កូវីដ-១៩៖ តើការមិនបង្ហាញរោគសញ្ញាគឺជារឿងធម្មតាដែរឬទេ ហើយតើយើងគួរតែបារម្ភឬអត់?

ការសិក្សាថ្មីចំនួនពីរបានរកឃើញករណីវិជ្ជមាននៃវីរុសកូរ៉ូណាមួយចំនួនដែលមិនមានបង្ហាញរោគសញ្ញាអ្វីទាល់តែសោះ។ អ្នកជំនាញថ្លឹងថ្លែងថា តើយើងទាំងអស់គ្នាគួរតែធ្វើតេស្តឬអត់ មិនថាតែអ្នកដែលមានរោគសញ្ញាឬអ្នកដែលគ្មានរោគសញ្ញា។

Victoria records seven new coronavirus cases and two deaths

Source: Getty Images

ឥឡូវនេះ យើងត្រូវបានគេប្រាប់អំពីរោគសញ្ញារបស់កូវីដ-១៩ ដែលត្រូវរកមើល - ពីគ្រុនក្តៅខ្លាំង​រហូតដល់ក្អកស្ងួត ពិបាកដកដង្ហើម ឬហេវហត់​អស់កម្លាំង។

មានការសិក្សានៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន​រក​ឃើញពីបាតុភូតនៃករណីអរោគសញ្ញានៃកូវីដ-១៩ នៅ​ប្រទេសអាយស្លេន ​ជប៉ុន ចិន និងនៅអូស្ត្រាលី។

នៅក្នុងឯកសារ JAMA Network Open ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៅប្រទេសចិនបានរកឃើញថា ក្នុងចំណោមអ្នកជំងឺ ៧៨ នាក់ មាន ៤២,៣% មិនមានរោគសញ្ញាអ្វីទាំងអស់។

ការសិក្សាមួយផ្សេងទៀតដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវអូស្ត្រាលីដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយដោយ​Thorax បាន​រកឃើញថា មនុស្ស ២១៧ នាក់នៅលើនាវាទេសចរណ៍ Greg Mortimer គឺជាង ៨ នាក់ក្នុងចំណោម ១០ នាក់ ដែលបានធ្វើតេស្តិ៍វិជ្ជមានកូវីដ-១៩ គឺ​អរោគសញ្ញា។

តើអ្វីទៅជាការចម្លងបន្តមុនពេលចេញរោគសញ្ញា និងអរោគសញ្ញា?

អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានរៀបចំតារាង​នៃភាពខុសគ្នារវាងករណីទាំងពីរនេះ។

មុន​ពេល​ចេញរោគសញ្ញា គឺជាដំណាក់កាលបន្ទាប់ពីឆ្លង​រួច ប៉ុន្តែមុនពេលរោគសញ្ញារបស់វីរុសនេះមកដល់។

ប៉ុន្តែទោះបីជាគ្មានរោគសញ្ញាក៏ដោយ វាមិនមានន័យថា មិនមានសក្តានុពលនៃការចម្លង​បន្ត​នោះទេ។ មានកំណត់ត្រា​នៃការសិក្សា​លើ​មនុស្ស​ដែលធ្វើតេស្តវិជ្ជមាន ចន្លោះពីមួយថ្ងៃទៅបីថ្ងៃ មុនពេលពួកគេបង្ហាញ​រោគសញ្ញាណាមួយ។

ការ​ចម្លង​ដោយ​អរោគសញ្ញា គឹ​នៅពេលដែលវីរុសឆ្លងរាលដាលពីមនុស្សម្នាក់ដែលមិនមានរោគសញ្ញាកូវីដ-១៩ ។

ដូច្នេះតើអ្នកជំនាញគិតយ៉ាងណាចំពោះការសិក្សាថ្មីៗនេះ?

សាស្រ្តាចារ្យ Raina MacIntryre ប្រធានកម្មវិធីជីវសុវត្ថិភាពនៅវិទ្យាស្ថាន Kirby មានប្រសាសន៍ថា“ មានភ័ស្តុតាងជាច្រើនដែលបង្ហាញថា ការចម្លង​អរោគសញ្ញា និង​មុន​ពេល​បង្ហាញ​រោគសញ្ញា គឺ​ជារឿងធម្មតាសម្រាប់​កូវីដ-១៩។

លោកស្រីបានយោងការសិក្សាទៅលើការផ្ទុះឡើង​នៅ​កន្លែង​មើលថែទាំមនុស្ស​ចាស់ និងការផ្ទុះឡើងផ្សេងៗទៀត ដែលបានរកឃើញផងដែរថា ៥០ភាគរយ ឬច្រើនជាងនេះ នៃករណីវិជ្ជមានទាំងអស់ គឺអរោគសញ្ញា។

កាលពីដើមខែឧសភា Grant Lodge ដែលជាមណ្ឌលមើលថែទាំមនុស្ស​ចាស់​មួយ​កន្លែងនៅជាយក្រុង ម៉ែលប៊ិន នៃតំបន់ Bacchus Marsh បានឃើញថា បុគ្គលិក​ដែល​អរោគសញ្ញា​ម្នាក់​ធ្វើ​តេស្ត​ឃើញ​វិជ្ជមាន។ 

សាស្ត្រាចារ្យ MacInyrte បាននិយាយថា "យើងមិនគួរជជែកវែកញែករឿងនេះទៀតទេ។ ទំនាក់ទំនងដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ ក្នុងស្ថានភាពនៃការ​ផ្ទុះឡើងនានា មិនថាទំនាក់ទំនងគ្រួសារ ឬទំនាក់ទំនង​ជិតស្និត គួរតែត្រូវបានធ្វើតេស្តរក​មើល​វីរុសនេះ ដោយមិនគិតថាចេញរោគសញ្ឬអត់នោះទេ បើ​មិន​ដូច្នោះទេ​នឹង​ត្រូវបាន​មើល​រំលង" ។

"មនុស្សយើងចំណាយពេល ១០-១៤ ថ្ងៃ ដើម្បីបង្កើតអង្គបដិប្រាណ។ ដូច្នេះមិនមានអ្វីគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលទេ ដែលការធ្វើតេស្តិ៍អង្គបដិប្រាណយ៉ាង​ឆាប់រហ័ស ត្រូវ​បានកំណត់ នៅក្នុងការផ្ទុះឡើងធ្ងន់ធ្ងរនោះ។

អ្នកជំនាញខ្លះមិនសូវប្រាកដអំពីលក្ខណៈនៃករណីអរោគសញ្ញារបស់កូវីដ-១៩នោះទេ

លោកSanjaya Senanayake ជាអ្នកឯកទេសខាងជំងឺឆ្លងនៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិអូស្ត្រាលី។

លោកយោងទៅលើការសិក្សាពីប្រទេសចិន ដែលអ្នកនិពន្ធសន្និដ្ឋានថា ករណីអរោគសញ្ញា ប្រហែលជាមិនបាន​ផ្តាច់​ខ្លួន​នៅ​ដាច់ដោយឡែក​ពីគេ​ឡើយ ព្រោះថាពួកគេមិនមានបង្ហាញ​រោគសញ្ញាអ្វី។

លោកនិយាយថា “អ្នកស្រាវជ្រាវមិនបានមើលថាតើមានករណីបន្ទាប់ណាមួយកើតឡើងពីពួកគេដែល​មិន​បាន​ផ្តាច់​ខ្លួន​ដាច់ដោយឡែក​ពី​គេដែរឬទេ”។

ក្នុងខែកុម្ភៈរបាយការណ៍បេសកកម្មរួមរបស់ប្រទេសចិននិងអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានរកឃើញថា អ្នកជំងឺអរោគសញ្ញាភាគច្រើន ក្នុងអំឡុងពេលនៃការធ្វើតេស្តនេះ នៅ​ទីបញ្ចប់បាន​វិវត្តរោគសញ្ញា។ សាស្រ្តាចារ្យ Senanayake មិនច្បាស់ទេថា តើអ្នកជំងឺដែល​នៅ​ក្នុង​ការ​សិក្សាទាំងនោះ វិវត្តន៍ទៅជាឈឺ​ឬអត់។

“ ការកំណត់មួយផ្សេងទៀតនៅទីនេះ ដែលអ្នកនិពន្ធទទួលយកនោះគឺថា តើការវាយតម្លៃចំពោះករណីដែលមិនមានរោគសញ្ញាវា​ត្រឹមត្រូវ​បាន​កម្រិតណា។ តើវាអាចទៅរួចទេ បើទោះបីជាពួកគេមិនមានអារម្មណ៍ថាពួកគេមិនសូវស្រួលខ្លួន ១០០ ភាគរយ ឧទាហរណ៍ថាពួកគេមិនអីទេនៅ​ពេល​សម្រាក ប៉ុន្តែមិនមានអារម្មណ៍ចង់ហាត់ប្រាណ ។ល។? "

លោកបានដកស្រង់ពី“ សមាមាត្រខុសគ្នានៃករណីអរោគសញ្ញានៅក្នុងការសិក្សាខុសៗគ្នា” សម្រាប់​ដែនកំណត់​នៃការយល់ដឹងពីលក្ខណៈនៃករណី កូវីដ-១៩ដែលអរោគសញ្ញា។

​កោះអាយស្លេនបានរកឃើញថា មនុស្ស ៥០ ភាគរយធ្វើតេស្តវិជ្ជមានដោយមិនមានរោគសញ្ញា ៣០,៨ ភាគរយ ត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន ខណៈពេលដែល ៨០ ភាគរយ​នៃ​ការ​សិក្សា​ខុសៗគ្នាមកពីប្រទេសចិន។

“ វាពិបាកដឹងថាមួយណាត្រូវណាស់។ ហើយទោះបីយើងកំពុងស្វែងយល់កាន់តែច្បាស់អំពីសមាមាត្រនៃករណីអរោគសញ្ញានៃកូវីដ-១៩ ក៏ដោយ យើងនៅតែមិនទាន់ដឹងច្បាស់ថា ទំហំនៃផលប៉ះពាល់ដែលពួកគេមានទៅលើការចម្លងករណីបន្ថែមទៀត កើតមានយ៉ាងដូចម្តេចនោះទេ។ ឧទាហរណ៍ តើពួកគេចម្លង​ករណីបន្ទាប់បន្សំច្រើនទៀត ឬគ្រាន់តែសមាមាត្រតូចមួយប៉ុណ្ណោះ?”

“និយាយម៉្យាងទៀតមាន​អ្នក​ផ្ទុក​មេរោគ​ដែល​អរោគសញ្ញា​៤នាក់​សម្រាប់​រាល់អ្នកដំណើរ ដែល​ឈឺ​ធ្ងន់​ម្នាក់។”
សាស្រ្តាចារ្យ Ivo Mueller គឺជាអ្នកជំនាញផ្នែករោគរាតត្បាតនៃវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្ត្រ Walter and Eliza Hall ។

លោកពន្យល់ថា ការស្វែងយល់ពីរបៀបដែលការឆ្លងមេរោគអរោគសញ្ញា ទូទៅចំពោះការចម្លងវីរុស កូវីដ-១៩ មិនត្រឹមតែសំខាន់ដើម្បីទទួលបានរូបភាពច្បាស់នៃអ្នកដែលឆ្លងវីរុសនោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏នឹងជះឥទ្ធិពលដល់ការព្យាករណ៍របស់យើង​ អំពីរបៀបដែលការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ អាចវិវត្តក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខនេះ។ ។ "

លោកមានប្រសាសន៍ថា“ ហើយអ្វី​ដែល​ជាអន្តរាគមន៍ដ៏សំខាន់បំផុត ដើម្បីការពារកុំអោយមានរលក​ទីពីរ​នៃករណី​នេះ និង​ការ​ស្លាប់​បន្ត​ទៀត។”

ការស្រាវជ្រាវលើនាវាទេសចរណ៍ Greg Mortimer ដែលមានអ្នកដំណើរអូស្ត្រាលី ៩៦ នាក់ត្រូវបានរកឃើញក្នុងចំណោមមនុស្ស ២១៧ នាក់ដែល​ធ្វើ​ដំណើរ​លើ​នាវានោះ ហើយ ១២៨ នាក់បានធ្វើតេស្ត៍វិជ្ជមានសម្រាប់ កូវីដ-១៩។ ក្នុងចំណោមអ្នកដែលឆ្លងវីរុសនេះ មនុស្ស ១០៤ នាក់មិនបានបង្ហាញរោគសញ្ញាអ្វីទាំងអស់ ដែល ៨១ ភាគរយនៃករណីនេះបានធ្វើតេស្តវិជ្ជមាន។

"និយាយម៉្យាងទៀត មានអ្នកផ្ទុក​ដែល​អរោគសញ្ញា៤នាក់ សម្រាប់​អ្នក​ដំណើរ​ដែល​ឈឺ​ធ្ងន់ម្នាក់។ ប្រសិនបើគំរូដូចគ្នានេះ ត្រូវ​បាន​កើតឡើង​ម្តងទៀត​នៅ​កន្លែង​ផ្សេង នេះមានន័យថា នៅក្នុងប្រទេសដែលធ្វើតេស្ត​តែ​លើ​អ្នក​ដែល​បង្ហាញសញ្ញារោគ នោះបន្ទុកពិតប្រាកដនៃការឆ្លងអាចខ្ពស់ជាងប្រាំដង នៃ​ករណី​ដែលត្រូវបានរាយការណ៍នាពេលបច្ចុប្បន្ន។" នេះ​បើ​តាម​ប្រសាសន៍​របស់​លោក​ Mueller។

លោកសាស្រ្តាចារ្យ Mueller មានប្រសាសន៍ថា ការរកឲ្យឃើញនូវ“ ការឆ្លងមេរោគពិតរបស់អ្នក​ដែល​ផ្ទុក​មេរោគ​តែ​អរោគសញ្ញាសម្រាប់​មនុស្ស​គ្រប់​វ័យ ត្រូវតែជាអាទិភាពបន្ទាន់” ។

ប្រជាជននៅក្នុងប្រទេសអូស្រ្តាលីត្រូវតែស្ថិតនៅឆ្ងាយពីគ្នាយ៉ាងហោចណាស់,៥ម៉ែត្រ។  សូមពិនិត្យមើលបទបញ្ញត្តិរឹតបន្តឹងស្តីពីចំនួនកំណត់នៃការជួបជុំគ្នានៅក្នុងរដ្ឋរបស់លោកអ្នក។ការធ្វើតេស្តរកវីរុសកូរ៉ូណាឥឡូវនេះមានលក្ខណៈទូលំទូលាយជាងមុននៅទូទាំងប្រទេសអូស្រ្តាលី។ប្រសិនបើអ្នកមានអាការគ្រុនផ្តាសាយឬផ្តាសាយធំសូមចាត់ចែងការធ្វើតេស្តដោយទូរស័ព្ទទៅវេជ្ជបណ្ឌិតរបស់អ្នកទាក់ទងទៅខ្សែទូរស័ព្ទ​​ព័ត៌មានសុខភាពវីរុសកូរ៉ូណា​​តាមរយៈលេខ៖១៨០០០២០០៨០។កម្មវិធីApp​តាមដានវីរុសកូរ៉ូណារបស់រដ្ឋាភិបាលសហព័ន្ធ COVIDSafe អាចដោនឡូតបានពី​ app store នៅលើទូរស័ព្ទរបស់លោកអ្នក។ SBS ប្តេជ្ញាផ្តល់ជូនសហគមន៍ចម្រុះអូស្រ្តាលីនូវការវិវត្តន៍ថ្មីៗបំផុតរបស់កូវីដ១៩។ដំណឹងនិងព័ត៌មានមាន៦៣ភាសានៅលើគេហទំព័រ៖  sbs.com.au/coronavirus 


Share

Published

Updated

By Ahmed Yussuf

Share this with family and friends


Follow SBS Khmer

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Khmer-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service