ការពិត១០យ៉ាងអំពីជំងឺស្រ្តូក

ជំងឺដាច់សរសៃឈាមក្នុងខួរក្បាលឬហៅថាជំងឺស្រ្តូកមិនមែនជាជំងឺគាំងបេះដូងនោះទេ។ ជំងឺស្រ្តូកកើតមានឡើងនៅពេលដែលការផ្គត់ផ្គង់ឈាមទៅកាន់ខួរក្បាលស្រាប់តែត្រូវអាក់ខាន។ ការស្វែងរកជំនួយវេជ្ជសាស្រ្តបន្ទាន់គឺជារឿងសំខាន់ក្នុងការជួយស្រោចស្រង់ជីវិតអ្នកជំងឺនិងជួយឲ្យអាចជាសះស្បើយវិញបាន។

stroke

Source: getty images

១ ពលរដ្ឋអូស្រ្តាលីម្នាក់ក្នុងចំណោម៦នាក់រងគ្រោះដោយសារជំងឺស្រ្តូក នៅក្នុងវ័យមួយក្នុងជីវិតរបស់ពួកគេ។

Stroke survivor


២ អ្នកជំងឺម្នាក់ក្នុងចំណោម៣នាក់ស្លាប់ក្នុងរយៈពេល១ឆ្នាំបន្ទាប់ពីកើតជំងឺស្រ្តូក

Stroke victim
Source: EPA


៣ ជំងឺស្រ្តូកផ្តាច់យកជីវិតរបស់មនុស្សស្រីអស់ច្រើនជាងជំងឺមហារីកដោះ ហើយផ្តាច់ជីវិតមនុស្សប្រុសអស់ច្រើនជាងជំងឺមហារីកក្រពេញប្រូស្តាត។

Men and women
Source: Getty Images


៤ អ្នកដែលធ្លាប់កើតជំងឺស្រ្តូក២០% មានអាយុក្រោម៥៥ឆ្នាំ។

Doctors
Source: Getty Images


៥ បុរសទំនងជាប្រឈមនឹងការកើតជំងឺស្រ្តូកនៅវ័យក្មេងជាងនារី។

Young stroke victim
Source: AAP


៦ សម្ពាធឈាមគឺជាចំណុចដ៏សំខាន់បំផុតមួយដែលគេដឹងថាជាកត្តាគ្រោះថ្នាក់នាំឲ្យកើតជំងឺស្រ្តូក។

សម្ពាធ​ឈាម​ឡើង​ខ្ពស់​គឺ​នៅ​ពេល​ដែល​សម្ពាធ​ឈាម​របស់​អ្នក​ឡើង​លើស​ពី​១៤០/៩០។ នេះ​គេហៅថា​សម្ពាធ​ឈាម​ឡើង​ខ្ពស់​ឬ​ភាសាសាមញ្ញ​ហៅថាលើសឈាម។ សម្ពាធ​ឈាម​ធម្មតា​ស្ថិត​នៅ​កម្រិត​ប្រមាណ​ជា​១២០/៨០។

Blood pressure
Source: Press Association


៧ ការធ្វើតេស្ត FAST គឺជាវិធីងាយស្រួលចាំ និងស្គាល់ពីរោគសញ្ញានៃជំងឺស្រ្តេស

ប្រើប្រាស់​​ការ​ធ្វើ​តេស្ត FAST ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​សួរ​នូវ​សំណួរ​ងាយៗ​ទាំងនេះ៖

Face: ផ្ទៃមុខ៖ ពិនិត្យ​មើល​​ផ្ទៃ​មុខ​របស់​អ្នក​ជំងឺ តើ​មាត់​របស់​គាត់​ទាញ​ចុះ​ដែរឬទេ?

Arm: ដៃ៖​ តើ​អ្នក​ជំងឺ​អាច​លើក​ដៃ​ទាំង​សង​ខាង​បានដែរ​ឬទេ?

Speech: សម្តីសំដៅ៖ តើ​សម្តីរបស់​អ្នក​ជំងឺ​រដឹក​ដែរឬទេ?​តើ​អ្នក​ជំងឺ​ស្តាប់​អ្នក​យល់​ដែរឬទេ?

Time: ពេលវេលា៖ ពេលវេលា​គឺ​ជា​ចំណុចសំខាន់។ ប្រសិន​បើ​អ្នក​ឃើញ​នូវ​សញ្ញា​ណា​មួយ​ទាំងនេះ សូម​ទូរសព្ទ​ទៅ​លេខ​០០០​ភ្លាម។
FAST
Source: Courtesy of Stroke Foundation

៨ អាការរោគសញ្ញាស្រ្តូកអាចកើតឡើងតែមួយមុខ ឬក៏ច្រើនមុខបញ្ចូលគ្នា

វា​អាច​កើតឡើង​តែ​ពីរទៅបី​វិនាទី​ ឬក៏​រហូត​ដល់​ទៅ​២៤ម៉ោង ហើយ​ក៏​បាត់​ទៅវិញ។ នៅ​ពេល​ដែល​អាការរោគ​បាត់​ទៅវិញ​ក្នុង​ពេល​២៤ម៉ោង ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​ហៅថា​ជា​ជំងឺ​ស្រ្តូក​តូចតាច ឬ​ TIA (transient ischaemic attack)។

Stroke brain scans
Source: Monty Rakusen/Getty Images

៩ ការព្យាបាលជំងឺស្រ្តូកមួយចំនួនត្រូវព្យាបាលក្នុងអំឡុងពេល៤ម៉ោងកន្លះពីពេលដែលជំងឺស្រ្តូកចាប់ផ្តើម ឬក៏ពេលដែលអាការរោគចាប់ផ្តើមបង្ហាញ។

Ambulance emergency
Source: AAP


១០ ការព្យាបាលតាមបែបវេជ្ជសាស្រ្តជាបន្ទាន់គឺជារឿងសំខាន់

ប្រសិន​បើអ្នក​មាន​ជំងឺ​ស្រ្តូក ការ​ព្យាបាល​តាមបែបវេជ្ជសាស្រ្ត​ជាបន្ទាន់​អាច​ជួយ​ស្រោចស្រង់​ជីវិត​របស់​អ្នក​បាន ហើយ​អាច​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​ការ​ខូចខាត​ជា​អចិន្ត្រៃយ៍​នៃ​ខួរក្បាល​ដែល​ទំនង​ជា​នឹង​កើតឡើង​បាន​ផងដែរ។ មាន​តែ​វេជ្ជបណ្ឌិត​ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​អាច​សម្រេច​បាន​ថា​តើ​អ្នក​​មាន​ជំងឺ​ស្រ្តូក​ឬក៏អត់។
Emergency
Source: AAP

សម្រាប់​ព័ត៌មាន​បន្ថែម​សូម​ចូល​ទៅកាន់៖ Stroke Foundation ។


ប្រសិន​បើអ្នក​ត្រូវ​ការ​​អ្នក​បក​ប្រែ​ សូម​ទូរសព្ទ​ទៅកាន់សេវាកម្មបកប្រែលេខ១៣ ១៤ ៥០ ប្រាប់​ពី​ភាសាដែល​លោក​អ្នក​និយាយ ហើយ​រង់​ចាំ​អ្នក​បក​ប្រែ​នៅ​​លើ​ខ្សែ​រទូរសព្ទ៕

Share

Published

Updated

By Ildiko Dauda
Presented by Sopharany Hay
Source: Stroke Foundation

Share this with family and friends


Follow SBS Khmer

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Khmer-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service