"Khi tiến hành cuộc chiến chống khủng bố ma túy này, chúng tôi sẵn sàng tấn công. Tấn công theo cách làm thay đổi động lực của toàn bộ khu vực”, Pete Hegseth.
Đó là lời của Bộ Trưởng Chiến tranh Hoa Kỳ, Pete Hegseth.
Trong vài tuần qua, chính phủ Hoa Kỳ đã điều động hơn một chục tàu chiến và khoảng 15.000 lính Mỹ vào khu vực Caribe khi căng thẳng với chính phủ Venezuela leo thang.
Vậy, liệu Hoa Kỳ có thực sự đang chuẩn bị cho chiến tranh hay đây chỉ là một chiêu trò chính trị?
Vâng, khi nói đến Donald Trump, thật khó để nói điều gì có thể xảy ra và điều gì không.
Nhưng, nếu bạn tin vào một số lời đe dọa của ông ấy và những cảnh báo từ Tổng thống Nicolás Maduro, một cuộc tấn công quân sự trực tiếp có thể xảy ra.
“Trong những tuần gần đây, các bạn đã nỗ lực ngăn chặn những kẻ buôn bán ma túy Venezuela, vốn rất đông đảo. Chúng ta đã gần như chặn đứng được. Khoảng 85% bị chặn bằng đường biển. Có lẽ các bạn đã nhận thấy điều đó. Và chúng ta cũng sẽ bắt đầu chặn chúng bằng đường bộ. Nhưng điều đó sẽ sớm bắt đầu. Chúng tôi đã cảnh báo chúng, hãy ngừng gửi chất độc vào đất nước chúng ta”, Donald Trump.
Đó là lời của Tổng Thống Trump, ông Maduro đáp trả.
"Chúng ta phải có khả năng bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng này, khỏi bất kỳ mối đe dọa hay xâm lược nào của đế quốc, bất kể chúng đến từ đâu và bất cứ khi nào. Hãy cảnh giác, cảnh giác!", Nicolás Maduro.
Những cáo buộc cho rằng, chính phủ Venezuela đã hỗ trợ và tạo điều kiện cho các nỗ lực buôn bán ma túy vào Hoa Kỳ, là trọng tâm trong luận điệu của chính quyền Trump và đã thúc đẩy một chiến dịch kéo dài nhiều tháng của Hoa Kỳ, nhằm vào các tàu thuyền ngoài khơi Venezuela.
Hơn 20 cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào các tàu thuyền ở vùng Caribe kể từ tháng 9, đã giết chết ít nhất 83 người mà phía Hoa Kỳ cáo buộc, là những kẻ được gọi là "khủng bố ma túy", mà không đưa ra bằng chứng.
Người phát ngôn Văn phòng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, bà Ravina Shamdasani cho biết, các cuộc không kích này rõ ràng vi phạm luật pháp quốc tế.
"Các cuộc không kích của Hoa Kỳ vào tàu thuyền ở vùng Caribe và Thái Bình Dương, vi phạm luật nhân quyền quốc tế. Những cuộc tấn công này và tổn thất nhân mạng ngày càng tăng của chúng, là không thể chấp nhận được”, Ravina Shamdasani.
Các quan chức của Trump đã mô tả Tổng thống Maduro là thủ lãnh của một nhóm khủng bố và coi chế độ của ông là bất hợp pháp, sau kết quả bầu cử gây tranh cãi vào năm rồi 2024.
Ông Maduro đã giành chiến thắng nhiệm kỳ thứ ba, trong cuộc bầu cử tháng 7 năm 2024, nhưng các giám sát viên bầu cử quốc tế, đã đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng, về các báo cáo về hành vi đe dọa cử tri và sự thiếu minh bạch, về cách thức kiểm phiếu cuối cùng.
Vào thứ Bảy 29 tháng 11, Tổng thống Trump đã làm gia tăng căng thẳng, khi viết trong một bài đăng trên Truth Social: "Hãy xem xét việc đóng cửa hoàn toàn không phận phía trên và xung quanh Venezuela”.
Tuyên bố này được cho là được đưa ra, sau khi lời đề nghị cho phép di chuyển an toàn, mà Tổng thống Trump đã trao đổi qua điện thoại với ông Maduro, vào tháng trước hết hạn, cho ông một tuần để rời khỏi Venezuela cùng gia đình.
Hành động này đã gây phẫn nộ cho người dân thủ đô Caracas của Venezuela, bao gồm cả nhà xã hội học Maribel Guedez.
"Chủ quyền của không quốc gia nào còn được tôn trọng nữa, và điều này sẽ đẩy Mỹ Latinh vào khủng hoảng, bởi vì một kẻ xâm lược đang xâm lược, và đó là điều Trump đang nghĩ trong đầu. Tôi không biết ông ta còn âm mưu gì nữa. Đó là một sự lạm dụng, một sự lạm dụng quyền lực. Chỉ vì tự coi mình là một cường quốc toàn cầu, mà lại đóng cửa bầu trời của ai đó sao? Hãy xem, chúng ta đã có một cuộc phong tỏa trên biển, và giờ là một cuộc phong tỏa trên không. Hãy tưởng tượng quy mô của nó!", Maribel Guedez
Hoa Kỳ đã đặt tên cho nhiệm vụ của mình, ở Biển Caribe và Đông Thái Bình Dương, là "Chiến dịch Ngọn giáo Phương Nam" và đã bố trí hàng không mẫu hạm USS Gerald R. Ford, tàu sân bay lớn nhất thế giới.
Một cuộc điều tra của Reuters cũng tiết lộ, quân đội Hoa Kỳ đang nâng cấp một căn cứ hải quân cũ, từ thời Chiến tranh Lạnh ở vùng Caribe, vốn đã bị bỏ hoang từ lâu, mà họ cho rằng, là dấu hiệu chuẩn bị cho các hoạt động lâu dài bên trong Venezuela.
Tổng thống Maduro gọi đây là trò ‘ngoại giao bằng pháo hạm’.
"Ngoại giao của chúng ta không phải là ngoại giao pháo hạm, hay đe dọa. Bởi vì thế giới không thể trở lại như 100 năm trước. Ngoại giao pháo hạm như ‘Tôi có rất nhiều đại bác, rất nhiều tàu chiến, và tôi đặt chúng trước mặt các người, và các người đầu hàng hoặc làm bất cứ điều gì tôi muốn’. Không, thế là hết”, Nicolás Maduro.
Trong khi đó, Bộ Trưởng Tư pháp Hoa Kỳ Pam Bondi tuyên bố.
"Hắn là một trong những trùm buôn bán ma túy lớn nhất thế giới và là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của chúng ta. Do đó, chúng tôi đã tăng gấp đôi phần thưởng cho hắn, lên 50 triệu đô la. Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Trump, Maduro sẽ không thoát khỏi công lý và hắn sẽ phải chịu trách nhiệm, cho những tội ác đê hèn của mình”, Pam Bondi .
Trong khi đó Javed Ali là Phó Giáo sư tại Đại học Michigan và là cựu Nhân viên Chống Khủng bố cao cấp của Hoa Kỳ, cho biết một cuộc xâm lược sẽ là một động thái rất gây tranh cãi, trong công chúng Mỹ.
"Sự ủng hộ của công chúng Hoa Kỳ, đối với hành động quân sự dường như không cao, và đây có thể là một yếu tố khác mà chính quyền đang cân nhắc, bởi vì nếu chúng ta định tiến hành chiến tranh ở Venezuela để lật đổ chế độ, thì điều đó thậm chí còn rất khác, so với các vụ tấn công bằng thuyền đã xảy ra kể từ tháng 9. Tôi không nghĩ rằng, phần lớn công chúng Mỹ phản đối những vụ việc này, vì chúng liên quan đến một cuộc xâm lược quân sự toàn diện vào Venezuela”, Javed Ali .
Đối với nhiều người ở khu vực Nam Mỹ, nỗi lo sợ về sự can thiệp của Hoa Kỳ, bắt nguồn từ di sản thực sự và đẫm máu, của các cuộc xâm lược và can thiệp chính trị, trong thế kỷ 20.
Điều này bao gồm các nỗ lực của CIA, nhằm hỗ trợ các nỗ lực gây bất ổn và lật đổ chính phủ ở các quốc gia, bao gồm Cuba, Chile, Guatemala, Ecuador, Bolivia và Brazil.
Cũng có nhiều can thiệp quân sự trực tiếp hơn, trong cuộc xâm lược Cuba thất bại của Hoa Kỳ năm 1961, cũng như các cuộc xâm lược Grenada năm 1983 và Panama năm 1989, cả hai đều chứng kiến chính phủ của các nước này bị lật đổ.
Giáo sư Ali đặc biệt nhấn mạnh ví dụ cuối cùng này, khi Hoa Kỳ phế truất nhà lãnh đạo quân sự Panama là Manuel Noriega, sau khi cáo buộc ông ta buôn bán ma túy.
"Điểm tương đồng mà tôi liên tục nhắc đến, có khả năng giống như cuộc xâm lược Panama năm 1989, với sự tham gia của lực lượng Hoa Kỳ, thậm chí còn đông hơn cả lực lượng Hoa Kỳ trong khu vực hiện nay. Vậy đó có phải là mục tiêu không? Hay tất cả đều đang cố gắng chứng minh với Tổng thống Maduro rằng, hoặc là ông phải rời khỏi chế độ ngay bây giờ, và có lẽ ra một số điều khoản có thể chấp nhận được, hoặc sẽ có một chiến dịch quân sự toàn diện để lật đổ ông”, Javed Ali .
Tổng thống Maduro và chính phủ của ông, luôn phủ nhận mọi cáo buộc hình sự và cho rằng, Hoa Kỳ đang tìm cách thay đổi chế độ, vì lợi ích cá nhân.
Phó Tổng thống Venezuela là Delcy Rodriguez nói với Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ OPEC rằng, người Mỹ đang cố gắng chiếm quyền kiểm soát, trữ lượng dầu mỏ của đất nước bà.
"Venezuela chính thức lên án trước cơ quan này rằng, chính phủ Hoa Kỳ có ý định chiếm quyền kiểm soát trữ lượng dầu mỏ khổng lồ của Venezuela, lớn nhất hành tinh, thông qua việc sử dụng vũ lực quân sự, gây chết người đối với lãnh thổ, người dân và các thể chế của đất nước. Tuyên bố này không chỉ mâu thuẫn với các điều khoản, về chung sống hòa bình giữa các quốc gia, mà còn gây nguy hiểm nghiêm trọng, đến sự ổn định của sản xuất dầu mỏ Venezuela và thị trường thế giới”, Delcy Rodriguez .
Trong khi đó Giám đốc Chương trình Châu Mỹ và người đứng đầu Sáng kiến Tương lai Venezuela, tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, là Ryan C. Berg cho biết, ông tin rằng một cuộc xâm lược là không thể xảy ra.
"Tôi nghĩ điều đó khó có thể xảy ra vì hai lý do. Thứ nhất, nó không phù hợp với phương châm hoạt động của Tổng thống Trump. Tổng thống Trump đã từ bỏ các cuộc giao tranh dài hạn, không giới hạn với lực lượng bộ binh trên bộ, kể từ chiến dịch tranh cử năm 2016. Và tôi không nghĩ ,điều đó cũng nằm trong phương châm hoạt động của ông ấy ngày nay. Cũng cần lưu ý rằng, nó không phù hợp với mô hình khai triển. Mặc dù việc triển khai rất lớn, nhưng không có nhiều lực lượng bộ binh tiềm năng”, Ryan C. Berg.
Dù các bước tiếp theo của Hoa Kỳ là gì, Tổng thống Maduro vẫn hy vọng chuẩn bị cho một cuộc tấn công tiềm tàng, đồng thời kêu gọi hòa bình.
"Hãy nghe tôi: không phải chiến tranh, chỉ cần hòa bình. Người dân Hoa Kỳ. Hòa bình, mãi mãi, mãi mãi và mãi mãi”, Nicolás Maduro.
READ MORE
SBS Việt ngữ
