SBS Examines: ਹਮਾਸ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਨਕਲੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਈਰਲ ਹੋਈਆਂ। ਕੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ 'ਚ ਕੋਈ ਫਰਕ ਪੈਂਦਾ ਹੈ?

ਇਸਲਾਮ ਨੋਅਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਹ ਫੋਟੋਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਬਲਕਿ ਏ.ਆਈ ਨਾਲ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹਨ। ਇਸ ‘ਤੇ ਹੁਣ ਨੈਤਿਕ ਸਵਾਲ ਉਭਰ ਰਹੇ ਹਨ।

Untitled design.png

Islam Nour creates artworks of conflict using artificial intelligence. Credit: @in.visualart/Getty Images

ਇਸਲਾਮ ਨੋਅਰ ਪਿੱਛਲੇ ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਚੀਨ ਅਧਾਰਿਤ ਇਸ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਦੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ 50,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਬਹੁਤਾ ਕੰਮ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੰਘਰਸ਼ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਰਿਹਾ।

ਐਸ ਬੀ ਐਸ ਐਗਜ਼ਾਮੀਨਜ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਨੋਅਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਦਾ ਟੀਚਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਉਸਦਾ ਟੀਚਾ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰ ਰਹੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਮੇਰੀ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇਹੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਦਰਦ ਨੂੰ ਨਿਖਾਰ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਨਾ ਕਰਾਂ ਸਗੋਂ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਇਸਨੂੰ ਸਮਝਾ ਸਕਾਂ।
ਨੋਅਰ ਦੀਆਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਕਾਰਨ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਹਨਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਜੋ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਉਸ ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਅਲ-ਸ਼ਿਫਾ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਇੱਕ ਬਾਲ ਰੋਗ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡਾਕਟਰ ਮੁਹੰਮਦ ਅਬੂ ਸੇਲਮੀਆ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਸੀ।

ਨੋਅਰ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੁੱਤਾ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਡਰਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
449162514_18035650898307162_1401400031118477287_n.jpg
Islam Nour's AI-generated artwork which has recently gone viral. Credit: @in.visualart
ਹਾਲਾਂਕਿ ਨੋਅਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨੈਤਿਕ ਫਰਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਝੂਠ ਨਾ ਬੋਲਣਾ ਜਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਘੜਨਾ ਹੈ।

ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਰਚਨਾਤਮਕ ਸੰਭਾਵਨਾ

ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦਾ ਫੋਟੋ ਜਰਨਲਿਸਟ ਐਂਡਰਿਊ ਕੁਇਲਟੀ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

ਉਹ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਵਾਇਤੀ ਫੋਟੋ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਆਧਾਰਿਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਉਹ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਯੁੱਧ ਦੀਆਂ AI ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ, ਉਹ ਇਹਨਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ "ਇੱਕ ਡਿਜ਼ਨੀ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਜੰਗ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਉਣ" ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਕੁਇਲਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਫੋਟੋ ਜਰਨਲਿਸਟ ਨੈਤਿਕ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨਾਲ ਬੱਝੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਿਰਜਣਹਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਪਰ ਕੁਇਲਟੀ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਫੋਟੋ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਦੇਸ਼ ਅਧਾਰਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
Vic_Blue_2.jpeg
A self-portrait of Australian photojournalist Andrew Quilty during his time working and living in the Middle East. Credit: Andrew Quilty

ਏਆਈ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਨੈਤਿਕਤਾ

ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਸਿਡਨੀ ਵਿੱਚ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਚੈਰੀਨ ਫਾਹਦ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਉਦੇਸ਼ਤਾ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੈ।

ਉਹ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ "ਏਆਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਦੁਖੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ," ਉਸਨੇ ਸਮਝਾਇਆ।

ਹਾਲਾਂਕਿ AI ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਰਵਾਇਤੀ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਫੋਟੋਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਫੋਟੋਆਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਪੌਡਕਾਸਟ ਇਸ ਲਿੰਕ ਰਾਹੀਂ ਸੁਣੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਐਸ ਬੀ ਐਸ ਪੰਜਾਬੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਤਾਜ਼ਾ-ਤਰੀਨ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸਮੇਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿਚਲੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਅਹਿਮ ਹਨ।

ਸਾਡਾ ਲਾਈਵ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤੁਸੀਂ ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਸ਼ਾਮ 4 ਵਜੇ SBS ਸਾਊਥ ਏਸ਼ੀਅਨ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਰੇਡੀਓ ਉੱਤੇ, ਆਪਣੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਚੈਨਲ 305 ਉੱਤੇ, SBS ਆਡੀਓ ਐਪ ਜਾਂ ਸਟ੍ਰੀਮ ਰਾਹੀਂ ਸੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਵੈਬਸਾਈਟ, ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਫਾਲੋ ਕਰੋ।

Share

Published

By Olivia Di Iorio
Presented by Jasdeep Kaur
Source: SBS

Share this with family and friends


Follow SBS Punjabi

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Punjabi-speaking Australians.
Understand the quirky parts of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
Punjabi News

Punjabi News

Watch in onDemand
SBS Examines: ਹਮਾਸ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਨਕਲੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਈਰਲ ਹੋਈਆਂ। ਕੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ 'ਚ ਕੋਈ ਫਰਕ ਪੈਂਦਾ ਹੈ? | SBS Punjabi