Το εν λόγω πρόγραμμα, που εφαρμόστηκε απ΄την προηγούμενη κυβέρνηση των Φιλελευθέρων απ΄το 2915 έως το 2020, επεδίωκε την ανάκτηση υποτιθέμενων χρεών από πελάτες του Centrelink, από άτομα που λάμβαναν επιδόματα και είχαν εισπράξει ποσά υψηλότερα απ΄οτι δικαιούταν σύμφωνα με τα κριτήρια ενός αυτόματου συστήματος.
Ποιός έπρεπε να επιστρέψει χρήματα που είχε λάβει και το ποσό της επιστροφής το έκρινε ένα λογισμικό το οποίο και παρήγαγε επιστολές προς τους δικαιούχους. Η αυτοματοποιήση αυτή οδήγησε και στην ονομασία «Robodebt”.
Πάνω από τετρακόσιες χιλιάδες άτομα επηρεάστηκαν ενώ πάμπολλοι έλαβαν επιστολές για "χρέη" προς το Centrelink που δεν υφίσταντο.
Πολλοί ήρθαν σε οικονομική δυσχέρεια εξαιτίας του προγράμματος αυτού, σε άλλους προκάλεσε προβλήματα υγείας ή επιδείνωσε τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζαν ενώ υπήρξαν και αυτοκτονίες.
O πρωθυπουργός Anthony Albanese σχολιάζοντας τα πορίσματα της έκθεσης έκανε λόγο για τραγωδία που "δεν έπρεπε ποτέ να είχε υπάρξει και ούτε πρέπει να επαναληφθεί ποτέ".
H έκθεση της Βασιλικής αναφέρει ότι το εν λόγω πρόγραμμα «τραυμάτισε (τους ανθρώπους) στην περίπτωση που πιθανόν να χρωστούσαν χρήματα» και ότι θα έπρεπε να είχε ακυρωθεί ή να αλλάξει δραστικά όταν το «ενδεχόμενο της παρανομίας» του έγινε σαφής το 2017.
Η Κάθριν Χολμς, επικεφαλής της Βασιλικής Επιτροπής, παρέδωσε έκθεση των 990 σελίδων, στον Γενικό Κυβερνήτη Ντέιβιντ Χάρλεϊ σήμερα το πρωί. Πριλαμβάνει 57 συστάσεις.
H έκθεση αναφέρει ότι «Το ρομπότ ήταν ένας απάνθρωπος και ωμός μηχανισμός, που δεν ήταν ούτε δίκαιος ούτε νόμιμος, και έκανε πολλούς να νιώθουν ως εγκληματίες».
Επισης αναφέρει ότι "Ουσιαστικά, οι άνθρωποι υπέστησαν τραύματα στην περίπτωση που μπορεί να χρωστούσαν χρήματα. Ήταν μια δαπανηρή αποτυχία της δημόσιας διοίκησης, τόσο σε ανθρώπινο όσο και σε οικονομικό επίπεδο."
Ο κ. Αλμπανίζι ήταν λάβρος απέναντι στην κυβέρνηση των Φιλελευθέρων που εφάρμοσε το Robodebt.
Αναφορικά με το δριμύ κατηγορώ της έκθεσης της Βασιλικής Επιτροπής, ο πρωθυπουργός είπε ότι «φτάσαμε στην αλήθεια γιατί ορισμένα απ΄τα πιο ευάλωτα άτομα έδειξαν γενναιότητα μπροστά στην αδικία» με την οποία ήρθαν αντιμέτωποι. Ωστόσο, η έκθεση δεν κατονομάζει τα άτομα για τα οποία συστήνει απόδοση κατηγοριών, σε μια προφανή προσπάθεια να αποφευχθούν νομικές επιπλοκές αν η υπόθεση καταλήξει ενώπιον της δικαιοσύνης.
‘Ενα μέρος της έκθεσης παραμένει απόρρητο – τουλάχιστον προς το παρόν.
Η έκθεση εξέτασε και το ενδεχόμενο αποζημίωσης, ωστόσο δεν το συστήνει.
Παλαιότερα, Αυστραλιανό δικαστήριο εκδίκασε αποζημίωση προς τα θύματα του robodebt.
To κράτος εισέπραξε πάνω από 700 εκατομύρια δολλάρια από επιστροφές χρημάτων μέσω του robodebt.
