Tuần này, tăng trưởng kinh tế ở một số nền kinh tế lớn được dự báo sẽ chậm lại. Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng của Úc cũng yếu hơn dự đoán do ảnh hưởng của thời tiết khắc nghiệt và thất thường, song được kỳ vọng sẽ phục hồi.
Vậy thực tế là gì, và liệu Úc có đang ở vị trí tốt hơn đôi chút không?
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho biết, tăng trưởng kinh tế của Mỹ sẽ giảm xuống còn 1,6% trong năm nay, so với 2,8% năm ngoái, do các cuộc chiến thương mại thất thường của Tổng thống Donald Trump làm gián đoạn thương mại toàn cầu, khiến doanh nghiệp và người tiêu dùng rơi vào tình trạng bất định.
OECD dự báo GDP của Úc sẽ tăng 1,8% trong năm 2025 – cao hơn mức trung bình 1,4% của 38 nước thành viên OECD.
Các nền kinh tế lớn khác như Anh, Hàn Quốc và Canada chỉ được dự đoán tăng khoảng 1%, trong khi Đức và Nhật Bản đang trải qua thời kỳ tăng trưởng còn yếu hơn.
Dự báo năm 2026, GDP của Úc sẽ tăng 2,2%, tiếp tục cao hơn mức trung bình toàn khối OECD là 1,5%.
Trung Quốc – nền kinh tế lớn thứ hai thế giới – được dự đoán sẽ tăng trưởng chậm lại từ mức 5% năm ngoái xuống còn 4,7% trong năm 2025 và 4,3% năm 2026.
Với 20 quốc gia sử dụng đồng euro, OECD dự báo tăng trưởng kinh tế chung sẽ từ 0,8% năm ngoái lên 1% vào năm 2025 và 1,2% vào năm 2026, nhờ chính sách cắt giảm lãi suất của Ngân hàng Trung ương Châu Âu.
Dữ liệu kinh tế nội địa của Úc cho thấy bức tranh u ám
Số liệu tăng trưởng mới công bố hôm thứ Tư bởi Nha Thống kê Úc (ABS) cho thấy:
GDP chỉ tăng 0,2% trong ba tháng đầu năm 2025, giảm từ mức tăng 0,6% của quý trước đó (tháng 12), và yếu hơn kỳ vọng của các chuyên gia kinh tế.
Nhà kinh tế trưởng của EY, bà Cherelle Murphy, nhận định:
“Không có gì đáng mừng trong các số liệu kinh tế quốc gia hôm nay.”
Bộ trưởng Ngân khố Jim Chalmers thì cho rằng, trong bối cảnh toàn cầu bất ổn, bất kỳ sự tăng trưởng nào cũng là một kết quả chấp nhận được.
Tuy nhiên, việc GDP trên đầu người (GDP per capita) quay lại chiều hướng giảm – thước đo phổ biến cho mức sống – khiến nhiều nhà phân tích lo ngại.
Chính phủ ước tính rằng các đợt thiên tai như bão Alfred và lũ lụt tại Queensland và miền bắc NSW đã làm thiệt hại khoảng 2,2 tỷ đô la cho nền kinh tế.
Ngành khai khoáng, du lịch và vận tải bị ảnh hưởng nặng nề, trong khi tăng trưởng tổng thể vẫn yếu – đặc biệt là trong chi tiêu hộ gia đình.
Chuyển hướng từ đầu tư công sang đầu tư tư nhân
Nền kinh tế Úc đã được hỗ trợ bởi chi tiêu công trong những năm gần đây. Nhưng khi các dự án hạ tầng của chính quyền tiểu bang kết thúc và các khoản hỗ trợ năng lượng bị cắt giảm, ông Chalmers cho biết, nền kinh tế sẽ cần dựa vào khu vực tư nhân để tiếp tục tăng trưởng.
Nhà kinh tế cấp cao của Westpac, ông Pat Bustamante cảnh báo về nguy cơ của một “sự chuyển giao không vững chắc”.
“Chi tiêu công đã giảm và khu vực tư nhân chưa thực sự đủ mạnh để bù đắp,” ông nói.
Dự báo hồi phục, nhưng còn nhiều yếu tố bất định
Ông Steven Wu, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Ngân hàng Commonwealth, nói trong podcast On the Money của SBS rằng:
“Số liệu GDP cho thấy khởi đầu của năm 2025 khá yếu.”
Mặc dù có một số điểm sáng vào cuối năm ngoái, nhưng điều đó đã dần biến mất trong quý đầu năm nay. Tuy nhiên, tôi cho rằng điều này một phần do các yếu tố tạm thời.Chuyên gia kinh tế thâm niên Steven Wu
Wu nói rằng các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt và thiên tai đã tác động đáng kể đến tăng trưởng, nhưng xu hướng chung vẫn khá yếu, dù có kỳ vọng phục hồi trong phần còn lại của năm.
Mặc dù ông Trump áp mức thuế 10% lên hàng nhập khẩu từ Úc, Wu cho biết có những dấu hiệu tích cực trong thương mại, như nhu cầu mạnh đối với thịt bò Úc từ Mỹ.
Ông lưu ý rằng người tiêu dùng Úc vẫn đang rất thận trọng, nhưng trong nửa cuối năm nay, dự kiến thu nhập thực tế của các gia đình sẽ tăng.
Dự báo tăng trưởng toàn cầu
Tăng trưởng kinh tế của các nước G20 được dự báo giảm xuống còn 2,9% trong năm nay và duy trì mức đó vào năm 2026, theo OECD. Con số này thấp hơn so với 3,3% năm ngoái và 3,4% năm 2023.
Trong khi đó, thế giới vẫn cho thấy khả năng phục hồi đáng kể, tiếp tục mở rộng bất chấp đại dịch COVID-19 và chiến tranh Nga–Ukraine.
Tuy nhiên, triển vọng thương mại toàn cầu bị phủ bóng bởi các chính sách thuế nhập khẩu quy mô lớn của Trump, cách thức triển khai khó đoán và nguy cơ bị các nước khác trả đũa.
Trump đã phá vỡ chính sách thương mại tự do kéo dài hàng thập kỷ của Mỹ bằng cách áp thuế 10% lên hầu hết hàng nhập khẩu, và còn đe dọa tăng gấp đôi thuế nhập khẩu thép và nhôm lên 50%.
Không nhắc tên Trump trực tiếp, nhà kinh tế trưởng của OECD, ông Álvaro Pereira, viết trong phần bình luận:
“Chúng ta đang chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ các rào cản thương mại và bất ổn trong chính sách kinh tế và thương mại. Điều này làm giảm niềm tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng, cản trở thương mại và đầu tư toàn cầu.”
—
Nguồn: SBS và thông tin từ Australian Associated Press.
