હાલમાં પ્રકશિત થયેલ એક નવા અભ્યાસ (a new study)માં જાણવા મળ્યું છે કે વધુ પડતી ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓથી બાળકો પર ભાર વધારવાથી તેમના વિકાસમાં મદદ મળવાના બદલે નુકસાન કરે છે.
"સ્પોર્ટ્સ,એજ્યુકેશન એન્ડ સોસાયટી" નામક જર્નલમાં પ્રકાશિત એક અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓ બાળકોના પરિવાર સાથે ગાળવાના સમય પર કાપ મૂકે છે. જે તેમના ભાવાત્મક અને સામાજિક સંબંધો પર અસર કરી શકે છે.
વિવિધ ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લેવો, તે માટે નિયમિત શિડ્યુલ પાડવું જેવી બાબતો બાળકોને મદદ કરી શકે છે, પણ આજ બાબતો તેમના માતા-પિતા સાથેના સંબંધ પર પણ અસર કરે છે. આટલુંજ નહિ વધુ પડતી પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લેવાથી માનસિક તાણ પણ વધે છે. આ મુદ્દે આ અભ્યાસમાં પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે.
આ અભ્યાસ માટે બ્રિટનની ઍડ્જ હિલ યુનિવર્સીટીના શેરોન વિલર અને નોર્વેની ઇનલેન્ડ યુનિવર્સીટી ઓફ એપ્લાઇડ સાયન્સના કેન ગ્રીને , ઉત્તર ઇંગ્લેન્ડની 12 પ્રાથમિક શાળાના 50 પરિવારોના ઈંટરવ્યુ લીધા હતા.
આ અભ્યાસમાં ભાગ લેનારા મોટાભાગના બાળકો નિયમિત અભ્યાસ ઉપરાંત પ્રતિ સપ્તાહ ચાર થી પાંચ કલાક વિવિધ ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓમાં ગાળતા હતા. ઘણા બાળકો એક જ દિવસે એક થી વધુ પ્રવૃત્તિ સાથે જોડાયેલા હતા.
Source: publicdomainpictures
આ પરિસ્થીતિના લીધે પરિવારો પર આર્થિક બોજ પણ વધુ હતો. માતા- પિતા પોતાની ઉર્જા અને આર્થિક બચત બંને વધુ માત્રામાં ખર્ચ કરતા હતા. બીજી બાજુ તેઓને પરિવાર સાથે વિતાવવા માટે પૂરતો સમય નહોતો મળતો.
તેમના અભ્યાસ દરમિયાન તેઓએ જાણ્યું કે મોટાભાગના વાલીઓ એમ માનતા હતા કે જો તેઓ તેમના બાળકોને વિવિધ અને વધુ ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓ કરાવે તો તેઓ "સારા વાલી" કહેવાય.
વિવિધ ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લેવો, તે માટે નિયમિત શિડ્યુલ પાડવું જેવી બાબતો બાળકોને મદદ કરી શકે છે, પણ આજ બાબતો તેમના માતા-પિતા સાથેના સંબંધ પર પણ અસર કરે છે. આટલુંજ નહિ વધુ પડતી પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લેવાથી માનસિક તાણ પણ વધે છે. આ મુદ્દે આ અભ્યાસમાં પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે.
" ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓ બાળકોના વિકાસ પર ખુબ પ્રભાવ પાડે છે, તેના માધ્યમથી બાળકોમાં નેતૃત્વ અને ટિમસ્પિરિટ ની ભાવના આવે છે, આટલું જ નહિ તે બાળકોના આત્મવિશ્વાસને મજબૂત કરે છે. " - બાળકોના ડોક્ટર ડો. ફરહાત જહાં
આ અભ્યાસ અંગે વોલોન્ગોન્ગ ખાતે પ્રેક્ટિસ કરતા બાળકોના ડોક્ટર ડો. ફરહાત જહાં જણાવે છે કે તેઓ આ અભ્યાસના તારણ સાથે સહમત નથી. તેઓ માને છે કે ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓ બાળકોને અન્યો સાથે ભળવામાં અને રિલેક્સ થવામાં મદદરૂપ બને છે. તેણી જણાવે છે કે, " ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓ બાળકોના વિકાસ પર ખુબ પ્રભાવ પાડે છે, તેના માધ્યમથી બાળકોમાં નેતૃત્વ અને ટિમસ્પિરિટની ભાવના આવે છે, આટલું જ નહિ તે બાળકોના આત્મવિશ્વાસને મજબૂત કરે છે. "
આ અભ્યાસમાં વર્ક અને લાઈફ બેલેન્સ કરવા માટે જણાવેલ ટિપ્સ પ્રમાણે:
- વાલીએ તેમાં વ્યસ્ત કામકાજના શિડ્યુલ થી બાળકો માટે પૂરતો સમય કાઢવો જોઈએ
- વાલીઓએ પોતાના બાળકો સાથે હંમેશા છે અને તેઓ બાળકોને પ્રેમ કરે છે તેવો અહેસાસ કરવો જોઈએ
- ઈત્તર પ્રવૃત્તિઓમાં સાથે જવાના બદલે, બાળકોને માર્ગદર્શન આપવું જેથી તેઓ જરૂરી ઈત્તર પ્રવૃત્તિ પસંદ કરી શકે અથવા તેમની સાથે રમવું.
Source: CC0 Creative Commons
- રાત્રિનું ભોજન સાથે કરવું. ભોજન દરમિયાન માહિતીસભર અને અન્ય વાતો - ચર્ચા કરવા બાળકોને પ્રોત્સાહિત કરવા
- ઘરની બાબતોમાં બાળકોનો મત લેવો - જેમકે તેમને કપડાં ખરીદતા કે પહેરતા પૂછવું, ભોજનમાં શું બનાવવું તે વિષે પૂછવું વગેરે. આમ કરવાથી બાળકોમાં નિર્ણય લેવાની ક્ષમતાનો વિકાસ થશે
- સારા સાંભળનારા બનવું, બાળકોની વાતો સમય કાઢીને અને શાંતિથી સાંભળવી. જેથી બાળકોનો વાલીઓ પરનો વિશ્વાસ વધુ દ્રઢ બને
Share
