មគ្គទេសក៍​តាំង​ទី​លំនៅ៖ តើ​អាច​សម្គាល់​រោគ​សញ្ញា​គាំង​បេះដូង​បាន​ដោយ​របៀប​ណា?

តើលោកអ្នកដឹងពីសញ្ញាព្រមានគ្រោះថ្នាក់ដែរឬទេ?

Chest pain

Chest pain Source: Pixabay

ជីវិត​រស់នៅ​ប្រកប​ដោយ​សុខភាព​ល្អ​កាត់​បន្ថយ​ឱកាស​ក្នុងការ​រងគ្រោះ​ដោយ​សារ​ជំងឺ​គាំង​បេះដូង ប៉ុន្តែ​ប្រសិន​បើ​វា​កើតឡើង​នោះ​អ្នក​ត្រូវ​តែ​ចង​ចាំ​នូវ​រោគ​សញ្ញា​និង​ចាត់​វិធានការណ៍​ឲ្យ​បាន​ឆាប់។

តើមានអ្វីកើតឡើងនៅពេលដែលនរណាម្នាក់មានជំងឺគាំងបេះដូង?

Heart
Source: Pixabay
“នៅ​ពេល​ដែល​សរសៃ​ឈាម​ដ៏សំខាន់​មួយ​​ក្នុង​ចំណោម​សរសៃ​ឈាម​សំខាន់ៗ​ជាច្រើនដែល​ផ្គត់​ផ្គង់​ដល់​សាច់ដុំ​បេះ​ដូងនោះ ​កំពុងតែ​រួមតូច​ឬក៏ស្ទះ ហើយ​សាច់ដុំ​បេះ​ដូង​មិន​អាច​ទទួល​បាន​អុកស៊ីសែន​​និងការ​ផ្គត់​ផ្គង់​ដទៃ​ទៀត​គ្រប់គ្រាន់​នោះ វា​មិន​អាច​មាន​ជីវិត​បាន​ឡើយ​នៅ​ក្នុង​លក្ខខណ្ឌ​ទាំង​នេះ។” ​វេជ្ជបណ្ឌិត​ជំនាញ​ខាង​បេះដូង​លោក Garry Jennings នៃ​​មូលនិធិបេះ​ដូង​ Heart Foundation​បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ SBS យ៉ាង​ដូច្នេះ។

មានការ​ផ្តល់​យោបល់​ឲ្យ​លោក​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​សុខភាព​បេះដូង​ជាមួយនឹង​វេជ្ជបណ្ឌិត​របស់​លោក​អ្នក​ដើម្បី​ប៉ាន់​ស្មាន​គ្រោះថ្នាក់​របស់​លោក​អ្នក ជាពិសេស​ប្រសិន​បើ​លោក​អ្នក​មាន​ប្រវត្តិ​ក្រុមគ្រួសារ​កើត​ជំងឺ​គាំង​បេះដូង។

អ្វីខ្លះគឺជាកត្តាគ្រោះថ្នាក់?

សម្ពាធឈាមខ្ពស់

នៅ​ពេល​ដែល​សម្ពាធ​ឈាម​( blood pressure ) ​របស់​លោក​អ្នក​ខ្ពស់ ហើយ​សរសៃឈាម​អាច​នឹង​ធ្វើការ​ខ្លាំង​លើស​កម្រិត។ ប៉ុន្តែ​វា​អាច​ព្យាបាល​បាន ដូច្នេះ​សូម​ទៅ​ជួប​វេជ្ជបណ្ឌិត​ដើម្បី​ពិនិត្យ​កម្រិត​ឈាម​របស់​លោក​អ្នក។
Blood pressure - AAP
Source: Anthony Devlin/PA Wire

កម្រិតជាតិខ្លាញ់ខ្ពស់ (High cholesterol)

ព្យាយាម​គេច​ចេញ​ពីការ​ទទួល​ទាន​អាហារ​ដែល​មាន​ជាតិ​ខ្លាញ់​ខ្ពស់។ កម្រិត​ជាតិ​ខ្លាញ់​ខ្ពស់​នៅ​ក្នុង​ឈាម​របស់​លោក​អ្នក​អាច​នាំ​ឲ្យ​កើត​ជំងឺ​គាំង​បេះ​ដូង​ឬដាច់សរសៃឈាម​ក្នុង​ខួរក្បាល។

ទទួលទានអាហារដែលមិនល្អចំពោះសុខភាពនិងជំងឺទឹកនោមផ្អែម

Vegetables and fruits
Vegetables and fruits Source: GettyImages/fcafotodigital
ទទួល​ទាន​អាហារ​ដែល​មិន​ល្អ​ចំពោះ​សុខភាព​អាចនាំ​ឲ្យ​លើស​ទម្ងន់ ដែល​បង្កើន​នូវ​គ្រោះថ្នាក់​នៃ​ជំងឺ​បេះដូង និង​បញ្ហា​សុខភាព​ដទៃ​ទៀត។ តាម​រយៈការ​រក្សា​សុខភាព​និង​ទទួល​ទាន​អាហារ​ឲ្យ​មាន​សមតុល្យ (healthy and balanced diet) លោក​អ្នក​អាច​សម្រក​ទម្ងន់ បន្ថយ​សម្ពាធ​ឈាម​និង​កម្រិត​ជាតិ​ខ្លាញ់បាន។

អង្គភាព​ជំងឺ​ទឹកនោម​ផ្អែម​អូស្រ្តាលី​ក៏​បាន​ផ្តល់​នូវ​អនុសាសន៍​ស្តី​ពី​វិធី​ក្នុង​ការ​គ្រប់​គ្រង​កម្រិត​ជាតិ​ស្ករ​របស់​លោក​អ្នក​ដើម្បី​ជួយ​ការពារ​ជំងឺ​គាំង​បេះ​ដូង​ផងដែរ។

កង្វះខាតនូវសកម្មភាពកាយវប្បកម្ម

ការ​ដែល​មិន​សូវ​សកម្ម​ហើយ​អង្គុយ​យូរ​ពេក វាមិន​ល្អ​សម្រាប់​សុខភាព​បេះដូង​របស់​លោក​អ្នកនោះទេ។ អ្នក​ជំនាញ​ផ្នែក​សុខភាព​ផ្តល់​យោបល់​ឲ្យ​ធ្វើ​លំហាត់​ប្រាណ​ប្រមាណ​ជា​៣០នាទី​រាល់​ថ្ងៃ។ ការ​ដើរ​គឺ​ជា​វិធី​ដ៏ល្អ​មួយ​ក្នុង​ការ​ចាប់​ផ្តើម​របស់​លោក​អ្នក!
A man jogs in Brisbane
Health is a must if you are into a road trip by motorhome Source: AAP

ការជក់បារី

អ្នក​នឹង​ប្រឈម​គ្រោះថ្នាក់​គាំង​បេះដូង​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ប្រសិន​បើ​លោក​អ្នក​ជក់​បារី។ ការ​ដែល​មិន​ជក់​បារី​គឺ​ជា​វិធី​ល្អ​បំផុត​ក្នុងការ​ការពារ​បេះដូង​របស់​លោក​អ្នក។ ហើយ​នៅ​ពេល​ដែល​លោក​អ្នក​ឈប់​ជក់​បារី​ហើយនោះ គ្រោះថ្នាក់​បន្ថែម​ក៏​ត្រូវ​បាន​កាត់​បន្ថយ​ដែរ។
A smoker enjoys a cigarette
Source: AAP

ភាពដាច់សង្វែងពីសង្គមនិងការបាក់ទឹកចិត្ត

អ្នក​ដែល​គ្មាន​បណ្តាញ​គាំទ្រ​ក្នុង​សង្គម គ្មានក្រុម​គ្រួសារ​ឬ​មិត្ត​ភក្តិ​អាច​នឹង​ប្រឈម​មុខ​នឹង​គ្រោះថ្នាក់​ខ្លាំង​លើ​បញ្ហា​បេះដូង។ ជំងឺ​បាក់ទឹកចិត្ត​អាច​ជា​កត្តា​រួមផ្សំ​មួយ​ផ្សេង​ទៀត។

កត្តាគ្រោះថ្នាក់មួយចំនួនដែលលោកអ្នកមិនអាចផ្លាស់ប្តូរបាន

អង្គភាព​បេះដូងHeart Foundation បាន​បញ្ជាក់​ពី​កត្តា​គ្រោះថ្នាក់​មួយ​ចំនួន​ដែល​អ្នក​មិន​អាច​គ្រប់​គ្រង​បាន ដូចជា វ័យ ប្រវត្តិគ្រួសារ​ឬក៏​ឈាម​ជ័រ​ជនជាតិ​ភាគតិច​ជាដើម។ ឧទាហរណ៍ អ្នក​ដែល​មក​ពី​ឧបទ្វីប​ឥណ្ឌា ប្រឈម​មុខ​នឹង​គ្រោះថ្នាក់​ជំងឺ​គាំងបេះដូង​ច្រើន​ជាង​អ្នក​ដទៃ។

អ្វីខ្លះជាអាការរោគនៃជំងឺនេះ?

ធ្លាប់មានបញ្ហាឈឺទ្រូងឬក៏អួលណែនក្នុងទ្រូង

ខណៈដែល​សញ្ញា​ព្រមាន​មានសភាព​ខុស​គ្នា​ពី​មនុស្ស​ម្នាក់​​ទៅ​មនុស្ស​ម្នាក់​ទៀតនោះ រោគសញ្ញាដំបូង​ដែល​លោក​អ្នក​ត្រូវ​ចាប់​អារម្មណ៍នោះគឺ​ការ​ឈឺទ្រូង។

“​ប្រសិន​បើវា​ជា​​ការ​គាំង​បេះដូង​ធ្ងន់ធ្ងរ វា​នឹង​ត្រូវ​ឈឺ​ខ្លាំង​ហើយ​គ្រាន​ស្រាកស្រាន​សោះឡើយ។ ជាទូទៅ​វា​ឈឺ​នៅ​ទ្រូងខាង​ឆ្វេង ប៉ុន្តែ​វា​ក៏​អាច​ខិត​មក​កណ្តាល​ខ្លះ​ដែរ។ ការ​ឈឺនេះ​នឹង​រាល​តាម​ឆ្អឺង​ថ្គាម ហើយ​ចុះ​មក​ដៃ​ខាង​ឆ្វេង។” យោង​តាម​វេជ្ជបណ្ឌិត​ផ្នែក​បេះដូង Rob Perel នៃ Heart of Australia។

មានអារម្មណ៍ថាមិនស្រួលនៅដៃ ក ឬក៏ខ្នង

អាការមិនស្រួល​នេះ​អាច​នឹង​សាយភាយ​ដល់​ផ្នែក​ផ្សេងៗ​នៃ​រាងកាយ​ផ្នែក​ខាង​លើ​របស់​លោក​អ្នក។ ដៃរបស់​អ្នក​អាច​មាន​អារម្មណ៍ថាធ្ងន់​ឬក៏​គ្មាន​កម្លាំង។

មានអារម្មណ៍ថាដកដង្ហើមបានខ្លីៗ

អ្នក​អាចនឹង​ឆ្លង​កាត់​នូវ​បទពិសោធន៍​ដក​ដង្ហើម​បាន​ខ្លីៗ។ រោគសញ្ញា​ដទៃ​ទៀតរួម​មាន​ដូចជា​​ ឈ្លក់​ឬស្លាក់​នៅ​ក្នុង​បំពង់​ខ្យល់​របស់​អ្នក ចង់​ក្អូត ត្រជាក់ បែក​ញើស និង​មាន​អារម្មណ៍ថា​វិល​មុខ។

តើគួរធ្វើបែបណា?

An ambulance parks at St Vincent's Hospital
Source: AAP


រឿង​ដំបូង​គេ​បង្អស់​ដែល​ត្រូវ​ធ្វើ​នៅ​ពេល​ដែល​អ្នក​មាន​ជំងឺ​គាំង​បេះដូង​នោះគឺ​ត្រូវ​ទូរសព្ទ​ទៅ​លេខ ០០០​ដើម្បី​ហៅ​ឡាន​ពេទ្យ​ជាបន្ទាន់។ “បុគ្គលិក​ឡាន​ពេទ្យ​នឹង​ឲ្យ​ថ្នាំ​Aspinrin ទៅ​អ្នក​លេប​នៅ​ពេល​ដែល​ពួកគេ​មក​ដល់។ អ្នក​គួរ​តែ​អង្គុយ​ចុះ​ហើយ​សម្រាក ចៀសវាង​បន្ថែម​សម្ពាធ​ទៅ​លើ​បេះដូង​របស់​អ្នក​រហូត​ដល់​នរណា​ម្នាក់​មក​ជួយ​អ្នក​និង​ធ្វើ​ការ​ពិនិត្យ​អាការរោគ​និង​ព្យាបាល​បន្ថែម​ទៀត។” នេះបើ​យោងតាម លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​ផ្នែក​បេះដូង Rob Perel នៃ​អង្គភាព Heart of Australia។

សេចក្តីពិស្តារ៖


Share

Published

Updated

By Ildiko Dauba, Sopharany Hay

Share this with family and friends


Follow SBS Khmer

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Khmer-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service