Trong vài tháng qua, hàng chục tác phẩm văn hóa đã có một cuộc hành trình dài trở về nhà, trở lại Tasmania.
Các cổ vật bao gồm vòng cổ bằng vỏ sò, giỏ đan và các công cụ bằng đá từng được tổ tiên thổ dân Tasmania sử dụng và đeo trên người.
Các vật phẩm được lấy trong thời kỳ thuộc địa hóa, và được gửi đến các viện bảo tàng ở các thành phố trên thế giới, bao gồm Paris, Chicago và London.
Qua nhiều thập kỷ trưng bày, một số đồ vật cổ xưa nay đã quay trở lại Tasmania - nhưng đó là một khoảnh khắc buồn vui lẫn lộn đối với cộng đồng thổ dân Tasmania.
Zoe Rimmer là một phụ nữ thổ dân Tasmania - pakana.
“Cộng đồng Pakana đã đi đầu trong chiến dịch hồi hương kể từ những năm 1970, chúng tôi vận động để được trao trả lại hài cốt của tổ tiên chúng tôi, và tôi cảm thấy đây là một bước trong quá trình hồi hương đó. Bây giờ chúng tôi đang xem xét các tác phẩm văn hóa, đã mất nhiều thập kỷ để đi đến thời điểm này. Thật không may, chúng tôi chỉ cho mượn các đồ vật, chúng tôi có một khoản thời gian cho mượn kéo dài, nhưng ước mơ cuối cùng của chúng tôi là đưa những đồ vật này về nhà, và có không gian riêng để chúng tôi có thể chăm sóc chúng một cách phù hợp về mặt văn hóa và chia sẻ chúng với cộng đồng khi nào chúng tôi cảm thấy thích hợp.”
Triển lãm mang tên Taypani Milaythina-tu - Trở về đồng quê, đã khai mạc tuần này tại Bảo tàng và Phòng trưng bày Nghệ thuật Tasmania ở Hobart.
Cùng với các đồ vật văn hóa, 20 nghệ sĩ thổ dân Tasmania cũng đã tạo ra các tác phẩm sắp đặt, đáp lại và bày tỏ lòng kính trọng đối với sự trở lại của cổ vật và Tổ tiên đã tạo ra chúng.
Bonnie Starick là một trong những nghệ sĩ, và tác phẩm của cô ấy có tựa là ‘Blak Enough’.
“Vì vậy, với tư cách là một thổ dân có làn da sáng màu, tôi luôn đấu tranh, luôn đấu tranh tư tưởng rằng, liệu làn da tôi có đủ đen không? Và có suy nghĩ như thể tôi không phải là thổ dân, kể từ khi tôi còn là một đứa trẻ, tôi đã là một phần của cộng đồng và nền văn hóa của tôi, chia sẻ những câu chuyện và kiến thức từ những người trưởng bối và gia đình tôi.”
Cô Starick cho biết cô rất vinh dự khi được tham gia cuộc triển lãm, cô muốn nhìn thấy các đồ vật được trả lại vĩnh viễn cho cộng đồng.
"Chúng được tạo ra bởi con người của chúng tôi, chúng được sử dụng bởi con người của chúng tôi, chúng được mang theo bởi con người của chúng tôi và đây là những cổ vật từ xa xưa. Thật đáng buồn, mảnh này là nơi để gìn giữ, là máu thịt của chúng tôi, là nước mắt của chúng tôi. Tôi nghĩ rằng tất cả các đối tượng, bất kể họ đến từ nền văn hóa nào đều cần phải về nhà, về cội nguồn của mình. "
Dì Maikutena Vicki-Laine Green cho biết những đồ vật này là biểu tượng cho sức mạnh của cộng đồng thổ dân Tasmania.
Câu chuyện của chúng tôi bị kết thúc bởi cuộc xâm lược đất nước, và tiếp tục một nỗi đau xuyên suốt, nơi văn hóa bị phá hủy, người dân bị giết và thảm sát xảy ra, nhưng bất chấp tất cả những điều đó, nền văn hóa của chúng tôi vẫn luôn mạnh mẽ. Ở Tasmania, mặc dù là một cộng đồng nhỏ, nhưng không phải mọi người đều hiểu rằng có thổ dân sinh sống ở đây, và họ là một cộng đồng sôi động, có quan hệ trên khắp hòn đảo, và thông qua đó, những tập tục văn hóa cổ xưa này đang được duy trì như một tập ṭục."
Các vật phẩm văn hóa được trả lại trong cuộc triển lãm này chỉ là một số nhỏ các hiện vật vẫn còn phân tán tại các cơ sở trên thế giới.
Julie Gough là một phụ nữ Trawlwoolway và là người phụ trách từ Nhóm Nghệ thuật và Văn hóa của Bảo tàng và Phòng trưng bày Nghệ thuật Tasmania.
"Những vật thể này không được quay lại Lutruwita, Tasmania kể từ khi chúng bị lấy đi, và một số được lấy đi vào những năm 1790, một con tàu từ Paris đang chở cổ vật trả về nơi đây. Các vật thể khác và những cổ vật khác sẽ rất khó để tìm ra thêm. Nhưng công việc đó vẫn đang được thực hiện."
Người ta hy vọng triển lãm sẽ tạo ra các mối quan hệ quốc tế mới, từ đó sẽ có nhiều đồ vật được trả lại.
Theresa Sainty là một phụ nữ pakana, và là một trong những nghệ sĩ có mặt trong triển lãm.
"Tôi đang đặt ra một thách thức đối với chính phủ này và bất kỳ chính phủ nào tiếp theo để làm việc với chúng tôi, để trả lại tài sản văn hóa cho chúng tôi, và điều đó không có nghĩa là nhất thiết phải tổ chức lễ hội, không có nghĩa là thương lượng thay mặt chúng tôi, đó là việc cung cấp quỹ và nguồn lực thích hợp để chúng tôi tự thực hiện các cuộc đàm phán đó và đưa các kỷ vật của chúng tôi được trở về nhà. "
Triển lãm kéo dài đến tháng 2 năm 2023.
