Ukraina poinformowała w poniedziałek, że od chwili rozpoczęcia długo oczekiwanej kontrofensywy w zeszłym tygodniu, jej wojska odbiły siedem wiosek od sił rosyjskich na około 100-kilometrowym froncie na południowym wschodzie.
Biorąc pod uwagę przewagę liczebną Rosji pod względem ludzi, amunicji i lotnictwa oraz wiele miesięcy podczas, których zdołała zbudować głębokie fortyfikacje obronne, zadanie zakończenia rosyjskiej okupacji południowej i wschodniej Ukrainy jest poważnym wyzwaniem.
W poniedziałek, na wideo było widać żołnierzy trzymających ukraińską flagę we wsi Storozheve, w pobliżu rzeki Mokri Jały, która wypływa na północ z terytorium rosyjskiego. Agencja Reuters potwierdziła tę lokalizację.
Dzień wcześniej Kijów podał, że jego siły zmierzające na południe wyzwoliły trzy inne pobliskie wioski wzdłuż Mokri Jały: Blahodatne, Neskuchne i Makarivka.
Wiceminister obrony Hanna Maliar powiedziała w poniedziałek w telegramie, że siły ukraińskie zdobyły również Lewadne i Nowodarivkę, około 10 km na zachód od Mokri Yaly, a także Łobkove, na południowy wschód od miasta Zaporoże.
Hanna Maliar poinformowała, że żołnierze pokonali łącznie 6,5 kilometra. „Obszar kontrolowanego terytorium wynosił 90 kilometrów kwadratowych” - powiedziała. Hanna Maliar dodała, że siedem osad zostało przejętych w ciągu ostatniego tygodnia, nie podając dokładnie, kiedy miało to miejsce.
Nie można jednak zweryfikować wszystkich informacji dotyczących sytuacji na polu bitwy.
Jak duże jest terytorium odzyskane przez Ukrainę?
Choć wciąż brakuje wielkiego przełomu, a Rosja uważa, że ma silną linię fortyfikacji dalej na południu kraju, obecna kontrofensywa jest najszybszym postępem Ukrainy od siedmiu miesięcy.
Najdalszy postęp Kijowa pozostawia jego siły jeszcze około 90 kilometrów od wybrzeża Morza Azowskiego i od pozycji przecięcia rosyjskiego „mostu lądowego” na Krym, który Moskwa przejęła od Ukrainy w 2014 roku.
Rzecznik ukraińskiej obrony powiedział, że Rosja wysadziła tamę na Mokri Yaly, aby utrudnić siłom ukraińskim posunięcie się dalej na południe. Miało to miejsce niecały tydzień po zniszczeniu ogromnej tamy na znacznie większej rzece Dnipro, które spowodowało katastrofę humanitarną na południu kraju.
Kijów, sondując słabe punkty Rosji, rozpoczął również ataki w innych miejscach wzdłuż długiej linii frontu, choć jak dotąd w tej kwestii nie podał wiele szczegółów.
Rescue workers help locals to get home in the village of Afanasiivka, Mykolaiv region, Ukraine, 12 June 2023, amid floods following the collapse of the Nova Khakovka dam. Source: AAP / Stas Kozliuk
Jak ciężka była walka do tej pory?
Ukraina liczy na to, że dziesiątki miliardów dolarów uzbrojenia, szkolenia i wywiadu, które otrzymała od Zachodu, w połączeniu z własną determinacją na polu bitwy, taktycznym nous i motywacją do wypędzenia najeźdźcy z własnej ziemi, da jej przewagę.
Wie również, że aby utrzymać ten sam poziom zachodniego wsparcia militarnego, finansowego i politycznego, i jednego dnia mieć szansę na odbudowę po stratach i zniszczeniu zadanych przez Moskwę, będzie musiała tego lata wykazać znaczne postępy na polu bitwy.
Siły zbrojne Ukrainy poinformowały, że w ciągu ostatnich 24 godzin uczestniczyły w ponad dwudziestu ciężkich bitwach na froncie wschodnim, w pobliżu miasta Bakhmut, i dalej na południu w pobliżu Avdiivki i Maryinki, oraz dalej na północy w pobliżu Biłohorówki.
Podobnych szczegółów dotyczących walk na froncie południowym, gdzie spodziewana jest główna kontrofensywa, narazie nie podano.
Moskwa nie potwierdziła jeszcze oficjalnie żadnych postępów Ukrainy. W poniedziałek rosyjskie ministerstwo obrony powtarzało regularne twierdzenia z ostatniego tygodnia, że odparło próby ofensywy w rejonie Doniecka i Zaporoża, i oświadczyło, że uderzyło w rezerwy armii ukraińskiej rakietami dalekiego zasięgu.
Ale wybitni rosyjscy wojskowi blogerzy wypowiedzieli się, że siły ukraińskie faktycznie zajęły Blahodatne, Neskuchne i Makarivkę i naciskały na południe.
A young child scooters past the wreath laid by Canadian Prime Minister Justin Trudeau in front of the memorial wall at St. Michael's Cathedral in Kyiv, Ukraine, Sunday, 11 June. The memorial wall is covered with the portraits of thousands of deceased Ukranian soldiers. Source: AAP / Frank Gunn
Główna kontrofensywa „jeszcze się nie rozpoczęła”
Sekretarz stanu USA Antony Blinken powiedział w poniedziałek, że jest narazie zbyt wcześnie, aby dokładnie określić, dokąd zmierza kontrofensywa Ukrainy, ale Waszyngton jest przekonany, że Kijów będzie nadal odnosił sukcesy.
Przemawiając na konferencji prasowej w Waszyngtonie, Blinken powiedział, że Stany Zjednoczone są zdeterminowane, aby zmaksymalizować poparcie dla Ukrainy. Na zbliżającym się szczycie NATO w Wilnie można oczekiwać „solidnego” pakietu politycznego i praktycznego wsparcia dla Ukrainy.
Niektórzy zachodni analitycy wojskowi podają, że jest jeszcze za wcześnie, aby wyciągać wnioski na temat kontrofensywy, a dotychczasowe potyczki mogą pokazać, że Ukraina wciąż testuje rosyjską obronę.
Amerykański Instytut Badań Wojennych podał, że Ukraina próbuje „niezwykle trudnej operacji taktycznej, frontalnego ataku na przygotowane pozycje obronne, dodatkowo skomplikowanej brakiem przewagi powietrznej”, i że początkowe ataki nie powinny być nadmiernie interpretowane.
Ben Hodges, były dowódca sił amerykańskich w Europie, powiedział, że główny atak, kiedy nadejdzie, będzie zawierał kilkaset czołgów i bojowych wozów piechoty.
„Ofensywa wyraźnie się rozpoczęła, ale nie sądzę, że to główny atak”, który obejmowałby duże, opancerzone formacje. Napisano w artykule dla Centrum Analiz Polityki Europejskiej z siedzibą w Waszyngtonie.
Rosja jeszcze nie spotkała się z tego rodzaju atakiem, ale jej nieprzekonujące wyniki na polu bitwy w ciągu 15 miesięcy od inwazji na pełną skalę doprowadziły do częstych zmian dowodzenia i publicznych sporów oraz zaangażowania prywatnych zolnierzy wezwanych do walki u boku armii.
Prezydent Władimir Putin obchodził święto narodowe Rosji ceremonią wręczenia nagród na Kremlu, ale w swoim przemówieniu o wojnie, którą rozpętał ogromnym kosztem strat w ludziach własnych obywateli, strat pieniężnych i strat w stosunkach międzynarodowych, jedynie napomknął.
„Dzisiaj, w trudnym dla Rosji czasie (poczucie patriotyzmu i dumy) jednoczą nasze społeczeństwo jeszcze silniej... (i) służą jako niezawodne wsparcie dla naszych bohaterów biorących udział w specjalnej operacji wojskowej” — powiedział.
