แม้ประเทศไทยและออสเตรเลียจะตั้งอยู่คนละซีกโลก แต่ความสัมพันธ์ของทั้งสองประเทศเริ่มต้นจากการเดินทางของผู้ที่ข้ามน้ำข้ามทะเล ข้ามระยะทางอันไกลโพ้นกว่า 7 พันกิโลเมตร ตั้งแต่ช่วงปลายศตวรรษที่ 19
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จากศูนย์ข้อมูลผู้อพยพแห่งรัฐนิวเซาท์เวลส์ (Migration Heritage Centre) ระบุถึงการปรากฎตัวของชาวไทยในออสเตรเลีย จากบันทึกการจับกุมซามูเอล ไดค์ส หรืออีกชื่อหนึ่งคือโรเบิร์ต โลแรนโด ชายผู้เดินทางมาด้วยเรือเนลสัน และอ้างตนว่าเป็นชาวสยาม
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เมื่อครั้งเสด็จเยือนออสเตรเลีย ในปี 1962 Credit: National Archive Australia
เที่ยวบินตรงเที่ยวแรก จากกรุงเทพมหานครสู่นครซิดนีย์
ในทศวรรษ 1960 สายการบินที่ให้บริการเที่ยวบินระหว่างไทยและออสเตรเลียมีไม่มากนัก ส่วนใหญ่เป็นเที่ยวบินจากสิงคโปร์ และเป็นสายการบินของชาติอื่น เช่น BOAC (British Overseas Airways Corporation) หรือสายการบิน Qantas
จนกระทั่งในวันที่ 1 เมษายน 1971 การบินไทยเปิดเส้นทางเที่ยวบินตรงเที่ยวแรกจากกรุงเทพฯ สู่ซิดนีย์ ด้วยเที่ยวบิน TG 981 โดยเครื่องบินโบอิ้ง 707 แบบแนร์โรว์ บอดี
ชาย เอี่ยมศิริ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร การบินไทย จำกัด (มหาชน) Credit: Thai Airways
เมืองที่เราบินเข้าออสเตรเลีย เมืองแรกนะครับ ก็คือซิดนีย์นะครับ เมื่อปี 1971 ณ เวลานั้น 53 ปีที่แล้วเนี่ย เทคโนโลยีต่างๆ รวมถึงตั๋วเครื่องบินก็ไม่ได้ทันสมัยเหมือนกับปัจจุบันชาย เอี่ยมสิริ ผู้บริหารการบินไทยกล่าว
โดยเที่ยวบินเที่ยวแรกนั้นต้องแวะเติมน้ำมันที่สิงคโปร์ เนื่องจากข้อจำกัดด้านระยะทางและเทคโนโลยีของเครื่องยนต์ในขณะนั้น และในช่วงแรกให้บริการอยู่ที่ประมาณ 3 เที่ยวบินต่อสัปดาห์
จากนั้นขยายเส้นทางบินไปยังเมืองอื่นในออสเตรเลีย ทั้งบริสเบน เมลเบิร์น และเพิร์ธ พร้อมทั้งเปลี่ยนมาใช้เครื่องบินที่ทันสมัยขึ้น บินตรงได้โดยไม่ต้องแวะพัก
จุดเริ่มต้นของหลากหลายเรื่องราว
การเดินทางระหว่างสองประเทศยังเป็นก้าวสำคัญในการเชื่อมต่อไทย-ออสเตรเลีย ทั้งด้านการท่องเที่ยว การศึกษา เศรษฐกิจ และจุดเริ่มต้นของชุมชนไทยในออสเตรเลีย
ตัวอย่างเช่น เป็นเที่ยวบินนำนักเรียนไทยที่ได้รับทุนโคลัมโบ (Columbo Plan) ให้มาศึกษาต่อในออสเตรเลีย
เครื่องบินของการบินไทยที่สนามบินในอดีต Credit: Thai Airways
“น้ำพริกแกงของที่ร้านจะสั่งมาจากกรุงเทพ สั่งทีละ 200 กิโลมาทางเครื่องบิน ให้ร้านทำน้ำพริกทำส่งมาโดยเฉพาะแล้วค่อยมาตรวจพิสูจน์ที่นี่ว่าไม่มีส่วนประกอบที่ไม่ได้รับอนุญาติให้เข้ามาในออสเตรเลีย ก็จะมีน้ำพริกแกงเขียวหวาน แกงแดง มัสมั่น แพนง แกงกะหรี่”
รวมถึงเป็นช่องทางนำเข้านิตยสารและหนังสือพิมพ์จากไทย เพื่อวางขายในร้านขายของชำไทย เช่น ร้านช้างไทย โกรเซอรี ที่เมืองคาบรามัตตา
บทบาทในยามวิกฤต
ก่อนเกิดวิกฤตโควิด-19 การบินไทยมีเที่ยวบินจากกรุงเทพมหานคร สู่หัวมุมเมืองใหญ่ในออสเตรเลีย 20 เที่ยวบินต่อสัปดาห์
แต่ด้วยข้อจำกัดเรื่องการเดินทางทั่วโลก ทำให้เที่ยวบินของทุกสายการบินต้องหยุดชะงัก
นักเดินทางที่สนามบิน ช่วงโควิดระบาด Source: AAP
ทั้งยังประสานงานกับเครือข่ายการบินในออสเตรเลีย เพื่อให้คนไทยที่ตกค้างอยู่ในรัฐอื่นสามารถมารวมตัวกันที่เมืองซิดนีย์และเมลเบิร์น เพื่อออกเดินทางกลับประเทศไทยต่อไปได้
พัฒนาการของการเดินทางหลังโควิดอย่างยั่งยืน
หลังสถานการณ์โควิด-19 คลี่คลาย การบินไทยได้กลับมาเปิดเที่ยวบินเส้นทางหลักอีกครั้ง ระหว่างกรุงเทพฯ และเมืองสำคัญในออสเตรเลีย เช่น ซิดนีย์ เมลเบิร์น และเพิร์ธ
เป็นสัญญาณของการฟื้นตัวของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวระหว่างไทย-ออสเตรเลีย รวมถึงเป็นโอกาสในการปรับกลยุทธ์การให้บริการอีกด้วย
เครื่องบินของการบินไทยบนรันเวย์ ที่สนามบินสุวรรณภูมิ Credit: Thai Airways
“เราไม่ได้เพียงแค่กลับมาให้บริการเหมือนเดิม แต่เรากำลังสร้างสายการบินที่มีประสิทธิภาพ ยั่งยืน และตอบโจทย์ผู้โดยสารในโลกที่เปลี่ยนไป”
อย่างไรก็ตาม นอกจากการบินไทย ยังมีสายการบินอื่นที่ให้บริการเที่ยวบินตรงระหว่างกรุงเทพฯ กับเมืองหลักในออสเตรเลีย เช่น ควอนตัส, เจ็ทสตาร์, ไทย แอร์เอเชีย เอ็กซ์ และเอมิเรตส์ รวมถึงสายการบินที่มีจุดแวะเปลี่ยนเครื่องอย่าง สิงคโปร์แอร์ไลน์ และคาเธ่ย์แปซิฟิก เป็นต้น
ติดตามเรื่องราวฉบับเต็ม พร้อมเสียงสัมภาษณ์จากผู้มีส่วนร่วมในเหตุการณ์จริง ได้ในพอดคาสต์ด้านล่าง
เรื่องราวการ 'ตามรอย' ทั้งหมดของพอดคาสต์ ซีรีส์ 'The Origin'
ตามรอย 'ร้านอาหารไทยแท้ร้านแรกในออสเตรเลีย'
