Anh Luong là một bé gái 10 tuổi với hoài bão lớn. Cô bé muốn sau này lớn lên sẽ trở thành một nhà phát minh và hiện cô bé đang trên đà phát triển tốt.
“Con đã thiết kế ‘robot nghệ thuật’ này cho những người khuyết tật để họ có thể vẽ bằng robot,” Anh nói với một nụ cười thật tươi khi thiết bị điều khiển từ xa của cô bé đánh dấu màu trên một tờ giấy lớn.
“Nếu ai đó bị mất tay thuận, họ có thể điều khiển robot bằng tay không thuận của mình.”
Sáng chế của Anh gần đây đã giành giải nhì tại cuộc thi robot quốc tế ở Hàn Quốc, ở hạng mục ‘Trí tuệ nhân tạo tự làm’.
Anh Luong bên 'robot nghệ thuật' và chiếc cúp. Source: SBS / Sandra Fulloon
“Nó có thể tạo ra các mẫu khác nhau, chẳng hạn như hình tròn, hình bán nguyệt, hình chữ chi, đường kẻ và bạn có thể di chuyển bút lên hoặc xuống bằng thiết bị điều khiển từ xa.”
Mẹ của Anh, Jenny Tran, đã di cư từ Việt Nam đến Úc trước khi sinh bé Anh, rất tự hào về thành tích của con gái mình.
READ MORE
Dự án "Phụ nữ cũng có thể lập trình"
“Tôi thực sự rất vui mừng cho bé Anh, bởi vì bé đã nỗ lực rất nhiều vào con robot này và đó là một dự án khá lớn đối với độ tuổi còn nhỏ của bé,” Jenny Tran nói.
“Tôi hy vọng thiết kế robot có thể giúp con bé phát triển hơn nữa.”
Tuy nhiên, trong số 100 sinh viên đăng ký mỗi học kỳ tại một trường dạy chế tạo người máy ở Sydney, do Andrei và Mila Loginovski thành lập, Anh là một trong vỏn vẹn 33 nữ sinh.
Các giáo viên thiết kế robot Andrei và Mila Loginovski. Source: SBS / Sandra Fulloon
“Vì vậy, chúng tôi cố gắng giáo dục các bậc cha mẹ rằng nó dành cho tất cả mọi người. Tất cả chúng ta cần phải biết về người máy, cả lập trình và công nghệ người máy.”
Và không chỉ các cô gái trẻ bị tụt hậu trong giáo dục về người máy. Số lượng phụ nữ đăng ký các khóa học STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) ở bậc đại học cũng còn thấp.
Cơ quan giám sát công bằng STEM của chính phủ liên bang thu thập dữ liệu về phụ nữ và trẻ em gái theo học các khóa học STEM. Trong năm 2022, chỉ có 36% đơn đăng ký các khóa học STEM ở trường đại học và 16% đăng ký các khóa học STEM dạy nghề là của phụ nữ.
Và phụ nữ chỉ chiếm 27% lực lượng lao động trong tất cả các ngành STEM, giảm 1% so với năm 2020.
Mila Loginovski dạy thiết kế robot ở Sydney. Source: Supplied / Thinklum Robotics School
Họ đã mở một trường dạy chế tạo rô-bốt vào năm 2017 và hiện đang dạy viết mã và lập trình cho học sinh tiểu học tại một số địa điểm ở Sydney, với kế hoạch sẽ mở rộng ra toàn nước Úc.
“Hiểu biết về robot là điều cần thiết. Xung quanh chúng ta hiện có nhiều robot, và sẽ có nhiều robot hơn trong tương lai. Vì vậy, chúng ta cần học cách làm việc với robot, sửa chữa và lập trình robot,” bà Loginovski nói.
Dạy chế tạo robot có thể mang lại lợi ích học tập cho trẻ em. Source: Supplied / Thinklum Coding and Robotics School
“Giáo dục robot hay lập trình robot thực sự liên quan đến các kỹ năng của thế kỷ 21, chẳng hạn như tư duy sáng tạo, tư duy tính toán, kỹ năng giải quyết vấn đề,” Yang Weipeng, Trợ lý Giáo sư tại khoa Giáo dục Mầm non, Đại học Giáo dục Hồng Kông, cho biết.
Ông Yang đang xem xét lợi ích của việc giảng dạy về robot tại 13 trường mẫu giáo ở Hồng Kông và gần đây đã công bố kết quả của một nghiên cứu trước đó, trên 101 trẻ em từ 4 đến 6 tuổi ở Bắc Kinh.
“Chúng tôi muốn trẻ học tư duy tính toán trong những năm đầu đời. Và nó không chỉ là về một kỹ năng cụ thể như cách viết mã, cách lập trình, mà thực sự là cách suy nghĩ.”
Harrison Raactivand, 12 tuổi, với nguyên mẫu robot 'lính cứu hỏa'. Source: SBS / Sandra Fulloon
“Robot này được thiết kế để cứu mạng những người lính cứu hỏa,” cậu bé nói trong khi trình diễn mô hình có bánh xe, được gắn vòi dẫn nước, đèn và camera.
“Từ một thiết bị thông minh, người điều khiển nó có thể nhìn xuyên qua camera. Mục đích là để nhân viên cứu hỏa không cần phải đi vào tòa nhà nếu điều đó có thể gây nguy hiểm.”
Ấn tượng với khả năng cứu người của nguyên mẫu robot này, một hội đồng giám khảo quốc tế tại Hàn Quốc đã trao giải nhất cho 'robot cứu hỏa' của Harrison tại Cuộc thi Robot Quốc tế năm 2022, vượt qua nhiều thiết kế từ Úc, Châu Âu và Châu Á.
“Em cảm thấy rất tự hào vì em không nghĩ nó sẽ giành chiến thắng, mặc dù đây chắc chắn là sáng tạo tốt nhất của em,” Harrison Raactivand nói.
Harrison Ractivand và mẹ, Nicole. Source: SBS / Sandra Fulloon
“Tôi là một giáo viên tiểu học và tôi có thể thấy rằng robot là tương lai. Rất nhiều công việc sẽ liên quan đến viết mã, sử dụng máy tính một cách tự tin trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Và người máy liên quan đến tất cả những điều đó.”
Harrison năm nay bắt đầu học trung học và hy vọng một ngày nào đó sẽ áp dụng kiến thức của mình vào khám phá không gian, thiết kế xe tự hành để thu thập các mẫu đất trên sao Hỏa.
“Em muốn nghiên cứu về không gian và xa hơn thế nữa. Em rất say mê robot và tin rằng chúng sẽ giúp ích rất nhiều khi chúng ta mở rộng ngành công nghiệp vũ trụ của mình.”
Ngoài ra còn có các ứng dụng khác nữa. Ông Loginovski nói rằng ngày càng có nhiều nhu cầu về robot tiết kiệm sức lao động cho phép con người có nhiều thời gian hơn để sáng tạo.
Ông nói: “Ở nhà, chúng tôi có một robot hút bụi giúp dọn dẹp nhà cửa và chúng tôi có một robot lau cửa sổ.
“Trí tuệ nhân tạo cũng đang giúp nông dân sử dụng đất và nước hiệu quả.
“Và robot có thể được thiết kế để làm việc trong nhà kho, trong các vai trò nâng và hạ vật nặng mà nếu con người làm thì dễ bị thương.”
Một sinh viên lập trình robot tại Trường Thinklum ở Sydney. Source: Supplied / Thinklum Robotics School.
“Chúng tôi muốn trao cơ hội cho tất cả những bộ óc trẻ ở Úc thử sức với người máy, kể cả những người sống ở vùng nông thôn. Đó là thứ không phải lúc nào họ cũng dễ dàng tiếp cận được.”
Anh Luong cho biết robot cũng nằm trong kế hoạch tương lai của mình.
“Khi lớn lên, em muốn trở thành một nhà phát minh, có thể sẽ bao gồm lãnh vực người máy, khoa học và toán học.
Và cô bé đã nghĩ về sáng tạo tiếp theo của mình.
“Nếu tạo ra một robot thông minh hơn, có lẽ con sẽ lập trình cho nó sử dụng sóng não. Con luôn thích ý tưởng điều khiển thứ gì đó bằng bộ não, chẳng hạn như di chuyển rô bốt về phía trước chỉ bằng một cử chỉ của ngón tay."
