โรแมนซ์ สแกม: รู้ทันรักลวง วิธีสังเกตและรับมือการหลอกให้รักทางออนไลน์

Hacker Wearing Mask using laptop computer for cyber attack and calling on cellphone, Data thief, internet attack, darknet and cyber security concept

การหลอกลวงทางความรักคือการที่คนร้ายสร้างตัวตนปลอมออนไลน์ขึ้นมาเพื่อหลอกลวงให้เหยื่อเชื่อในความสัมพันธ์ที่ไม่เป็นจริง Source: Moment RF / Sutthichai Supapornpasupad/Getty Images

เมื่อปีที่ผ่านมา มีรายงานการเรื่องโรแมนซ์ สแกม ในออสเตรเลียกว่า 3,200 กรณี รวมมูลค่าความเสียหายกว่า 23 ล้านดอลลาร์ เรามีข้อมูลรูปแบบการหลอกลวง สัญญาณเตือน และสิ่งที่ควรทำเมื่อตกเป็นเหยื่อ


ประเด็นสำคัญ
  • ประชากรออสเตรเลียสูญเงินกว่า 23 ล้านดอลลาร์ ให้กับโรแมนซ์ สแกม เมื่อปีที่แล้ว
  • เป้าหมายของมิจฉาชีพมักเป็นผู้สูงอายุ ม่าย ผู้หย่าร้าง ชนพื้นเมือง และผู้พิการ แต่ใครก็ตกเป็นเหยื่อได้
  • มิจฉาชีพมักสามารถสร้างความเชื่อมั่นได้อย่างรวดเร็ว โดยใช้การบีบบังคับทางอารมณ์เพื่อขอเงินหรือขอข้อมูลส่วนตัว
  • การไม่สามารถพบเจอได้ตัวต่อตัว การเก็บความสัมพันธ์เป็นความลับ และการขอเงิน มักเป็นสัญญาณว่าคุณกำลังคุยอยู่กับมิจฉาชีพ
ไคลีย์ เดนนิส ดีใจเมื่อได้ยินแม่ของเธอบอกว่าเจอใครบางคน หลังหย่าร้างมา 25 ปี

แต่สิ่งที่ทำให้เธอสงสัยคือ แม่คุยกับชายคนนั้นมานาน 6 เดือน โดยไม่เคยเจอกันเลย

“แม่บอกว่า ‘เขาอยู่ที่ตุรกี กำลังปิดดีลสัญญาท่อส่งน้ำมัน’ มันฟังดูสมเหตุสมผล จนกระทั่งแม่พูดว่า ‘เราคุยกันมา 6 เดือนแล้ว’ นั่นคือสัญญาณเตือนอันแรก”
Businessman holding white mask in his hand dishonest cheating agreement.Faking and betray business partnership concept
รู้ถึงสัญญาณเตือนภัยว่าคุณหรือคนที่คุณรักกำลังคุยกับสแกมเมอร์ที่ลวงให้รักอยู่หรือไม่ Source: iStockphoto / SPmemory/Getty Images/iStockphoto
เมื่อแม่ส่งรูปชายคนนั้นมาให้ เธอจึงเริ่มสืบ

เมื่อเดนนิสค้นหาที่มาของภาพ (reverse image search) เธอพบว่ารูปถ่ายนั้นไม่ใช่ชายคนที่แม่เธอบรรยาย แต่เป็นรูปของนายหน้าขายบ้านในอเมริกา แต่งงานแล้ว มีลูกสาวและหลานชาย ไม่ได้อยู่ตุรกี ไม่ใช่คนออสเตรเลีย และภรรยาก็ยังมีชีวิตอยู่

“ฉันเริ่มเรียบเรียงข้อมูลและบอกความจริงกับแม่ ด้วยพื้นฐานจากงานตำรวจ ฉันพูดตรงๆ แต่สุภาพ บอกแม่ว่า ‘แม่โดนหลอกนะ’”

แม้แม่ของเธอจะปฏิเสธว่าไม่เคยส่งเงินให้ แต่เดนนิสเชื่อว่าแม่อาจส่งไปแล้ว เพียงแต่อายเกินกว่าจะยอมรับ

เหตุการณ์นี้ทำให้เธอก่อตั้ง ‘Two Face Investigations’ หน่วยงานเปิดโปงมิจฉาชีพหลอกลวงด้วยการใช้ความรัก (romance scammer)

เธออธิบายว่าแผนการหลอกลวงส่วนใหญ่เริ่มจากแอปพลิเคชันหาคู่หรือโซเชียลมีเดีย เช่น Facebook และมักมีรูปแบบเดียวกัน

“คุณเข้าไปเจอคนที่ดูเหมือนเป็นคู่ในฝันทางออนไลน์ ความสัมพันธ์พัฒนาอย่างรวดเร็ว พวกเขาจะชวนคุณออกจากแอปไปคุยในแพลตฟอร์มส่งข้อความส่วนตัว แล้วเริ่มคุยกันลึกซึ้ง พวกเขาจะค้นหาค่านิยมที่คุณเชื่อ ความชอบและไม่ชอบ ความสัมพันธ์จะคืบหน้าเร็วมาก แล้วสักพักก็จะเริ่มขอเงิน โดยอ้างว่ามีเหตุฉุกเฉิน”
romance fraud
Love bombing คือการทุ่มเทให้ความรักเร็วเกินไป หนึ่งในสัญญาณเตือนถึงสแกมเมอร์ Source: iStockphoto / Frank Brennan/Getty Images
คาทรีโอนา โลว์ รองประธาน ACCC (Australian Competition and Consumer Commission หรือคณะกรรมการกำกับดูแลการแข่งขันและผู้บริโภคแห่งออสเตรเลีย) ซึ่งดูแลศูนย์ต่อต้านการหลอกลวงแห่งชาติด้วย ระบุว่ามิจฉาชีพบางรายอาจใช้เวลานานเพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดูเหมือนจริง

โลว์แนะว่าสัญญาณเตือนคือการทุ่มเทให้ความรักเร็วเกินไป ‘love bombing’

“มิจฉาชีพจะติดต่อบ่อยมากตั้งแต่ต้น แสดงความรักหรือความหลงใหลแบบรวดเร็ว เพื่อทำให้เหยื่อรู้สึกหวั่นไหว”

เมื่อความสัมพันธ์เริ่มก่อตัว มิจฉาชีพมักย้ายการสนทนาไปยังแพลตฟอร์มที่ต้องเข้ารหัส เช่น WhatsApp หรืออีเมล ทำให้ตรวจสอบได้ยากขึ้น

สำหรับเดนนิส สัญญาณเตือนใหญ่ที่สุดคือข้ออ้างในการไม่เจอตัวตนจริง

“พวกเขาจะบอกว่าตัวเองเป็นนักธุรกิจ หมอ ทหาร หรือทำงานบนแท่นขุดเจาะน้ำมัน อะไรก็ตามที่ทำให้ไม่สามารถอยู่ในออสเตรเลียหรือไปพบคุณได้ และจะมีเหตุผลเสมอที่ไม่สามารถเจอกันได้”
AE_romance scam_Ritesh Chugh 2.jpg
ศาสตราจารย์ริเทช ชัก เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีเชิงสังคม จากมหาวิทยาลัยเซ็นทรัล ควีนส์แลนด์
ศาสตราจารย์ริเทช ชัก ผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีเชิงสังคมจากมหาวิทยาลัยเซ็นทรัล ควีนส์แลนด์ระบุว่า จุดสังเกตหลักของโรแมนซ์ สแกม คือการขอความช่วยเหลือทางการเงินแบบฉุกเฉิน

“พวกเขาจะแต่งเรื่องว่ามีเหตุฉุกเฉินทางการแพทย์ ขอเงินค่าตั๋วเดินทางมาหา บอกว่ามีปัญหาทางธุรกิจหรือบัญชีธนาคารถูกอายัด หรือว่ามีสมาชิกในครอบครัวเดือดร้อน”

นอกจากนี้ มิจฉาชีพมักพยายามทำให้เหยื่อแยกตัวจากคนรอบข้างและปิดบังความสัมพันธ์
แม่ฉันทำแบบนี้อยู่ 6 เดือน เราคุยกัน 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์ แต่แม่ไม่เคยบอกเลยว่าคบกับใครอยู่ทางออนไลน์ เพราะมิจฉาชีพบอกแม่ว่าฉันจะไม่เข้าใจ เพราะฉะนั้นการบอกใครสักคนว่าคุณกำลังคบคนอื่นทางออนไลน์สำคัญมาก มันโอเคที่จะคบทางออนไลน์ แต่อย่าส่งเงินให้ใครเด็ดขาด!
เดนนิสกล่าว
caution sign data unlocking hackers
โรแมนซ์ สแกม ทำชาวออสเตรเลียสูญเงินกว่า 23 ล้านดอลลาร์ เมื่อปี 2024 Source: Moment RF / sarayut Thaneerat/Getty Images
ศจ.ชักเตือนว่ามิจฉาชีพยังจ้องใช้การลงทุนปลอม โดยเฉพาะสกุลเงินดิจิทัล (cryptocurrency) เพื่อหลอกเงินเหยื่ออีกด้วย

“พวกเขาจะชวนลงทุนในโปรแกรมคริปโต แรกๆ อาจให้เห็นผลกำไรเล็กน้อย แล้วชักชวนให้ลงทุนเพิ่ม พอได้เงินก้อนใหญ่ก็จะหายตัวไปเลย”

ปัจจุบัน มิจฉาชีพมักใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI) สร้างภาพถ่ายและวิดีโอที่สมจริงได้มากขึ้น การวิดีโอคอลจึงไม่เพียงพอที่จะยืนยันตัวตนของอีกฝ่าย

ศูนย์ต่อต้านการหลอกลวงแห่งชาติระบุว่า ผู้เสียหายที่สูญเงินมากที่สุดเป็นกลุ่มที่มีอายุมากกว่า 55 ปี

ศจ.ชักชี้ว่าเป้าหมายของมิจฉาชีพมักเป็นผู้สูงอายุ ม่าย ผู้หย่าร้าง ชนพื้นเมือง และผู้พิการ แต่ใครก็ตกเป็นเหยื่อได้

“มิจฉาชีพมักมุ่งเป้าไปที่ผู้ที่รู้สึกโดดเดี่ยว สถานะทางการเงินมั่นคง หรือขาดประสบการณ์กับการหาคู่ออนไลน์ แต่คนรุ่นใหม่ก็สามารถตกเป็นเหยื่อได้ เพราะพวกเขาจะปรับวิธีเข้าหาให้สอดคล้องกับภูมิหลังและพฤติกรรมบนโลกออนไลน์ของเหยื่อ”
และผู้อพยพเป็นกลุ่มที่ถูกหลอกบ่อยเช่นกัน

“อุปสรรคด้านภาษา การขาดทักษะทางดิจิทัล และค่านิยมทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับความสัมพันธ์ทำให้บุคคลเหล่านี้มีความเสี่ยงสูง มิจฉาชีพยังฉวยโอกาสจากความไว้เนื้อเชื่อใจและค่านิยมดั้งเดิมของพวกเขาอีกด้วย”

หากคุณสงสัยว่าถูกหลอก ควรติดต่อธนาคารของคุณทันทีเพื่อหยุดการทำธุรกรรมอื่นๆ และเปลี่ยนรหัสผ่านบัญชีออนไลน์ทั้งหมด

ติดต่อ IDCARE เพื่อขอความช่วยเหลือ และรายงานเหตุการณ์ไปยัง Scamwatchซึ่งอยู่ภายใต้การดูแลของศูนย์ต่อต้านการหลอกลวงแห่งชาติ

ศจ.ชักอธิบายว่าเหตุใดการรายงานถึงเป็นสิ่งจำเป็น

“มิจฉาชีพเหล่านี้มีทักษะในการโน้มน้าวใจ และใช้ความไว้วางใจกับอารมณ์เป็นเครื่องมือ ความรู้สึกอับอายเป็นเรื่องปกติ แต่การรายงานจะช่วยไม่ให้คนอื่นตกอยู่ในกับดักเดียวกัน ผู้เสียหายสมควรได้รับความช่วยเหลือ อย่าลังเลที่จะพูดคุยกับคนที่คุณไว้ใจ ครอบครัว เพื่อน หรือผู้ให้คำปรึกษา และที่สำคัญ ‘โปรดแจ้งความ’ เพราะการรายงานคือการทวงคืนอำนาจของคุณ และเป็นส่วนหนึ่งในการต่อสู้กับอาชญากรรมเหล่านี้”

ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมหรือแจ้งเหตุโรแมนซ์ สแกม ได้ที่ scamwatch.gov.au


Australia Explained เป็นพอดคาสต์ข้อมูลและความรู้เกี่ยวกับการปรับตัวให้เข้ากับชีวิตใหม่ในออสเตรเลีย

คุณสามารถส่งคำถามหรือไอเดียหัวข้อที่น่าสนใจมาได้ที่ australiaexplained@sbs.com.au

ติดตามเอสบีเอส ไทย ได้อีกทาง เว็บไซต์ | เฟซบุ๊ก | อินสตาแกรม

ฟังพอดคาสต์ของเอสบีเอส ไทยผ่านแอปพลิเคชัน SBS Audio ดาวน์โหลดจาก Apple Store หรือจาก Google Play  

Share
Follow SBS Thai

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Thai-speaking Australians.
Understand the quirky parts of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
Thai News

Thai News

Watch in onDemand
โรแมนซ์ สแกม: รู้ทันรักลวง วิธีสังเกตและรับมือการหลอกให้รักทางออนไลน์ | SBS Thai