NHỮNG GÌ ĐÃ ĐƯỢC TUYÊN BỐ
Số lượng người mua nhà lần đầu trong năm 2021 cao hơn gần 70.000 người so với khi Labor (Đảng Lao động) cầm quyền.
NHẬN ĐỊNH CỦA AAP FACTCHECK
Sai lạc. Mặc dù tuyên bố này là sự thật khi so sánh năm 2021 với năm cuối khi Labor cầm quyền, nhưng số lượng các khoản vay cho căn nhà đầu tiên dưới thời của Labor vẫn cao hơn, khi tính số lượng trung bình trong suốt nhiệm kỳ của các thời chính phủ.
Nhà đất trong khả năng tài chính đã trở thành một trận chiến lớn trong cuộc tranh cử với Coalition (Liên Đảng), Labor và the Greens (Đảng Xanh) tất cả đều ủng hộ sự hỗ trợ nhiều hơn từ chính phủ cho những người mua nhà lần đầu.
Nhưng một nỗ lực để thuyết phục cử tri, Liên Đảng có thành tích tốt nhất trong việc giúp đỡ nhóm người này, đã bao gồm một tuyên bố sai lạc từ Thủ tướng Scott Morrison, người gợi ý rằng số lượng người mua nhà lần đầu trong năm 2021 cao hơn gần 70.000 người so với khi Labor cầm quyền.
Tuyên bố của ông Morrison là sự thật đối với năm cuối khi Labor cầm quyền. Tuy nhiên, việc so sánh các con số từ toàn bộ nhiệm kỳ gần đây nhất khi Labor nắm quyền với thời gian sau đó khi Liên Đảng nắm quyền lãnh đạo, thì lại là một câu chuyện khác.
Năm tốt nhất dưới thời của Labor cho người mua nhà lần đầu là năm 2009, khi khoảng 173.000 người vay tiền. Con số đó so sánh với khoảng 164.000 khoản vay mua căn nhà đầu tiên được thực hiện vào năm 2021, năm đỉnh điểm của Liên Đảng.
Ngoài ra, số lượng các khoản vay mua căn nhà đầu tiên của từng tháng dưới thời của Labor nhiều hơn chút xíu so với dưới thời của Liên Đảng khi tính trung bình trong toàn bộ các quãng thời gian nắm quyền của họ.
Ông Morrison đưa ra tuyên bố này trong một cuộc họp báo vào ngày 2 tháng 5. Đáp lại một câu hỏi về giá nhà đất, thủ tướng nói: “Những gì các con số cho thấy là năm ngoái 164.000 người Úc đã (có) căn nhà đầu tiên của họ. Đó là cao hơn gần 70.000 người so với những gì Labor đạt được khi họ cầm quyền.” Các bình luận này sau đó được truyền thông đưa tin.
Trước đó trong cuộc họp báo này, ông Morrison đưa ra một tuyên bố tương tự nhưng chỉ tập trung vào năm cuối khi Labor nắm quyền, nói rằng: “Việc sở hữu căn nhà đầu tiên của bạn là việc khó, nhưng năm ngoái 164.000 người Úc đã làm được. Họ mua căn nhà đầu tiên của mình. Còn, khi Labor nắm quyền lần gần đây nhất trong năm cuối của họ, có 91.300 người Úc mua căn nhà đầu tiên của mình.”
Australian Bureau of Statistics (ABS) (Nha Thống kê Úc) công bố các con số hàng tháng cho số lượng các cam kết mới về vay tiền cho người mua căn nhà đầu tiên để sống trong đó.

AAP FactCheck Source: ABS
Các con số của ABS cho thấy là 163.684 khoản vay mua căn nhà đầu tiên được thực hiện trong suốt năm niên lịch 2021, con số cao nhất của các khoản vay kể từ năm 2009.
Con số đó so với 91.565 – kém 72.119 so với trong năm 2021 – suốt 12 tháng cuối của thời chính phủ Labor từ năm 2007-2013, mà có bao gồm thời gian từ tháng 9 năm 2012 đến tháng 8 năm 2013.
Tuy nhiên, trong năm niên lịch 2009, khi Kevin Rudd là thủ tướng, 173.160 người vay cho căn nhà đầu tiên của họ trong tư cách là người chủ sở hữu sống trong đó, đó là 9.476 người nhiều hơn so với trong năm 2021.
Số lượng các khoản vay mua căn nhà đầu tiên thay đổi chút xíu theo từng năm dưới thời của Labor, nhưng khi được tính ra con số trung bình hàng tháng thì số lượng trong suốt quãng thời gian gần đây nhất khi đảng này nắm quyền, cao hơn so với kể từ khi Liên Đảng lên nắm quyền.
Trung bình 8.975 khoản vay mới cho căn nhà đầu tiên được ghi nhận trong từng tháng trong thời gian từ tháng 12 năm 2007 đến tháng 8 năm 2013, quãng thời gian có thể so tốt nhất với thời gian Labor nắm quyền. Kể từ tháng 9 năm 2013, tháng mà Liên Đảng thắng cử, trung bình 8.909 khoản vay mua căn nhà đầu tiên được ghi nhận mỗi tháng, cho tới và bao gồm tháng 3 năm 2022 – mặc dù con số trung bình đã luôn có xu thế tăng lên kể từ giữa năm 2017.
Giáo sư Rachel ViforJ, một chuyên gia về gia cư và kinh tế tại Curtin University's School of Accounting, Economics and Finance (Khoa Kế toán, Kinh tế và Tài chính của Đại học Curtin), cho AAP FactCheck biết rằng số lượng người mua căn nhà đầu tiên trong một năm bất kỳ được xác định bởi nhiều yếu tố bao gồm sự hỗ trợ từ chính phủ, mức lãi suất và tình trạng của nền kinh tế.
Giáo sư ViforJ nói mức tăng cao về số lượng khoản vay mua căn nhà đầu tiên trong khoảng năm 2008 có thể là do First Home Owner Boost (Khoản Tăng cường Hỗ trợ cho Người Mua Nhà lần Đầu), được áp dụng theo sau hiện tượng bùng nổ thị trường nhà đất vào những năm 2000.
"Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu tác động đến Úc có lẽ là vào cuối năm 2008, dẫn đến tình trạng sụt giảm vào cuối năm 2008 / đầu năm 2009," Giáo sư VitorJ cho biết trong một thư điện tử. "Khoản Hỗ trợ cho Người Mua Nhà lần Đầu được đưa vào áp dụng vào cuối năm 2008 và kéo dài cho tới cuối năm 2010, nhưng khoản tăng cường này hào phóng nhất là trong thời gian từ cuối năm 2008 đến cuối năm 2009, nên mức tăng vọt trong năm tài khóa 2009/2010 là do khoản tăng cường này," bà nói.
Giáo sư VitorJ nói rằng mức tăng về số lượng người mua nhà lần đầu vào cuối năm 2019 và đầu năm 2020 có thể một phần là do Australian Prudential Regulation Authority (APRA) (Cơ quan Quản lý Rủi ro Tài chính Úc) nới lỏng các quy định của họ về cho vay mua nhà vào năm 2019, cho phép các ngân hàng cung cấp các khoản cho vay mua nhà nhiều tiền hơn, trong khi mức tăng cao trong năm 2021 có thể là nhờ gói kích thích nhà đất vì COVID-19 của Liên Đảng.
NHẬN ĐỊNH CUỐI CÙNG
Tuyên bố của thủ tướng rằng số lượng người mua nhà lần đầu trong năm 2021 cao hơn gần 70.000 người so với khi Labor cầm quyền là một sự chọn lựa các con số và loại trừ một số bối cảnh quan trọng.
Mặc dù tuyên bố này là sự thật khi nhìn vào năm cuối khi Labor nắm quyền, nhưng các con số chính thức cho thấy là trong năm 2009 – năm nhiều nhất dưới thời của Labor về số lượng người mua nhà lần đầu - có nhiều người mua căn nhà đầu tiên của họ hơn – so với vào năm 2021, năm nhiều nhất dưới thời của Liên Đảng.
Ngoài ra, số lượng trung bình của các khoản vay mua căn nhà đầu tiên theo từng tháng dưới thời của Labor từ năm 2007-2013, cao hơn chút xíu so với số lượng trung bình dưới của chính phủ Liên Đảng cho tới nay.
Sai lạc – Tuyên bố này chính xác một phần nhưng thông tin đã được trình bày một cách không đúng, bị tách khỏi tình huống hoặc thiếu sót.
* AAP FactCheck là thành viên được công nhận của International Fact-Checking Network (Mạng lưới Quốc tế về Kiểm tra Dữ kiện Thực tế). Muốn được cập nhật về những kiểm chứng dữ kiện thực tế mới nhất của chúng tôi, hãy theo chúng tôi trên Facebook, Twitter và Instagram.