Με το 2022 να σηματοδοτεί το τρίτο έτος της πανδημίας, οι ερευνητές αρχίζουν να κατανοούν καλύτερα πώς η παρατεταμένη κοινωνική απομόνωση έχει επηρεάσει αρνητικά το αναπτυσσόμενο μυαλό και το σώμα των παιδιών.
Ο Viren D'Sa είναι νευροαναπτυξιακός παιδίατρος στο Νοσοκομείο Παίδων Hasbro στο Ρόουντ Άιλαντ, των ΗΠΑ.
Στο Πανεπιστήμιο Brown, ο αναπληρωτής καθηγητής D'Sa ξεκίνησε να μελετά μια ομάδα 290 παιδιών ηλικίας περίπου ενός έτους για αρκετά χρόνια πριν από την έναρξη της πανδημίας COVID-19.
Παρατήρησε μια σημαντική μείωση στη λεκτική, κινητική και συνολική γνωστική απόδοση - η οποία ήταν πιο έντονη σε άνδρες και παιδιά από οικογένειες με χαμηλότερο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο.
Σύμφωνα με την UNICEF, οι επιπτώσεις της πανδημίας αναμένεται να είναι «πιο επιζήμιες για τα παιδιά στις φτωχότερες χώρες και στις πιο φτωχές γειτονιές και για εκείνα που βρίσκονται ήδη σε μειονεκτική ή ευάλωτη κατάσταση».
Ο κ. D'Sa λέει ότι πολλά μικρά παιδιά παρουσιάζουν δυσκολία στην απότομη αλλαγή ρουτίνας και συχνά αδυνατούν να κατανοήσουν την πολυπλοκότητα της πανδημίας.
«Στη διαδικασία ανάπτυξης αυτής της αυτονομίας, του να βρουν τον δικό τους χώρο σε αυτόν τον κόσμο σήμερα. Ξαφνικά πρέπει να απομονωθούν από τους ανθρώπους. Έτσι, βλέπουμε επιπτώσεις στην διάθεση και άγχος λόγω των αλλαγών», σημειώνει ο κ. D'Sa.
Στο Νοσοκομείο Παίδων του Σύδνεϋ στην Αυστραλία, ο κλινικός ψυχολόγος Adam Guastella παρατηρεί επίσης παρόμοιες τάσεις, που προκύπτουν από την παρατεταμένη κοινωνική απομόνωση.
Τον Ιούλιο του 2020, οι επισκέψεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών στη Νέα Νότια Ουαλία για αυτοτραυματισμό και αυτοκτονικό ιδεασμό αυξήθηκαν κατά 31% για άτομα κάτω των 18 ετών, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019.
Ο Αdam Guastella, ο οποίος είναι καθηγητής στο Κέντρο Εγκεφάλου και Νου του Πανεπιστημίου του Σύδνεϋ, λέει ότι η αύξηση των επισκέψεων στα τμήματα επειγόντων περιστατικών για θέματα ψυχικής υγείας των παιδιών είναι ανησυχητική.
«Έχουμε δει σε νοσοκομεία σε όλη τη χώρα, αύξηση των επισκέψεων έκτακτης ανάγκης. Και αυτή η αύξηση σχετίζεται ιδιαίτερα με τη νεολαία. Και έχει παρατηρηθεί ιδιαίτερα στο Δίκτυο παιδικών Νοσοκομείων του Σύδνεϋ- Sydney Kids Network, σε νεαρές γυναίκες ανεξαρτήτως κοινωνικοοικονομικής κατάστασης. Υπάρχει αύξηση του αυτοκτονικού ιδεασμού. Έχουν επίσης αυξηθεί οι νευροαναπτυξιακές διαταραχές», τονίζει ο κ. Guastella.
Με λίστες αναμονής έξι μηνών για να δει κάποιος επαγγελματίες του χώρου ψυχικής υγείας, ο καθηγητής Guastella λέει ότι τα τμήματα έκτακτης ανάγκης είναι η μόνη η λύση.
Επίσης, υποστηρίζει ότι ο συνεχιζόμενος κίνδυνος από τον COVID-19 θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τρόπο που θα επιτρέπει στα παιδιά να πηγαίνουν στο σχολείο .
«Είναι πολύ σημαντικό τα σχολεία να παραμείνουν ανοιχτά γιατί νομίζω ότι βλέπουμε τις συνέπειες. Τα παιδιά δεν έχουν καθημερινή αλληλεπίδραση με συνομήλικους. Έχει να κάνει με το να μάθεις πώς να είσαι ευέλικτος και να προσαρμόζεσαι σε μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα. Επίσης αφορά την ανάπτυξη δεξιοτήτων, είτε πρόκειται για κινητικές δεξιότητες μέσω του αθλητισμού είτε για γνωστικές δεξιότητες μέσω του παιχνιδιού», αναφέρει ο κ. Guastella.
Προτρέπει τους πολιτειακούς και ομοσπονδιακούς φορείς να συνεργαστούν για να διασφαλίσουν ότι υπάρχει βελτιωμένη πρόσβαση σε ψυχολόγους για παιδιά, γονείς και δασκάλους - καθώς και εξασφάλιση επαρκούς αριθμού προσωπικού στον τομέα της ψυχικής υγείας. Iδιαίτερα καθώς τα παιδιά επιστρέφουν πίσω στα σχολεία.
Μια τριμηνιαία έρευνα σε 2.000 αυστραλιανά νοικοκυριά με παιδιά διερεύνησε την εμπειρία τους με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, την ψυχική και σωματική υγεία.
Τέλος, η έρευνα δείχνει πόσο δύσκολο ήταν για τους μαθητές να μάθουν εξ αποστάσεως.
