Öne çıkanlar
- Çin’de üretilen aşıların Batı’daki süreçten geçmemesi ve ülkenin hataları gizleme refleksi endişe yaratıyor.
- Batı medyasının Çin aşıları üzerinde hazırladığı haberlerde ayrımcılık etkili oluyor.
- ABD ve Avrupa’da geliştirilen bazı aşılar aynı seviyede eleştiriye maruz kalmıyor.
Şubat sonu itibariyle Çin’de geliştirilen ve üretilen aşılar 28 ülkeye ihraç ediliyordu. Bu ülkeler genel olarak gelir seviyesi olarak orta ve düşük gelir seviyesinde olan ülkelerden oluşuyor. Türkiye’de milyonlarca kişi Sinovac’ın geliştirdiği aşıdan oldu. Avustralya’da ise Çin’den gelen aşılar kullanım için onaylanmış değil.
Çin’de geliştirilen aşılara yapılan itirazın ana kaynağını, bu aşıların bağımsız bilimsel inceleme sürecinden geçmemiş olması.
ABC’ye konuşan Deakin Üniversitesi’nden epidemioloji kürsüsü başkanı Catherine Bennett, Avustralya’nın Çin’de geliştirilen aşılarla ilgili elinde bağımsız veriler olmadığını söylüyor. Klinik testlerde alınan sonuçlarla ilgili Batı’da kabul edilen değerlendirme ve inceleme süreçlerin Çin’de uygulanmadığını belirtiyor.
Ülkelerin COVID-19’la mücadelede, pandemi devam ederken Batı standartlarında onaylanmış aşıyı beklemek ile Çin aşılarını kullanmak arasında karar verdiğini söylüyor. Her şeyde risk olduğunu ve Çin’de halihazırda on milyonlarca insanın bu aşıları olmuş olmasının bir miktar güvence sağladığını söylüyor. Avustralya kabul etmese de Çin’in bol miktarda ve ucuz bir şekilde satmasının birçok ülke için önemli olduğunun altını çiziyor.
Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden Pasifik bölgesi uzmanı Graeme Smith, Çin’de bilimsel süreçlere siyasi baskı olma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtiyor. “Eğer üst yönetim Çin’in etkili bir COVID-19 aşısına sahip olması gerektiğini düşünüyorsa, sistem süreci aceleye getirebilir,” diyor. Pandeminin başında tanık olunan gelişmeleri olduğundan iyi gösterme refleksinin aşı geliştirme sürecinde de etkili olmuş olabileceğini söylüyor. Ancak yine de Çin’de üretilen aşılarla ilgili Batı medyasında çıkan olumsuz haberlerde ırkçılığın da bir miktar etkili olduğunu düşünüyor.
“COVID-19 aşısı gibi ülkeler arasında siyasi ve ekonomik bir konuya dönüşen süreçlerde herkes bir tarafı savunmaya başlıyor” diyor.
Sydney Üniversitesi’nden Çin çalışmaları uzmanı Minglu Chen, bir yandan Çin’deki aşı geliştirme sürecinin şeffaf olmamasının bir sorun olduğunu kabul etse de günün sonunda diplomatik ilişkilerdeki sıkıntının bu konuya da yansıdığını düşünüyor. Çin’de yönetimin aşıların güvenliği ve etkisi konusunda halkı ikna etmek zorunda kaldığını ve ayrıca aşı üzerinde dünya çapında nüfuzunu da artırmaya çalıştığını söyledi.
Sinopharm ve Sinovac
Burnett Enstitüsü’nden Mike Toole, Çin’İn ürettiği aşılar arasında da farklar olduğunu söylüyor. Sinopharm Çin’de kullanım onayı için başvurduğunda yüzde 79 etkili olduğunu iddia etmiş. Birleşik Arap Emirlikleri’nde 20 bin kişi üzerinde yapılan klinik deneylerde de etkisi yüzde 86 çıkmış. Profesör Toole, BAE’nin zengin bir ülke olduğunu ve Çin aşılarına muhtaç olmadığını söyledi. Daha pahalı olan diğer aşılardan alabilecek parası olduğunun altını çiziyor.
Türkiye’de kullanılan Sinovac hakkında daha az bilgi olduğunu söylüyor. Brezilya’da bir çalışma aşının yüzde 51 etkili olduğunu ortaya çıkarmış. Türkiye’de bir çalışma ise aşının yüzde 83 etkili olduğunu göstermiş. Profesör Toole Brezilya varyantı yüzünden o ülkedeki sonuçların daha düşük çıkmış olabileceğini söylüyor.
Türkiye’de çalışma Sinovac aşısının önemli bir yan etkiye yol açmadığını ortaya çıkarmış.
Toole Çin aşılarıyla Batı’da geliştirilen aşılar arasında ayrımcılık yapıldığını düşünüyor. Çin aşılarına yapılan en belirgin itiraz bağımsız bilimsel incelemeden geçmemiş olmaları. Ancak Toole, Johnson and Johnson’ın geliştirdiği aşının da geçmediğini ancak ABD’de kullanım için onaylandığını hatırlatıyor.
Phizer ve Rus yapımı Sputnik V aşılarının bağımsız bilimsel incelemeden geçip bilimsel dergilerde yayınlandığını söylüyor. AstraZeneca Britanya’da yapılan ve yüzde 62 etkinliği olduğunu gösteren klinik deneylerinin bağımsız inceleme sonrası bilimsel dergilerde yayınlandığını söylüyor. Ancak ABD’de aşının yüzde 79 etkili olduğunu gösteren deneylerin sonuçları henüz yayınlanmadı.
Federal Sağlık Bakanlığı’na Avustralya’nın neden Çin aşılarından almadığını soran ABC’ye, sürecin verilere dayalı bilimsel tavsiyeler ışığında ilerlediği söylenmiş.
NSW, Queensland ve Victoria’daki son COVID-19 verileri ve uyarıları için eyaletin sağlık bakanlıklarını sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Avustralyalılar diğer insanlarla aralarında en az 1.5 metrelik bir mesafe koymalı. Federal hükümetin sunduğu son bilgilere göre Koronavirüs belirtileri hafif sağlık sıkıntısıyla zatürre arasında değişebiliyor. Semptomlar arasında yüksek ateş, öksürük, yorgunluk ve nefes darlığı var. Virüsü kapmış olabileceğinizi düşünüyorsanız, doktorunuzla irtibata geçin, kliniği ziyaret etmeyin. Veya 1800 020 080 numaralı telefondan ulusal Koronavirüs Sağlık Bilgi Hattı’nı arayın. Nefes almakta zorlanıyorsanız veya bir acil sağlık sıkıntısı yaşıyorsanız, 000’ı arayın. Koronavirüs hakkında haberler ve en son haberler için SBS Türkçe’nin Koronavirus sayfasını ziyaret edin. Ayrıca, Türkçe konuşanlar için özel olarak hazırladığımız videoyu da izleyebilirsiniz.
