Punti Ewlenin
- Eluf ta’ tfal Indiġeni kienu sfurzati jħallu l-familji tagħhom biex jgħixu f’soċjetà bajda.us children were force from their families and into white society.
- It-tneħħija ta’ dawn it-tfal ikkawżat trawma profonda u dejjiema li għaddiet minn ġenerazzjoni għall-oħra.
- Il-komunitajiet qed ifiequ permezz ta’ programmi kulturali ta’ konnessjoni mill-ġdid u appoġġ.
- L-edukazzjoni u r-rikonoxximent nazzjonali huma kruċjali għall-fejqan.
Twissija dwar dan il-kontenut: Dan l-episodju fih materjal ta’ niket, fosthom referenzi għal trawma, tneħħija ta’ tfal mill-familji tagħhom, u jsemmi nies Aboriġini u ta’ Torres Strait Islander li m’għadhomx magħna.
Mill-1910 sas-snin sebgħin, eluf ta’ tfal Aboriġini u Torres Strait Islander tneħħew sistematikament minn mal-familji tagħhom skont il-politika uffiċjali tal-gvern ta’ dak iż-żmien. Dawn it-tfal tpoġġew f’istituzzjonijiet jew trabbew minn familji mhux Indiġeni.
Għaliex tneħħew dawn it-tfal mill-familji tagħhom?
Shannan Dodson, mara Yawuru miż-żona ta’ Broome u Kap Eżekuttiv tal-Fondazzjoni għall-Fejqan, tgħid li kien hemm skop devastanti għat-tneħħija ta’ dawn it-tfal.
“Li kien ta’ swied il-qalb dwar il-Ġenerazzjonijiet Misruqa kien li kienu għexieren ta’ eluf ta’ tfal li tneħħew, u l-aktar għas-sempliċi raġuni li riedu jassimilawhom f’kultura mhux Aboriġinali... Ħafna minn dawk it-tfal sofrew abbuż u ħafna minnhom qatt ma reġgħu raw lill-familji tagħhom."
It-tfal kienu speċifikament fil-mira ta’ dan il-pjan, għax kien hemm iktar ċans li jaċċettaw dak li jintqalilhom, u li jwarrbu l-kultura tagħhom. Ħafna drabi l-familji kienu jitqarrqu - jgħidulhom li wliedhom kienu mietu jew li ma kinux iriduhom.
Iż-żamma ħażina tar-rekords tagħmilha diffiċli biex wieħed ikun jaf kemm tneħħew tfal minn mal-familji tagħhom, iżda n-numru jista’ jkun għoli sa wieħed minn kull tlett itfal. Nafu iżda li kull komunità Aboriġinali u Torres Strait Islander inbidlet għal dejjem, u l-marki tal-ferita jibqgħu.
CANBERRA, AUSTRALIA - FEBRUARY 13: Members of Australia's Stolen Generation react as they listen to Australian Prime Minister Kevin Rudd deliver an apolgy to indigenous people for past treatment on February 13, 2008 in Canberra, Australia. The apology was directed at tens of thousands of Aborigines who were forcibly taken from their families as children under now abandoned assimilation policies. (Photo by Mark Baker-Pool/Getty Images) Credit: Pool/Getty Images
Fejn marru t-tfal?
Ħafna tfal misruqa ttieħdu f’istituzzjonijiet statali u mmexxija mill-knisja madwar il-pajjiż.
Dawn kienu jissejħu ċentri ta’ taħriġ jew dormitorji fejn it-tfal kienu suġġetti għal dixxiplina estrema. Kienet titneħħilhom l-indentità tagħhom u jingħataw ismijiet, lingwa u reliġjon ġodda.
L-aħwa kienu jinfirdu spiss, u xi istituzzjonijiet kienu jżommu biss trabi.
Fl-1943, ta’ erba’ snin, Aunty Lorraine Peeters, mara Gamilaroi u Wailwan, ittieħdet fil-Cootamundra Domestic Training Home għat-Tfal Aboriġinali Bniet fi NSW. Iż-żewġ ħutha subien marru fid-dar magħrufa għall-isem ħażin tagħha Kinchela Aboriginal Boys’ Training Home.
“Il-kastig kien awtomatiku jekk tinsa li int bajda,” tiftakar hija.
“Lanqas biss stajna nitkellmu fuq li tkun persuna Aboriġina. U ħaġa bħal din tidraha bħala tifla ta’ erba’ snin. Malajr tinsa affarijiet Aboriġinali u tgħallimt l-affarijiet tan-nies bojod. U l-kastig kien tal-waħx f’dawk il-postijiet."
Fl-10 snin ta’ wara Aunty Lorraine kienet imħarrġa bħala qaddejja domestika għall-familji bojod.
Illum hija vuċi b’saħħitha għal dawk li għaddew minn din it-trawma, u l-fundatriċi tal-Programm Marumali, inizjattiva ta’ fejqan imfassla għall-ħtiġijiet ta’ dawk li esperjenzaw it-tneħħija mill-familji tagħhom.
Shannan Dodson CEO Healing Foundation
X’inhi trawma li tgħaddi minn ġenerazzjoni għall-oħra?
It-trawma li jgħaddu minnha t-tfal, il-familji u l-komunitajiet tkompli tinħass minn ġenerazzjoni għall-oħra.
Illum hawn żgħażagħ li ma jafux min huma, minn fejn ġejjin jew għaliex iġibu ruħhom bil-mod tagħhom, tgħid Aunty Lorraine.
“Huwa ċiklu vizzjuż. Jekk ma nkissruhx fil-familji tagħna, jibqa’ għaddej.”
Minħabba n-nuqqas storiku ta’ sistemi ta’ appoġġ, ħafna drabi t-trawma għaddiet bla ma nafu fuq it-tfal hekk kif dawn raw l-uġigħ li jgħaddu minnu l-ġenituri u n-nanniet tagħhom.
Din hija magħrufa bħala trawma li għaddi minn ġenerazzjoni għall-oħra.
Dawk li ġarrbu din it-trawma jitkellmu dwar kemm jista’ jkun diffiċli li jrabbu lil uliedhom stess, għax ma trabbewx f’ambjent ta’ mħabba jew ta’ appoġġ, tispjega Shannan Dodson.
“Oħrjan ammettew li minħabba t-trawma li għaddew minnha, b’dispjaċir għaddew dik it-trawma lit-tfal tagħhom stess. U naraw dak iċ-ċiklu mbagħad jirrepeti ruħu għan-neputijiet. U għalhekk nirreferu għaliha bħala trawma li tgħaddi minn ġenerazzjoni għall-oħra.”
Is-sintomi ta’ trawma f’ġenerazzjonijiet diversi llum huma viżibbli f’rati għoljin ta’ tkissir tal-familji, vjolenza, dħul il-ħabs, suwiċidju u abbuż mid-droga u l-alkoħol.
Il-Komunitajiet issa qed jaħdmu biex itemmu ċ-ċiklu ta’ trawma permezz tal-fejqan.
A vital component of healing is education—ensuring that all Australians understand the truth about the Stolen Generations. Credit: davidf/Getty Images
Kif jidher il-fejqan mit-trawma?
“Naħseb li l-fejqan huwa xi ħaġa li tidher differenti minn nies differenti, imma nafu li dawk li għaddew minn din it-trawma jridu jiddeterminaw huma stess kif jidher dak il-fejqan għalihom infushom,” tgħid Shannan Dodson.
Il-fejqan ifisser il-bini mill-ġdid ta’ strutturi tal-familja u komunitajiet b’ saħħithom. Ifisser ukoll il-bini mill-ġdid ta’ sens ta’ identità u kburija. Il-konnessjoni mill-ġdid mal-art, il-kultura u l-lingwa tgħin biex terġa’ tinkiseb l-identità li tteħditilhom.
Dawk li għaddew minn din it-trawma jesprimu wkoll il-ħtieġa tagħhom li jaqsmu l-esperjenzi tagħhom u li jkunu jistgħu jitkellmu liberament dwar l-inġustizzji storiċi.
“Fi ċrieki u laqgħat, qed jinħoloq il-fejqan proprju hemmhekk,” tgħid Aunty Lorraine dwar il-ħidma tagħha mal-Coota Girls Aboriginal Corporation, imwaqqfa mill-eks residenti tad-dar ta’ Cootamundra.
“Jitkellmu fuqha, ifiequ minnha, billi sempliċement jirrakkuntaw l-istorja tagħhom… ”
Animazzjoni tat-trawma minn ġenerazzjoni għall-oħra mill-Fondazzjoni għall-Fejqan
Dan il-vidjo fih il-vuċi ta' persuna mejta.
Edukazzjoni u li tingħad il-verità
Komponent vitali ieħor tal-fejqan huwa l-edukazzjoni-li tiżgura li l-Awstraljani kollha jifhmu l-verità dwar il-Ġenerazzjonijiet Misruqa.
“Nixtieq nara Awstraljani mhux Indiġeni jagħtu ċans lil uliedhom jitgħallmu l - istorja vera ta’ dan il-pajjiż,” tħeġġeġ Aunty Lorraine, "u jinbidlu s-sistemi u nibdew mill-ġdid għaliex dak li nkiteb dwar l-Aboriġini huwa bbażat fuq ir-razziżmu.”
Leilla Wenberg, a member of the Stolen Generation removed from her parents car at 6 months of age, holds a candle during a National Sorry Day commemorative event at the Royal Prince Alfred Hospital on May 26, 2009 in Sydney, Australia. National Sorry Day has been held annually on May 26 since 1998 to acknowledge the wrongs that were done to indigenous families of the stolen generation. Credit: Sergio Dionisio/Getty Images
X’inhu l-futur ta’ dawk li għaddew mill-Ġenerazzjonijiet Misruqa?
F’mument importanti fl-2008, il-Prim Ministru ta’ dak iż-żmien Kevin Rudd għamel l-Apoloġija tant mistennija lill-Ġenerazzjonijiet Misruqa, lid-dixxendenti tagħhom u lill-familji tagħhom.
Din kienet segwita b’diversi inizjattivi u żviluppi fosthom it-twaqqif tal-Fondazzjoni għall-Fejqan.
Dawk li għaddew minn din it-trawma u l-familji tagħhom jeħtieġu appoġġ kontinwu, tgħid Shannan Dodson.
“L-organizzazzjoni tagħna qed tirrakomanda pakkett nazzjonali ta’ fejqan, li jiżgura li l-ġustizzja li fadal li trid issir mal-Ġenerazzjoni Misruqa sseħħ qabel ma b’dispjaċir imutu aktar minn dawk li għaddew minn din it-trawma.”
Permezz ta’ programmi bħal Marumali, appoġġ mill-Fondazzjoni għall-Fejqan u inizjattivi mmexxija mill-komunità, il-fejqan jista’ jkompli.
Il-fejqan veru jirrikjedi wkoll li l-Awstralja kollha tagħti widen u tgħin lil dawk li għadhom ħajjin biex jgħidu l-istorja tagħhom.
READ MORE
What is Closing the Gap?
