To νοσταλγικό «Πιτσιμπούργκο» της μετανάστευσης σε Μελβούρνη και Σύδνεϋ

Arcadia Psalti, Stratos Sopylis, "Pittsburgh". Source: Supplied: John Pantidos

SBS Ελληνικά

View Podcast Series

Follow and Subscribe

Download the SBS Audio appAvailable on iOS and Android

Το «Πιτσιμπούργκο», ένα «κείμενο διαμάντι», της συγγραφέως Σώτης Τριανταφύλλου ανέβηκε για πρώτη φορά επί σκηνής σε σκηνοθεσία Αρκαδίας Ψάλτη το 2014 στην Ελλάδας, η οποία βρίσκεται στην Αυστραλία και μίλησε στο Ελληνικό Πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας SBS.

Η υπόθεση του έργου αφορά τον έρωτα από απόσταση και την ιστορία της ξενιτιάς. Καταγράφονται τα όνειρα, οι ελπίδες, ο πόνος, η καθημερινότητα και τα ήθη δύο περιοχών, της Χίου και της πόλης Πίτσμπουργκ στην Πενσυλβάνια των Ηνωμένων Πολιτειών.

Στην αμερικανική αυτή πόλη μετανάστευσαν χιλιάδες Έλληνες, που πριν και μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν μία από τις πιο σημαντικές βιομηχανικές πόλεις των ΗΠΑ.

"Η ιστορία αυτή είναι γραμμένη από την Σώτη Τριανταφύλλου και φτιαγμένη από μας, ουσιαστικά, για τους ανθρώπους αυτούς που έχουν μεταναστεύσει", λέει η κ. Ψάλτη στο Ελληνικό Πρόγραμμα.

Και για την ίδια και για τους συντελεστές της παράστασης, αποτελεί πρόκληση να απευθύνουν την παράσταση σε ανθρώπους που θα βρουν κοινά βιώματα μέσα σ' αυτήν.

"Όχι μόνο για τους πρώτους μετανάστες, αλλά και για τα παιδιά και τα εγγόνια τους, γνωρίζοντάς τους τις συνθήκες που υπήρχαν στην Ελλάδα από την εποχή εκείνη που οι δικοί τους αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν", τονίζει η Ελληνίδα καλλιτέχνιδα.

"Elengo", Arcadia Psalti, Pittsburgh. Source: Supplied

Η υπόθεση του έργου

Το έργο παρακολουθεί την αλληλογραφία του Δημοσθένη και της Ελέγκως, που χρονολογείται από τις μέρες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, και στην οποία καταγράφεται ένα κομμάτι της ιστορίας του νησιού, αλλά και ο πόνος της μετανάστευσης.

Στη Χίο, τον 28 Μάρτη του 1913, όπου ζει η Ελέγκω λαμβάνει το πρώτο γράμμα, μετά από οκτώμιση μήνες από τον ξενιτεμένο στο Πίτσμπουργκ, σύζυγό της, Δημοσθένη.

Μέσα από την αλληλογραφία τους ξεδιπλώνεται η ζωή στο νησί, αμέσως μετά την απελευθέρωση του από τους Τούρκους. Φτώχεια, πείνα, μπάρκα, προσφυγιά, αρρώστιες, μα και τηλέφωνα και κινηματόγραφος. Ένα νησί πληγωμένο και σαστισμένο ζωντανεύει μέσα απο δύο ηθοποιούς, τον Στράτο Σωπύλη και την Αρκαδία Ψάλτη.

Stratos Sopylis, "Pittsburgh". Source: Supplied: John Pantidos

Η πορεία της παράστασης

Η παράσταση "Πιτσιμπούργκο" ξεκίνησε την πορεία της το 2014 στην Χίο στην γενέτειρα των πρωταγωνιστών της και έκτοτε, όπου παίζεται γνωρίζει μεγάλη επιτυχία.

"Σιγά σιγά άρχισα κι εγώ να καταλαβαίνω τις μεγάλες αντιστοιχίες ανάμεσα στην σημερινή και την περίοδο εκείνη. Και πρώτη φορά που το κατάλαβα, ήταν όταν την παράσταση παρακολούθησαν έφηβοι, παιδιά 15-16 ετών".

"Στο τέλος της παράστασης και στη διάρκεια συζήτησης που είχαμε, μου είπαν ότι η μετανάστευση είναι ένα ενδεχόμενο που αντιμετώπισαν κι εκείνοι. Δηλαδή, να εγκαταλείψουν την Ελλάδα προκειμένου να βρουν μια καλύτερη ζωή. Οπότε με κάποιο τρόπο, ταυτίστηκαν με τις περιπέτειες του ζευγαριού της παράστασης".

Arcadia Psalti, Stratos Sopylis, "Pittsburgh". Source: Supplied: John Pantidos

"Οι συνθήκες της μετανάστευσης", λέει η κ. Ψάλτη, "είναι παντού κοινές, ακόμα και αν αλλάζουν τα τοπωνύμια. Όπως και τα συναισθήματα των ανθρώπων παραμένουν κοινά, ανεξάρτητα αν μεταναστεύουν στην Αμερική, στην Αυστραλία ή και αλλού".

"Είναι η νοσταλγία, είναι ο πόνος που δεν είναι τριγύρω σου οι δικοί σου άνθρωποι. Είναι ο πόνος που δεν μπορείς να αναγνωρίσεις τα τοπία της πατρίδας σου. Ο ξεριζωμός, σαν συναίσθημα, είναι κοινός".