Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να κρατήσουν ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας, ωστόσο άφησαν ανέγγιχτα «τα ακανθώδη θέματα», όπως επισημάνουν αναλυτές ελληνικών μέσων ενημέρωσης. Κι ένα από αυτά τα ακανθώδη είναι και το Κυπριακό, για το οποίο δεν έγινε καμία αναφορά, και ο κ., Μητσοτάκης δέχεται σφοδρή κριτική από τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα.
Η συνάντηση κράτησε μία ώρα περίπου και πραγματοποιήθηκε στον αποκαλούμενο «Οίκο της Τουρκίας- Turkish House», στη Νέα Υόρκη. Πρόκειται για τουρκικής ιδιοκτησίας χώρο που βρίσκεται απέναντι από το κτίριο των Ηνωμένων Εθνών στην αμερικανική μεγαλούπολη. Αποτελεί δε την βάση διπλωματικών αποστολών και πολιτιστικών οργανώσεων της Τουρκίας.
Οι δύο ηγέτες, πριν έχουν την κατ’ ιδίαν συνάντησή τους, εμφανίστηκαν χαμογελαστοί και ευδιάθετοι μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες και τους δημοσιογράφους. Ωστόσο, οι δηλώσεις τους έγιναν χωριστά, ενώ δεν υπήρξε κοινή ανακοίνωση.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας μετά την ολοκλήρωση των επαφών, χαρακτήρισε «παραγωγική» τη συζήτηση λέγοντας πως «θα αποτελέσει τον οδικό χάρτη για τα επόμενα βήματα».
Από την πλευρά του Ο Τούρκος πρόεδρος με ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, έγραψε τα εξής: «Μακάρι η συνάντησή μας με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να είναι επωφελής για τη χώρα και την περιοχή μας».
Συνέντευξη Μητσοτάκη στο CNN
Να επισημανθεί ότι το στίγμα των προθέσεων της ελληνικής πλευράς είχε δώσει νωρίτερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης με συνέντευξη του στο κανάλι CNN. Είχε αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: «Έχουμε μακροχρόνιες διαφορές με την Τουρκία, αλλά θα προσπαθήσουμε να επιλύσουμε αυτές τις διαφορές χρησιμοποιώντας το μόνο πλαίσιο κανόνων που έχουμε στη διάθεσή μας: το Διεθνές Δίκαιο και ειδικότερα το Δίκαιο της Θάλασσας.
«Αναγνωρίζουμε ότι έχουμε μια σημαντική διαφορά με την Τουρκία, και αυτή είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Δεν είναι ένα εύκολο ζήτημα να επιλυθεί, διαφορετικά θα είχε επιλυθεί. Αλλά αυτό δεν σημαίνει, Richard, ότι δεν μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ούτε σημαίνει ότι χρειάζεται να φτάσουμε σε ένα επίπεδο επιθετικής συμπεριφοράς εκ μέρους της Τουρκίας που ουσιαστικά ωθεί τις δύο χώρες μας στα πρόθυρα μιας ένοπλης σύγκρουσης», ανέφερε στο αμερικανικό δίκτυο ο πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Αντιδράσεις για την μη αναφορά στο Κυπριακό
Να σημειωθεί ότι εκτός των ανακοινώσεων που έγιναν μετά από τις δύο πλευρές, έμεινε το Κυπριακό.
Αυτό είναι κάτι που σχολίασαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα.
«Η σημερινή συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν και η συμφωνία επί οδικού χάρτη, για τις περαιτέρω επαφές με την Τουρκία, αποτελούν θετικές εξελίξεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει με ξεκάθαρο τρόπο τονίσει τις προϋποθέσεις, ώστε ο διάλογος αυτός να συμβάλλει στην ειρήνη και να βασίζεται στην προάσπιση των εθνικών συμφερόντων», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Και συνεχίζει: «Ωστόσο, είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν τόνισε την ανάγκη για επανεκκίνηση των συνομιλιών για δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού και δεν στήριξε την Κυπριακή Δημοκρατία απέναντι στις προκλητικές, διχοτομικές δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου. Η διαρροή δε ότι αντ’ αυτού το ζήτημα θα τεθεί στην ομιλία του είναι ακόμα πιο μεγάλο πρόβλημα. Η επιλογή αυτή, που θυμίζει την στάση του κ. Μητσοτάκη στον ΟΗΕ και στο παρελθόν, είναι επικίνδυνη και δίνει λάθος μηνύματα στην Τουρκία. Πρέπει η στάση της Ελλάδας, της ΕΕ και της διεθνούς κοινότητας γενικότερα, να είναι απολύτως σαφής απέναντι σε οποιαδήποτε μελλοντική προσπάθειά της Τουρκίας για απόσπαση αναγνωρίσεων του ψευδοκράτους από τρίτες χώρες. Περιμένουμε άμεσα ενημέρωση για την συνάντηση από την κυβέρνηση», καταλήγει η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ.
ΠΑΣΟΚ: εκκωφαντική απουσία
«Η εκκωφαντική απουσία οποιασδήποτε -έστω και τυπικής- αναφοράς του Πρωθυπουργού, στο κυπριακό ζήτημα προκαλεί σοβαρά ερωτηματικά και ανησυχία», αναφέρει μεταξύ άλλων το ΠΑΣΟΚ σε ανακοίνωσή του, και προσθέτει:
«Καμία προοπτική κατευνασμού στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν μπορεί να δικαιολογήσει αφωνία εκ μέρους της χώρας μας, ιδίως μετά τις προκλητικές χθεσινές δηλώσεις του Ερντογάν για διχοτόμηση του νησιού και διεθνή αναγνώριση του ψευδοκράτους -γεγονός που από μόνο του επιβεβαιώνει ότι το κλίμα στις σχέσεις μας με τη γειτονική χώρα δεν είναι τόσο θετικό όσο επιμένει να παρουσιάζει η Κυβέρνηση.
«Επαναλαμβάνουμε την πάγια θέση μας ότι το κυπριακό είναι ένα διεθνές πρόβλημα παράνομης εισβολής και κατοχής, η δε επίλυσή του πρέπει να βασίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, με διαφύλαξη της νομικής προσωπικότητας και κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας σε όλο το νησί και άμεση αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής», καταλήγει η ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ.
Ο πρόεδρος του Κινήματος, Νίκος Ανδρουλάκης, στο πλαίσιο συνέντευξης που παραχώρησε στο Ζάππειο, λίγο πριν την συνάντηση των κυρίων Μητσοτάκη-Ερντογάν, άσκησε δριμεία κριτική στην κυβέρνηση για την προσέγγισή στα ελληνοτουρκικά.
«Ήρεμη συζήτηση με έναν Ερντογάν που μιλάει για διχοτόμηση της Κύπρου και αναγνώριση της ψευδοκράτους δεν νοείται. Δεν θα δεχθούμε κανένα σενάριο διχοτόμησης, θέλουμε απόλυτο σεβασμό στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών».
Ο κ. Ανδρουλάκης θύμισε ότι πρόσφατα το ψευδοκράτος επιτέθηκε στους υπαλλήλους του ΟΗΕ, ενώ τόνισε πως η διαφορά που συζητάμε με την Τουρκία είναι μόνο μία: «η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με βάση το διεθνές Δίκαιο. Επεσήμανε δε την ανάγκη για μία νέα αρχιτεκτονική των ευρω-τουρκικών σχέσεων, αφού όπως σχολίασε «όποιος πιστεύει σήμερα ότι υπάρχει προοπτική ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ είναι εκτός πραγματικότητας».
«Από τη στιγμή που η Τουρκία δεν μπορεί να γίνει μέλος της Ε.Ε. χρειαζόμαστε ένα σύγχρονο Ελσκίνσι» τόνισε ο κ., Ανδρουλάκης.
ΚΚΕ: ιμπεριαλιστικά κέντρα και «μπίζνες»
Σήμα ότι επιταχύνονται οι διευθετήσεις στα Ελληνοτουρκικά αποτελεί η συνάντηση των κυρίων Μητσοτάκη – Ερντογάν, ήταν η αντίδραση από το ΚΚΕ.
Ζητούμενο είναι η διασφάλιση της ευρωατλαντικής συνοχής στην Ανατολική Μεσόγειο, κόντρα σε άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, και η ευόδωση των μπίζνες του κεφαλαίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα ελληνικά και κυπριακά κυριαρχικά δικαιώματα, εκπορεύθηκε από το ΚΚΕ, με την εξής επισήμανση:
«Διόλου τυχαία, αργότερα χτες, ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ν. Χριστοδουλίδη, για διευκρινίσεις και περαιτέρω συνεννοήσεις. Αλλωστε, στη συνάντηση οι δύο ηγέτες έδωσαν κατευθύνσεις για συνέχιση στην πορεία που χαράχθηκε ήδη από τον Ιούλη, στη μεταξύ τους συνάντηση στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Λιθουανία».
Ελληνική Λύση: Στην έδρα του εχθρού, συνδιαλέγονται μόνον οι ηττημένοι
Στην συνάντηση με τον Ερντογάν, ο κ. Μητσοτάκης απέδειξε ότι είναι επικίνδυνος για τα εθνικά συμφέροντα, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Λύση και υπογραμμίζει:
«Η αδιανόητη αναφορά του Κ. Μητσοτάκη σε «εδαφικά θέματα», κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του σε μεγάλο αμερικανικό δίκτυο, σε συνδυασμό με την επιλογή του να συναντήσει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο λεγόμενο «σπίτι της Τουρκίας», αποδεικνύει ότι ο πρωθυπουργός είναι όχι μόνο ανίκανος, αλλά και επικίνδυνος για τα εθνικά συμφέροντα. «Στην έδρα του εχθρού, συνδιαλέγονται μόνον οι ηττημένοι». Ουδείς «Μητσοτάκης» μπορεί να παραδώσει στην Τουρκία, αυτά που οι Έλληνες κέρδισαν με το αίμα και την θυσία τους στο πεδίο της μάχης», αναφέρει η ανακοίνωση της Ελληνικής Λύσης.
Νίκη: κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε συνομιλίες με την Τουρκία
Η «Νίκη» καταγγέλλει τη ρητορική Ερντογάν και καλεί την κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε συνομιλίες με την Τουρκία.
Να μην προχωρήσει σε συνομιλίες με την Τουρκία, ζητά από την κυβέρνηση η ”Νίκη” και υποστηρίζει πως η Ελλάδα οδηγείται σε ένα διάλογο που είναι ναρκοθετημένος.
Επίσης ζητά απαντήσεις στο εξής ερώτημα: Γιατί η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν δεν έγινε σε ουδέτερο σημείο και θα γίνει στο ”σπίτι της Τουρκίας” στη Νέα Υόρκη;».
Οι επίσημες ανακοινώσεις
Πέρα από την δήλωση του πρωθυπουργού, από το Μέγαρο Μαξίμου εξεδόθη ανακοίνωση, που αναφέρει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα: «Οι δύο ηγέτες επιβεβαίωσαν τη θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας και την ισχυρή βούλησή τους να διατηρηθεί. Συμφώνησαν στον οδικό χάρτη των επαφών των δύο χωρών, όπως αυτός καθορίστηκε στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών στις 5 Σεπτεμβρίου και περιλαμβάνει: Τις συναντήσεις στα μέσα Οκτωβρίου των αρμόδιων για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα υφυπουργών Εξωτερικών, τις συναντήσεις εντός Νοεμβρίου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και την συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη».
Επιπλέον, αναφέρει η ανακοίνωση, οι κύριοι Μητσοτάκης και Ερντογάν «αντάλλαξαν απόψεις για περιφερειακά και διεθνή ζητήματα και συζήτησαν επίσης για την κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις της, ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου, καθώς οι δύο χώρες βίωσαν πρόσφατα σοβαρές φυσικές καταστροφές και συμφώνησαν ότι η ενίσχυση της συνεργασίας στην Πολιτική Προστασία αποτελεί προτεραιότητα».
Συμφώνησαν ακόμη «να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος, αναγνωρίζοντας ότι αποτελεί κοινή πρόκληση».
Η τουρκική πλευρά
Από πλευράς της η τουρκική προεδρία ανακοίνωσε τα ακόλουθα: «Οι δύο ηγέτες επιβεβαίωσαν το σημερινό θετικό κλίμα στις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και την αποφασιστικότητά τους να το διατηρήσουν. Οι ηγέτες επιβεβαίωσαν επίσης τον οδικό χάρτη και το χρονοδιάγραμμα που συμφωνήθηκαν στη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών στην Άγκυρα στις 5 Σεπτεμβρίου, το οποίο περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία σχετικά με τις επαφές μεταξύ των δύο χωρών: συναντήσεις των Υφυπουργών Εξωτερικών που είναι αρμόδιοι για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα στα μέσα Οκτωβρίου· Θα υλοποιηθούν οι συναντήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης τον Νοέμβριο και το Συμβούλιο Υψηλού Επιπέδου Συνεργασίας Τουρκίας-Ελλάδας που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη στις 7 Δεκεμβρίου. Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν επίσης απόψεις για περιφερειακά και διεθνή ζητήματα. Ειδικότερα, συζήτησαν τα φαινόμενα φυσικών καταστροφών και κλιματικής κρίσης στην περιοχή της Μεσογείου, τα οποία έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και τις δύο χώρες στο πρόσφατο παρελθόν. Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να ενισχύσουν τη διμερή συνεργασία στον τομέα της πολιτικής προστασίας ως υψηλή προτεραιότητα. Γνωρίζοντας ότι το ζήτημα της μετανάστευσης είναι μια κοινή πρόκληση και για τις δύο χώρες, συμφώνησαν να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν αυτό το ζήτημα. Στους Υπουργούς Εξωτερικών ανατέθηκε η συνέχιση της εργασίας και του συντονισμού για την προώθηση του συμφωνηθέντος οδικού χάρτη».
