Οι Αυστραλοί δεν θα ψηφίσουν σε δημοψήφισμα για τη δημοκρατία όσο ο Άνθονι Αλμπανίζη παραμένει πρωθυπουργός, και όπως εξηγούν οι ειδικοί προς το παρόν η πρόταση «δεν έχει νόημα».
Παρά το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός είναι μακροχρόνιος υποστηρικτής της Αυστραλιανής δημοκρατίας, δήλωσε στο SBS News ότι δεν θα επιδιώξει τη συνταγματική αλλαγή.
«Κοιτάξτε, πάντα υποστήριζα έναν Αυστραλό ως αρχηγό του κράτους μας. Αλλά οι υπάρχουσες ρυθμίσεις είναι σε ισχύ», είπε.
«Νομίζω ότι έχουμε μια πολύ σεβαστή σχέση και έχουμε έναν μονάρχη, τον Μεγαλειότατο, ο οποίος είναι παθιασμένος και ενδιαφέρεται για την Αυστραλία, τα παγκόσμια θέματα και το μέλλον».
Ο ίδιος δήλωσε στο Insiders: «Νομίζω ότι έκανα σαφές ότι ήθελα να διεξαγάγω ένα δημοψήφισμα όσο ήμουν πρωθυπουργός, και το κάναμε», αναφερόμενος στο δημοψήφισμα του 2023 για την καθιέρωση μιας «Φωνής των Αυτοχθόνων στο Κοινοβούλιο», το οποίο σχεδόν το 60% των Αυστραλών απέρριψε. «Εστιάζουμε στο κόστος ζωής και στο να κάνουμε μια πραγματική, πρακτική διαφορά στη ζωή των ανθρώπων», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Η αποκάλυψη αυτή έρχεται σε αντίθεση με την πολιτική πλατφόρμα του Εργατικού Κόμματος, η οποία περιγράφει «την προσπάθεια για την ίδρυση μιας αυστραλιανής δημοκρατίας με αυστραλιανό αρχηγό κράτους» ως μέρος των στόχων της για τον εκσυγχρονισμό του συντάγματος.
Ωστόσο, οι ειδικοί συμφωνούν ότι ο κ Αλμπανίζη πήρε τη σωστή απόφαση. Αφού «κανένα πολιτικό όφελος» δεν θα έβγαινε από το δημοψήφισμα από το δημοψήφισμα
Ο πρώην σύμβουλος του Εργατικού Κόμματος Μπρους Χόκερ δήλωσε στο SBS News ότι «δεν έχει νόημα» να διεξαχθεί δημοψήφισμα χωρίς τη στήριξη και των δύο κομμάτων.
Από τα 44 δημοψηφίσματα που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα, η στήριξη και των δύο μεγάλων κομμάτων ήταν κρίσιμη για τα οκτώ που οδήγησαν σε συνταγματική αλλαγή. Αυτό σημαίνει, πρακτικά, ότι αν δεν έχεις την υποστήριξη, απλά σπαταλάς τα χρήματα των φορολογουμένων».
Προτείνει ότι το Εργατικό Κόμμα δεν έπρεπε να συνεχίσει με το δημοψήφισμα για τη Φωνή, μόλις έγινε σαφές ότι η Συμμαχία θα αντιταχθεί. Ενώ η Συμμαχία υποστήριξε την ιδέα της συνταγματικής αναγνώρισης των αυτοχθόνων πληθυσμών της Αυστραλίας, δεν υποστήριξε την υλοποίησή της μέσω της δημιουργίας μιας Φωνής στο Κοινοβούλιο.
Ετσι λοιπόν όταν δεν υπάρχει δικομματική υποστήριξη, είναι σχεδόν αδύνατο να εξασφαλίσεις την υποστήριξη του αυστραλιανού κοινού»,
Η προσωπική υποστήριξη του Αλμπανίζη για μια δημοκρατία φάνηκε επίσης να εξασθενεί κατά τη διάρκεια της ανασχηματισμού του υπουργικού συμβουλίου το 2024, κατά τη διάρκεια του οποίου η κυβέρνηση κατάργησε το χαρτοφυλάκιο του πρώτου αναπληρωτή υπουργού για τη Δημοκρατία, Ματ Θίσλεθγουεϊτ.
Ο Paul Williams, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Griffith, συμφωνεί ότι το πρόσφατο δημοψήφισμα έβγαλε «πολύ προσωπικό γόητρο» από τον πρωθυπουργό ένα πολιτικό κεφάλαιο που δεν είναι διατεθειμένος να σπαταλήσει, καθώς δεν θα έχει «πολιτικό κέρδος» από ένα άλλο δημοψήφισμα, ειδικά εν μέσω μακροπρόθεσμων φιλοδοξιών. «Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα κερδίσει τις επόμενες εκλογές το 2028 και ίσως έχει το μυαλό του μια θητεία μετά από αυτή, για να γίνει ένας από τους σπουδαιότερους και μακροβιότερους πρωθυπουργούς του Εργατικού Κόμματος. Αυτό είναι το σχέδιό του», είπε ο Williams στο SBS News.
Μια δημοσκόπηση της YouGov σε 1.500 ψηφοφόρους τον Νοέμβριο του 2024, 25 χρόνια μετά την αποτυχία του δημοψηφίσματος για τη δημοκρατία, έδειξε ότι το 59% των Αυστραλών θα απορρίψει την πρόταση.
Διαπίστωσε ότι η πρόθεση ψήφου για μια δημοκρατία ήταν 4 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερη από ό,τι το 1999, με το 41% των Αυστραλών να υποστηρίζουν μια δημοκρατία.
Παρά τα στοιχεία αυτά, η Εσθερ Ανατολίτη, αντιπρόεδρος του Κινήματος για την Αυστραλιανή Δημοκρατία, δήλωσε ότι ήταν μια εκπληκτική κίνηση, δεδομένης της μακροχρόνιας υποστήριξης του Albanese για μια δημοκρατία, και επέμεινε ότι η υποστήριξη αυξάνεται. Το ίδιο το κίνημα για τη Δημοκρατία μεγαλώνει. Έχουμε ανθρώπους που ενδιαφέρονται πραγματικά για την καθημερινή συζήτηση σχετικά με τη δημοκρατική μεταρρύθμιση της Αυστραλίας», δήλωσε στο ABC.
Είναι γεγονός πως η συνταγματική μοναρχία έχει δει μια αύξηση στην υποστήριξη από την ενθρόνιση του βασιλιά Κάρολου, καθώς και από άλλα γεγονότα, όπως ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ Β' και ο γάμος του πρίγκιπα Γουίλιαμ και της πριγκίπισσας Κέιτ.