθήνα, με όλα τα πλάνα αυτά και όλες τις εικόνες της ξένης (Andrea Osvart) που έρχεται Ελλάδα, προκειμένου να εργαστεί για λίγους μήνες και ερωτεύεται τον Γιώργο και ουσιαστικά ερωτεύεται κατά προέκταση και όλη την ατμόσφαιρα που έχουμε εμείς στην Πλάκα. Άρα υπάρχει η εικόνα της Πλάκας. Στην πρώτη ιστορία που είναι που είναι η πιο σκληρή ιστορία, που έχει να κάνει με το μεταναστευτικό, είναι πάρα πολλά πλάνα γυρισμένα στο παλιό Αεροδρόμιο του Ελληνικού, που οι παλαιότεροι το γνωρίζουν δηλαδή.
Εμείς οι μετανάστες, κάτι θυμόμαστε..
Ακριβώς... Οπότε είναι όλο γυρισμένο στο παλιό Αεροδρόμιο του Ελληνικού, έχει το Jumbo, έχουμε κάνει γυρίσματα στηn Πελοπόννησο... Έχει αρκετές εικόνες. Και φυσικά, μια από τις αγαπημένες δικιές μου εικόνες στη ταινία, είναι η Εθνική Βιβλιοθήκη, που πάρα πολλοί δεν την ξέρανε, η οποία μόλις τώρα μετακόμισε κιόλας. Πήγε στο Ίδρυμα Νιάρχου, όπου όλα τα γυρίσματα τoυ J.K. Simmons γίνανε εκεί, γιατί ακριβώς είναι ιστορικός, και ουσιαστικά κάναμε γυρίσματα και μπήκαμε στην Εθνική Βιβλιοθήκη που είναι μια απίστευτα Κινηματογραφική εικόνα και νομίζω ότι θα σας αρέσει πάρα πολύ.
Και κάτι πιο γενικό. Στην Ελλάδα του 2016, το έδαφος είναι πρόσφορο για τον Ελληνικό Κινηματογράφο, για εσάς τους Κινηματογραφιστές και Καλλιτέχνες γενικότερα;
Όχι. Το έδαφος δεν είναι για τίποτα πρόσφορο αυτή τη στιγμή. Το έδαφος στην Ελλάδα, από την φύση η Ελλάδα, είναι μια χώρα που θα μπορούσε να φιλοξενήσει Κινηματογραφιστές απ’ όλο τον κόσμο. Και μακάρι οι πολιτικοί μας, και οι προηγούμενοι αλλά και αυτοί που είναι τώρα, να καταφέρουν να κάνουν κάτι, προκειμένου να είναι πιο εύκολο και αν θέλετε πιο προσιτό για να έρθει μία ξένη παραγωγή για να γυρίσει κάτι στην Ελλάδα. Μέχρι στιγμής, βάσει νόμου, δεν είναι. Οι εφορίες δηλαδή είναι αβάσταχτες για κάποιον να έρθει και να γυρίσει κάτι στην Ελλάδα. Θέλω να πιστεύω, ότι αργά ή γρήγορα θα το πάρουν χαμπάρι αυτό οι υπεύθυνοι και ουσιαστικά κάτι θα γίνει και κάτι θα αλλάξει. Τώρα όσον αφορά έναν καλλιτέχνη γενικά, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, Έλληνα δηλαδή, νομίζω ότι ακόμα και στις καλές εποχές, πάλι δεν ήταν εύκολο να κάνεις μία ταινία. Ποτέ δεν είναι εύκολο να κάνεις μία ταινία. Δεν είναι εύκολη δουλειά να φτιάξεις μια ταινία, ειδικά στην συγκεκριμένη εποχή, που παγκόσμια ο Κινηματογράφος περνάει μια κρίση, λόγω τεχνολογίας.
Η εκτίμησή σας για το Κινηματογραφικό στίγμα του Κινηματογράφου στην Ελλάδα σήμερα και καταλαβαίνετε τι εννοώ... υπάρχουν νέοι άνθρωποι που έχουν εμπλακεί στον σύγχρονο Ελληνικό Κινηματογράφο, μερικοί έχουν ανοίξει και τα φτερά τους διεθνώς, το πράττετε και εσείς τώρα... αυτό δίνει μια ελπίδα έτσι δεν είναι;
Ασυζητητί. Μα νομίζω ότι οι άνθρωποι πάντα θα κάνουν πράγματα, ακόμη και κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες. Εννοείται. Δεν σταματάει κάτι, δηλαδή.
*Το Ελληνικό Πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας SBS μεταδίδεται καθημερινά 4-6 μ.μ. Η ιστοσελίδα του, όπου είναι αναρτημένη η συνέντευξη του κ. Παπακαλιάτη είναι: www.sbs.com.au/greek
**Η παρουσία του κ. Παπακαλιάτη στο Instagram είναι, CPapakaliatis, στο Facebook, ChristopherPapakaliatis, και η ταινία στο Facebook, WorldsApartFilm.
