تعداد کشورهایی که از پذیرفتن زباله های قابل بازیافت کشورهای دیگر خودداری می کنند در حال افزایش است.
مالزی و فیلیپین اخیرا چندین محموله بزرگ زباله را به اسپانیا و کانادا پس فرستاده اند و انتظار می رود کشورهای بیشتری چنین اقدامی انجام دهند.
اما رویکرد جدید این کشورها برای استرالیا به چه معنی خواهد بود؟
کشورهای ثروتمند برای سال های طولانی زباله های قابل بازیافت خود را به کشورهای فقیرتر ارسال کرده اند.
این اقدامی ارزان است که باعث می شود کشورهای ثروتمند به اهداف تعیین شده در زمینه بازیافت مواد و مقابله با انباشته شدن زباله در داخل کشور دست پیدا کنند و منبع درآمدی نیز برای کشورهای فقیرتر ایجاد می کرده است.
ولی این معادله قدیمی در حال تغییر است.
فیلیپین اخیرا چندین تن زباله را به کانادا برگردانده است. مالزی نیز اخیرا محموله ای از پلاستیک را به اسپانیا برگردانده است.
یئو بین یین (Yeo Been Yin) وزیر محیط زیست مالزی می گوید به زودی هزاران تن زباله به کشورهای مختلف از جمله انگلیس، آمریکا و استرالیا برگردانده خواهد شد.
وی می گوید: "ما در حال تهیه فهرستی از شرکت های به اصطلاح بازیافت این کشورهای توسعه یافته هستیم و این لیست را به دولت های مربوطه خواهیم فرستاد تا علیه آنها اقدام کنند. استرالیایی ها حق دارند در محیط زیستی پاک برای زندگی داشته باشند."
اما چه چیزی باعث این تغییر رویکرد شده است؟ در یک کلمه باید گفت چین.
دکتر نیک فلورین (Nick Florin) مدیر تحقیقات در موسسه آینده پایدار در دانشگاه تکنولوژی سیدنی است.
وی می گوید: "آنها تصمیم گرفتند تا محدودیت هایی را در مورد آلاینده های موجود در مواد بازیافتی که می پذیرند اعمال کنند و به طور قابل توجهی بازار خود را به عنوان یک مقصد بین المللی زباله کاهش دادند تا از این طریق بتوانند بازار بازیافت داخلی در چین را ارتقا دهند."
تا ژانویه سال ۲۰۱۸، چین بخش عمده زباله های پلاستیکی جهان را وارد می کرد.
اما به دلیل نگرانی های مربوط به آلایندگی این زباله ها، این کشور اعلام کرد که دیگر زباله هایی که درصد خالص بودن آنها کمتر از ۹۹/۵ درصد باشد را نمی پذیرد.
دکتر فلورین می گوید: "خالص بودن یکی از معیارهای نشان دهنده کیفیت مواد است. موادی که خلوص بالاتری داشته باشند، آلایندگی کمتری دارند و برای تولیدکنندگانی که می توانند از آنها برای تولید محصولات جدید استفاده کنند با ارزش تر هستند."
اغلب، موادی که به دلیل آلودگی زیاد نمی توانند بازیافت شوند به طور غیرقانونی سوزانده می شوند و یا در زباله دان ها و یا رودخانه های ریخته می شوند که این برای محیط زیست و بهداشت عمومی بسیار خطرناک است.
همین نگرانی باعث شده است تا این کشورها پذیرفتن زباله های کشورهای دیگر را متوقف کنند.
پس از این اقدام چین، کشورهای دیگر از جمله فیلیپین، مالزی، ویتنام، تایلند و هند تصمیم گرفته بودند تا زباله های بیشتری وارد کنند تا خلا موجود پر شود، اما حال این کشورها نیز شروع به خودداری از پذیرفتن زباله های کشورهای دیگر کرده اند.
طبق اعلام وزارت محیط زیست و انرژی استرالیا، این کشور در دسامبر سال گذشته حدود ۴۰۰ هزار تن زباله به ارزش حدود ۵۸۵ میلیون دلار صادر کرد.
هشتاد درصد از این زباله ها به شش کشور اصلی دریافت کننده زباله صادر شده بود که عبارتند از ویتنام، اندونزی، چین، هند، مالزی و ژاپن.
آنجلیکا پگو (Angelica Pago) سخنگوی مرکز صلح سبز جنوب شرق آسیا می گوید فرستادن زباله به این منطقه از جهان روشی پایدار برای دفع زباله نیست.
وی می گوید: "از زمانی که چین درهای خود را به روی زباله های بازیافتی بسته است، کشورهای ثروتمند به دنبال کشورهای دیگر جنوب شرق آسیا هستند تا زباله های آنها را بازیافت کنند. ما این کار را نخواهیم کرد. بنابراین تنها راه موجود برای حل این مشکل قدیمی این است که میزان تولید زباله و مصرف خود را کاهش دهند."
دکتر فلورین می گوید وضعیت کنونی به استرالیا این فرصت را می دهد تا بازار داخلی خود را ارتقا و گسترش دهد.
وی می گوید: "مصرف کنندگان نقش مهمی دارند، در مورد تصمیم گیری هنگام خرید و تفکیک مواد در خانه هایشان. تولیدکنندگان نیز نقش مهمی دارند و آن این است که متعهد شوند تا در تولیدات خود از درصد مشخصی از مواد بازیافتی استفاده کنند. و فکر می کنم نقش و وظیفه دولت ها در زمینه تعیین استانداردها و دستورالعمل هاست."
دولت فدرال استرالیا وعده داده است بودجه ای ۱۰۰ میلیون دلاری برای ایجاد صندوق سرمایه گذاری بازیافت استرالیا اختصاص خواهد داد تا به کسب و کارهای محلی در سراسر این کشور که می خواهند در زمینه بازیافت مواد فعالیت کنند وام دهد.
دولت ایالت ویکتوریا اعلام کرده است تا قصد دارد تا بازیافت را به یکی از خدمات اصلی از جمله خدمات آب و انرژی تبدیل کند تا از این طریق مشکل فزاینده بازیافت در این ایالت را رفع کند.
لیلی دامبروسیو (Lily D’Ambrosio) وزیر محیط زیست ویکتوریا می گوید قانونگذاری مناسب می تواند باعث شود تا اوضاع به صورت مناسب تر اداره شود.
وی می گوید: "کمیسیون خدمات ضروری (Essential Services Commission) در ویکتوریا می تواند نقش مهمی در نظارت روی بازار داشته باشد، در مورد این که چطور به چالش های جهانی واکنش می دهد. این خیلی ضروری است. این همچنین باعث ایجاد تنوع در بازیگران در بازار ویکتوریا می شود. ما در حال حاضر بازیگران اندکی داریم و به همین دلیل اگر یکی از آنها با مشکل مواجه شود تاثیر آن خیلی بزرگ خواهد بود."
در حالی که کشورهای ثروتمند جهان حدود ۱۶ درصد از جمعیت جهان را در خود جای داده اند ولی بیش از یک سوم از زباله های جهان را تولید می کنند.
در سال ۲۰۱۶، بانک جهانی اعلام کرد میزان زباله های پلاستیکی که هر سال در جهان تولید می شود در حدود ۲۳۵ میلیون تن است.
این حجم از زباله می توان بطری های آب لازم برای پر کردن ۴/۸ میلیون استخر شنای المپیک را تولید کرد.
