Nilgün Kılıç
SBS Türkçe ilesiniz. Benzer haber ve bölümler için SBS.com.au bölü Türk işi ziyaret edin. Evet genelde Türkiye'den Avustralya'ya göç olur ve Türkiye'den gelenler Avustralya'da yaşamak ister. Öyle de bir popülerlik vardır Türkiye'dekiler açısından. Ancak şimdi telefonun öbür ucunda tam tersi bir durum var. İtalyan ve Alman asıllı Avustralya vatandaşı Hilda Enner tam 35 senedir Türkiye'de yaşıyor ve kendisiyle Türkiye'deki hayatına dair bir söyleşi yapacağız. Hilda Hanım merhaba.
Hilda Enner
Merhaba, merhaba. Nasılsınız?
Nilgün Kılıç
Teşekkürler, teşekkürler. Çok sağ olun. Şimdi söyledim, siz tam 35 senedir Türkiye'de yaşayan bir Avustralyalısınız. Alman ve İtalyan asıllı olarak. Ben öncelikle 35 sene Türkiye'de yaşamak nasıl bir şey diye sormak istiyorum size.
Hilda Enner
Çok seviyorum. Türkiye'den bayılıyorum. Her şeyi çok sevdim. Ve benim eşim Türk. Her zaman, hadi dönelim, Avustralya'ya dönelim, dönelim. Hayır, ben burada kalmak istiyorum, ben burada kalmak istiyorum diyordum her zaman. Çok çok seviyorum Türkiye, hakikaten. Ne oldu bilmiyorum.
Nilgün Kılıç
Eşiniz Yalçın Ener, SBS'in eski prodüktörlerinden ve sunucularından 3EA iken SBS ve siz de aslında eski bir SBS çalışanısınız değil mi?
Hilda Enner
Evet, ben 1975 3EA İtalyan programı başladım. İtalyan programı. Koordinatör değil ama orada I was speaker. Sunucu olarak. Sunucu, thank you. Sonra 1980 Senior producer of SBS in charge of women's affairs. Kadınlar.
Nilgün Kılıç
Kadın programı yaptınız yani?
Hilda Enner
Kadın programı yaptım ve kadın, bütün araştırma kadın için ve bütün program, o zaman bütün program araştırma yaptım. Women's affairs, women's issues falan filan.
Hilda Enner
Evet. Senior producer. Kaç sene? 1989, Türkiye'ye geldik. Çünkü o zaman öyleyiz, dedik. Çünkü, bilmiyorum, benim iş bitti falan falan değiştirdi. İşte karar verdik, Türkiye'ye dönüyoruz. Zaten kaç sene önce Yalçın beni götürdü, çok sevdim. Çok sevdim, beni orada yaşamak istiyorum artık. Avustralya, bilmiyorum. Benim memleket, Avustralya doğdu, Avustralya büyüdü. Ama burada bambaşka bir şey anlamıyorum. Anlamıyorum hakikaten.
Nilgün Kılıç
Nedir sizi bu kadar çeken Türkiye'de acaba? 35 senedir orada yaşama iten.
Hilda Enner
İnsanlar, hayatlar, samimiler. Şu anda biz yaşıyoruz burada. Her gün komşular geçiyor, biz kahve içiyoruz beraber. Hiç böyle rendezvous, appointment yapmıyoruz. Öyle. Çünkü Avustralya'da bir ev içinde yaşıyorsun. Komşu görmüyorsun bazen günler. Komşu görmüyorsun. Burada hayat cıvıl cıvıl. Yaz, kış cıvıl cıvıl burada. Öyle.
Nilgün Kılıç
Neredesiniz Türkiye'de? İsterseniz biraz da o konuyu anlatın. Neresindesiniz Türkiye'de?
Hilda Enner
Zeytinalanı Urla yakın bir site. Zeytinalanı'da. Ve Urla yakın ve çeşme, 45 dakika çeşmedeyiz. Bazen zaman çeşmeden Yunan adası gidiyoruz, öyle ne zaman misafir var öyle gidiyoruz ve burada Altı ay, yedi ay devamlı yaz. Sonra yaz, her gün güneş, her gün güneş. Avustralya bir gün güneş, bir gün kış. 17 derece.
Nilgün Kılıç
Melbourne'da biz bir günde dört mevsimi bile yaşıyoruz, değil mi? O açıdan Türkiye'nin kıymetini bilmek lazım. Evet, ben de İzmirli olduğum için biliyorum. Zeytinalanı aynı zamanda İzmir'e de çok yakın. İzmir'de en çok nereleri seviyorsunuz? Nerelere gidiyorsunuz?
Hilda Enner
İzmir'e çok nerelere gidiyoruz? Biz Balçova, Agora ve İstinye Park var. Orada haftada bir kahve gidiyoruz, alışveriş gidiyoruz, özel alışveriş. İşte orada. İzmir pek çok bilmiyoruz. Ben ne zaman İngilizce öğretmen, Alsancak giderdim özel ders için falan öyle. Ama İzmir, biz burada çok, çok güzel hayat var. Deniz yakın. Bizim deniz aşağıda, çok yakın. Öyle.
Nilgün Kılıç
Peki Hilda Hanım, 35 senedir Türkiye'de olduğunuza göre çalıştınız mı? Neler yaptınız? Çok genç yaşta gitmiş olmalısınız.
Hilda Enner
Ben şimdi 5 sene yapmıyorum ama 30 sene İngilizce öğretmen yaptım burada. Öğretmenlik yaptım. İngilizce öğretmenlik. 10-15 sene İzmir Türk College sonra bir okul İtalyan istediler. Ben dedi İngilizce öğretmendeyim. Ama dedi yok yok senin İtalyanca çok güzel hadi İtalyan öğretmeni al o zaman. Bir okul 2-3 sene İtalyan öğretmenlik yaptım.
Nilgün Kılıç
Bu arada İzmir Özel Türk Koleji benim de mezun olduğum okul. Benim okulumda... Öyle mi? İngilizce öğretmenliği yapmışsınız.
Hilda Enner
Ben 2000 orada başladım.
Nilgün Kılıç
Ben 88 mezunuyum. Sizin döndüğünüz tarihlerde ben oradan mezun olmuşum.
Nilgün Kılıç
Az önce dediniz ya cıvıl cıvıl burası çok hareketli diye. Son zamanlarda Urla'ya, Zeytinalanı'na, Çeşmealtı'na hatta Çeşme'ye İstanbul'dan çok büyük göç olduğu söyleniyor. Sizin gözleminiz ne?
Hilda Enner
Burada, Bahçeli evde yaşıyoruz burada. Karşısında çok büyük arazi vardı. Çok büyük arazi. Şimdi altı tane ev yapıyorlar tam karşımızda. Ve plakalar görüyorsun. Bizim ev önde inşaat yok ve bizim ev önde çok değişik plakalar var, çok.
Nilgün Kılıç
İzmir plakası değil yani?
Hilda Enner
Değil. Hepsi. İstanbul, Ankara, bilmem ne. Öyle. Çok, çok. Çünkü artık herkes bahçeli ev istiyorlar, biliyor musun? Avustralya gibi. Avustralya gibi herkes bahçeli ev istiyorlar. İlk geldi, ayrılıktan sonra apartman ev yaşadık. Ve dedim, Yalçın, lütfen ben bir bahçeli ev istiyorum. Çünkü bütün hayat bahçeli ev yaşadım Avustralya'da. Öyle apartman yok. Biz de zaten.
Hilda Enner
Herkes istiyor ama şimdi çalışanlar Avustralya'da o apartman yaşıyorlar. Biliyorum öyle.
Nilgün Kılıç
Hilde Hanım az önce bahsettiniz. Ayvalık'tan önce dediniz. İlk buradan gittiğinizde Ayvalık'ta mı yaşamaya başladınız? Nerelerde yaşadınız başka Türkiye'de?
Hilda Enner
Biz ilk önce Ayvalık ve orada bir küçük dükkan açtım. Casa Nostra İtalyan yemek Ayvalık'ta.
Nilgün Kılıç
O şeflik de var yani. O zaman şeflik de var.
Hilda Enner
Çünkü durmadım dedim, sıkılıyorum burada, ne yapabilirim, ne yapabilirim. Orada otobüsün duranı, orada küçük bir restoran. Cazanostra. Cappuccino'lar, İtalyan makarna, Avustralyalı hamburgerler, öyle. Sonra kızlar büyüdü. Bornova geçtik. Çünkü orada Bornova Lisesi, Özel Bornova Lisesi var. Çünkü Ayvalık lise yok. O zaman lise okul yok, hiç yok. Bornova sonra burada, Zeytinalanı. Şimdi 20 sene buradayız.
Nilgün Kılıç
Peki, kızlar dediğiniz iki kızınız var. Onlar kaç yaşındaydı Türkiye'ye gittiğinizde?
Hilda Enner
Büyük kız 15, öbür 4. 4 yaşında.
Nilgün Kılıç
Şimdi 4 yaşında olan kızınızın belki adapte olması çocuk olduğu için, küçük yaşta olduğu için daha kolay olmuştur ama ergenlik çağındaki kızınız o zaman tepki göstermedi mi? Ben burada yaşamam, Avustralya'ya geri dönelim dedi mi?
Hilda Enner
Biraz, biraz. Ama dinlenmedik. Biraz çok, evet. Biraz çok düşünüyorum. Eski düşünüyorum, evet. Ama şimdi küçük kız Amsterdam'da, Hollanda'da, büyük kız burada ve büyük kız öğretmenlik yaptı burada ve çok memnun kaldı. Çünkü ben dedim burada senin İngilizce çok iyi. Ve torun şimdi yaz, ikimiz gidiyoruz, Uludağ'a gidiyoruz. Bir şirket var ve İngilizce öğretmeni yapıyoruz kampta, yazın.
Nilgün Kılıç
Torunla birlikte, aa ne güzel. Torununuzun da İngilizcesi çok iyi o zaman.
Hilda Enner
O çok çok çok iyi. Şimdi o Avustralya doğumlu, Avustralya doğumlu. Annesi Avustralya’ya gitti sonra döndü. Biz biraz öyle. Annesi evlendi. Australia gitti kaç sene orada kaldı ama sonra tekrar döndü burada.
Nilgün Kılıç
Çok ilginç yani geri gelip buraya da yaşamaya başladı ama yine tekrar yine Türkiye'yi ağır bastı ve oraya geri döndü diyorsunuz.
Hilda Enner
Evet işte bizim aile zaten biraz ilginç.
Nilgün Kılıç
Demek ki Türkiye'ye karşı ailecek siz dahil Türk kökenli olmamanıza rağmen büyük bir bağ hissediyorsunuz Hilda Hanım.
Hilda Enner
Evet zannettim benden vardı. Çünkü çok çok sevdim burada. Çok seviyorum. Çok seviyorum. Herkes şaşırıyorlar. Herkes dışarıdan gitmek istiyorlar. Herkes dışarıdan gitmek istiyorlar.
Nilgün Kılıç
Değil mi? Herkes yurt dışına çıkmak istiyor ama siz tam tersi orada kalmak istiyorsunuz.
Hilda Enner
Evet, evet, evet. Sonra ben ne zaman senior producer oldu, ben çok meşhur insan interview yaptım. Mesela Grace Kelly, o zaman Grace Kelly. Ben Monaco gittim. Grace Kelly ve Prince Rainer interview yaptım. Sonra Sophia Loren, Shirley MacLaine, o isimler zaten kimse bilmiyor artık çünkü çok eski. Ama
bütün meşhur kadınlar, erkekler... Interview yaptım o zaman ve seni prodüse çok çok güzel bir iş yaptım orada. Sonra ikimiz 1988 bir We are in the archives. Biz arşivde.
Nilgün Kılıç
Arşivdesiniz orada yani.
Hilda Enner
Yes, that's right. Evet, evet.
Nilgün Kılıç
Peki Hilda Hanım, şimdi az önce dediniz ya İtalyan restoranı açtım Ayvalık'ta küçük bir tane. Peki 35 yıldır Türkiye'de yaşadığınıza göre Türk yemekleri de öğrenmişsinizdir. Neyi iyi yapıyorsunuz ya da seviyorsunuz? Hangi Türk yemeğini?
Hilda Enner
Ooo, hepsini yapıyorum artık. Zeytinyağlı sebze, zeytinyağlı dolma, yaprak dolma. Çok yaprak var burada, yaprak dolma. Her zaman Türk ama ara sıra çok güzel İtalyan yemek yapıyorum. Ama Türk yemek çok güzel, çok güzel. Kahvaltılar! Oh, muhteşem kahvaltılar! Biz İtalyanlar bir cappuccino, espresso ve bir croissant. Burada dünya en güzel kahvaltılar burada, Türkiye'de. Zaten misafir İtalya'dan, Avustralya'dan misafir benim arkadaşlar geliyorlar. Sizin kahvaltı to die for. Sizin kahvaltı TÜGARFO diyorlar.
Nilgün Kılıç
Biliyor musun Hilda Hanım, Melbourne'da da çok meşhur oldu artık Türk kahvaltısı. Neredeyse her semtte bir Türk kahvaltıcısı var. Kebaptan sonra bir de şimdi Türk kahvaltısı. Yeri açan çok yer var.
Hilda Enner
Ve çok para kazanıyorlar değil mi? Çünkü Avustralyalı... Benim arkadaş her zaman Victoria Market gidiyor. Orada börek mörek. Benim Türk arkadaş var, börek satıyor orada. Ve benim Avustralya arkadaş Margot gidiyor orada, her zaman gidiyor diyor, ay o börek çok seviyorum, seneler gidiyorum o börek almaya. İşte Avustralya artık Türkiye döndü orada. Evet.
Nilgün Kılıç
Peki böyle siz de börek yapıyor musunuz, baklava açıyor musunuz?
Hilda Enner
Baklava açmıyorum o kadar değil. Çünkü o kadar güzel baklava var her tarafta ama börek yapıyorum. Şimdi paçanga börek yapıyorum, sigara börek yapıyorum çünkü her ikinci gün burada bizim balkondan misafir geliyorlar. O zaman kek yapıyorum, börek yapıyorum ve kahve. Cappuccino makine var bizim ev.
Bütün site biliyorlar, geliyorlar, cappuccino içiyorlar. Herkes diyorlar, Sen bir kahve aç burada. İtalyan kahve aç. Ama artık Türkiye'de çok güzel yerler var. Cappuccino içmek, öyle. Çünkü ilk geldin, hiç cappuccino bilmiyordular 35 sene önce. Ben bir cappuccino istiyordum. Diyorlar, yok yok, nasıl yapıyorsun, öyle.
Nilgün Kılıç
Peki, Cappuccino'nun yanı sıra Türk kahvesi de yapıyor musunuz?
Hilda Enner
Ben pek çok Türk kahve içmiyorum. Sadece ne zaman arkadaşımın evine gidiyorum, onlar yapsın. Ben zaten doğru düz Türk gelin değilim. Hiç öğrenmedim, doğru düz öğrenmedim Türk kahveyi. Burada İtalya, Avustralya eve. Biraz Türk ama Türk kahve yapmıyorum. Ben başka gidiyorum. Türk kahve yap lütfen, sade. Öyle dışarıda içiyorum her zaman.
Nilgün Kılıç
Evet. Peki Hilda Hanım, çok teşekkürler. Çok güzel bir söyleşi oldu. Bize kendi vatanımızı anlattınız. Çok teşekkür ediyorum bu söyleşi için.
Hilda Enner
Ve herkese Türkiye'yi seviyorum. Türkiye'yi sevdiğim herkese özür dilerim. Herkesin Avustralya'da olduğuna şükürler olsun. İyi şanslar diliyorum. Mükemmel bir ülke. Tamam mı?
Nilgün Kılıç
Tamam. Çok teşekkürler. Çok teşekkürler Hilde Hanım.
