Η εξάρτηση οπιοειδών στις ΗΠΑ, έχει μετατραπεί στη χειρότερη κρίση χρήσης ναρκωτικών ουσιών, στα χρονικά της χώρας.
Τι είναι, όμως, τα οπιοειδή, και γιατί είναι τόσο θανατηφόρα;
Ο καθηγητής Φαρμακολογίας στο Macquarie University, Μάρκ Κόνορ, δίνει κάποιες βασικές εξηγήσεις.
«Το οπιοειδές είναι ένα φάρμακο το οποίο ενεργοποιεί τους οπιοειδείς υποδοχείς. Πρωταρχικά, προέρχονταν από τα φυτά παπαρούνας», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Το πιο γνωστό παράγωγο φάρμακο είναι η μορφίνη. Παράλληλα, όμως, δημιουργήθηκαν και άλλα αντίστοιχα φάρμακα, με συνθετικά μόρια, τα οποία χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση πόνων, μετά από ένα οξύ τραυματισμό, όπως το κάταγμα ενός ποδιού ή μετά από μια σοβαρή εγχείρηση. Επίσης, χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση χρόνιων πόνων, και ιδιαίτερα πόνων που σχετίζονται με καρκινικές παθήσεις.
Τα πιο γνωστά οπιοειδή
Κάποια από τα πλέον συνήθη οπιοειδή αναλγητικά, είναι η κοδεΐνη, η φαιντανύλη, η οξυκοδώνη, αλλιώς γνωστή στα αγγλικά ως oxycodone, και η μεθαδόνη.
Συνήθως, διατίθενται σε μορφή χαπιών, αν και κάποιες θεραπευτικές αγωγές μπορεί να γίνονται και σε υγρή μορφή.
Τα οπιοειδή συνταγογραφούνται σε τακτική βάση στην Αυστραλία, για άτομα τα οποία αντιμετωπίζουν οξύτατους πόνους.
Ωστόσο, μπορεί να μετατραπούν και σε ένα άκρως εξαρτησιογόνο φάρμακο.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του υπουργείου Υγείας, μια οποιαδήποτε ημέρα του 2022, σχεδόν 56.000 πολίτες ελάμβαναν θεραπεία για την εξάρτηση τους σε οπιοειδή.
Επιπρόσθετα, μεταξύ 2011-2022, ο αριθμός αυτών των ατόμων αυξήθηκε κατά 20%.
Ο καθηγητής Κόνορ, υπογράμμισε τους κινδύνους που ελλοχεύει η χρήση τους.
Οι κίνδυνοι μακροχρόνιας χρήσης
Μετά από ορισμένο διάστημα, μπορεί να σταματήσουν να προσφέρουν ανακούφιση του πόνου, με αποτέλεσμα να αρχίσει κάποιος να παίρνει όλο και περισσότερα, το οποίο μπορεί να καταστεί προβληματικό, όπως εξήγησε. Σε γενικές γραμμές, πρόσθεσε, η μακροχρόνια χρήση τους είναι επικίνδυνη, ενώ υπάρχει και το ρίσκο μια υπερβολικής δόσης.
Πάντως, σημείωσε ότι με μια λελογισμένη χρήση, είναι ιδιαίτερα καταπραϋντικά,
Επί του παρόντος, στην Αυστραλία, οι θάνατοι από κατάχρηση οπιοειδών φαρμάκων είναι οι περισσότεροι από οποιοδήποτε άλλο φάρμακο.
Δυστυχώς, αν και κανονικά είναι διαθέσιμα μόνο βάσει ιατρικής συνταγής, ανθεί και η παράνομη πώληση τους.
Η παράνομη αγορά και η πρόσμιξη με άλλα ναρκωτικά
Ο Μαρκ Λοκς, αναπληρωτής καθηγητής στο Queensland University of Technology, με ειδικότητα στη δράση του οργανωμένου εγκλήματος, σημείωσε την επικινδυνότητα της φαιντανύλης, που κάνει όλο και πιο αισθητή την παρουσία της στην παράνομη αγορά ναρκωτικών ουσιών.
Η φαιντανύλη, η οποία είναι 50 φορές πιο ισχυρή από την ηρωίνη, όπως τόνισε, χρησιμοποιείται, εσχάτως, στην πρόσμιξη άλλων ναρκωτικών ουσιών, όπως η κοκαΐνη, η μεθαμφεταμίνη, αλλά, κυρίως η ηρωίνη. Ο λόγος είναι ότι η φαιντανύλη είναι πολύ πιο φθηνή, και συνεπώς, οι εγκληματικές οργανώσεις που, κυρίως, διακινούν ηρωίνη, καταφέρνουν να ξεγελούν τους πελάτες τους, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη.
Έμμεσες συνέπειες για την Αυστραλία
Οι ΗΠΑ, ήδη, αντιμετωπίζουν μια επιδημία χρήσης φαιντανύλης. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών (Drug Enforcement Agency), ανακοίνωσε ότι το 2023, κατάσχεσε την μεγαλύτερη ποσότητα φαιντανύλης, που έχει ποτέ κατασχέσει.
Συγκεκριμένα, 386 εκατομμύρια θανατηφόρες δόσεις φαιντανύλης, που είναι αρκετές ώστε να θανατώσουν όλον τον αμερικανικό πληθυσμό.
Επομένως, το ερώτημα είναι ποιες μπορεί να είναι οι έμμεσες συνέπειες αυτής της αμερικανικής κρίσης για την Αυστραλία;
Η σημαντικότερη πιθανή δραματική παρενέργεια είναι η αύξηση των θανάτων, από τη χρήση της. Η παραγωγή των χημικών ουσιών που οδηγούν στην παρασκευή φαιντανύλης, γίνεται κυρίως στην Κίνα, όπως εξήγησε ο κ. Λοκς.
Αλλά, η τελική παρασκευή φαιντανύλης, γίνεται στην Λατινική Αμερική, κυρίως στο Μεξικό, και δευτερευόντως στην Κολομβία. Η εισαγωγή της στην Αυστραλία, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, γίνεται μέσω των ίδιων εγκληματικών οργανώσεων που φέρνουν στη χώρα και ποσότητες κοκαΐνης, από τις ίδιες περιοχές.
Το πιο επικίνδυνο, όμως, στοιχείο, όπως υπογραμμίζει ο κ. Λοκς, είναι ότι η φαιντανύλη προκαλεί πολύ περισσότερους θανάτους απ’ ότι η κοκαΐνη, και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, όπου παρατηρείται η έξαρση της επιδημίας, οι νεκροί ξεπερνούν ακόμη και τον αριθμό των αμερικανικών θυμάτων στον πόλεμο του
Σύμφωνα, πάντως, με την Αυστραλιανή Ομοσπονδιακή Αστυνομία, μέχρις στιγμής, έχουν εντοπιστεί πολύ μικρές ποσότητες παράνομης διακίνησης.
Το γεγονός, ωστόσο, παραμένει, ότι το 45% των ακούσιων θανάτων από κατάχρηση φαρμάκων στην Αυστραλία, το 2021, οφειλόταν σε οπιοειδή, όπως μαρτυρούν τα σχετικά στατιστικά στοιχεία.