Có nhiều cách để xây dựng một mối quan hệ tốt đẹp và bình đẳng trong hôn nhân, theo Tiến sĩ Cường Lã, chuyên về Sức khỏe cộng đồng.
Công nhận sự đóng góp của nhau
Dù chồng đi làm kiếm tiền cho cả gia đình và vợ ở nhà chăm con nhỏ thì đôi bên đều nên công nhận sự đóng góp của nhau, tránh tình trạng người phụ nữ phải nghỉ làm ở nhà trông con mà không được xem là có đóng góp lớn cho gia đình.
Tạo điều kiện cho nhau có thời gian nghỉ ngơi
Người chồng cần phải hiểu là người phụ nữ ở nhà chăm con và làm việc nhà thì mệt mỏi hơn rất nhiều so với khi đi làm bên ngoài. Vì vậy họ rất mong được có thời gian nghỉ ngơi. Vì vậy, người chồng nên chia sẻ việc nhà để vợ có lúc được thư giãn về thể chất lẫn tinh thần, bao gồm cả việc cho vợ đi gặp gỡ bạn bè, để vợ vẫn giữ được kết nối bên ngoài xã hội.
Quan tâm ngày hôm nay của người kia diễn ra thế nào
Vợ chồng mỗi ngày đừng quên nói chuyện với nhau, hỏi han nhau và tỏ ra quan tâm đến nhau. Chẳng hạn những câu đơn giản như “Hôm nay anh ở sở làm có gì vui không?”, hay “em ở nhà chăm con có điều gì thú vị không, kể cho anh nghe nhé?”
Hôn 6 giây, ôm 20 giây, nằm bên nhau 6 phút sau khi ân ái
Tiến sĩ Cường Lã chia sẻ một điều mà anh học hỏi được từ nghiên cứu sách vở, đó là vợ chồng nên thường xuyên hôn nhau khi rời khỏi nhà hoặc khi đi ra ngoài trở về, và nụ hôn phải kéo dài 6 giây mới truyền đủ năng lượng tích cực.
Thêm vào đó là hãy ôm nhau 20 giây, thời gian đủ để truyền hơi ấm và tình cảm, chứ không phải là cái ôm vội vàng.
Và sau mỗi khi ân ái với nhau, vợ chồng nên nằm bên nhau 6 phút. Đó chính là những khoảng thời gian vàng để giúp gắn kết hai vợ chồng.
Dám nhận trách nhiệm làm một số nhiệm vụ nhất định, và đừng quên khi bạn nhận lãnh trách nhiệm một nhiệm vụ nào đó thì gánh nặng tâm lý sẽ lớn hơn chứ không đơn giản là chỉ hoàn thành nó.
Nhận trách nhiệm là một số nhiệm vụ trong gia đình
Chủ động nhận trách nhiệm hoàn toàn một số việc nào đó trong nhà, chẳng hạn như khi nhận việc thay tả cho con thì phải biết con thường cần thay tả vào lúc nào, loại tả nào phù hợp với da của con, khi nào nên mua tả và mua ở đâu...
Bảo đảm bình đẳng về tiền bạc trong gia đình
Trong gia đình cần có quỹ chung để chi tiêu, và cả hai vợ chồng đều bình đẳng trong việc tiếp cận và sử dụng nguồn tiền đó. Nếu chỉ có một người kiểm soát chi tiêu thì sẽ rơi vào tình trạng bạo hành về tài chánh.
Bình đẳng trong việc nhà
Vợ hoặc chồng không thể nghiễm nhiên coi việc nhà là nhiệm vụ của riêng một ai đó.
Điều quan trọng là phải trao đổi rõ ràng về vấn đề này, để tìm ra những gì phù hợp với gia đình mình, để cả hai cùng công nhận và trân trọng sự đóng góp của nhau.
Điều này sẽ giúp duy trì sự bình đẳng và cân bằng trong mối quan hệ.
Bình đẳng không có nghĩa là 5 + 5 = 10, nó có thể là 4+6 hoặc 3+7, quan trọng là hai bên phải thấy thoải mái và quan tâm tới cảm nhận của nhau, ghi nhận sự vất vả cố gắng của nhau.Tiến sĩ Cường Lã
Một số giải pháp để tránh hoặc giảm xung đột giữa vợ chồng
Căng thẳng và xung đột là hai trong số nhiều thách thức các gia đình thường gặp phải, nhất là khi có thêm em bé. Điều này cũng là bình thường của bất kỳ mối quan hệ nào, quan trọng là cách ứng xử sao cho phù hợp.
Trước tiên cần xác định đâu là ranh giới của những hành vi được chấp nhận, và đâu là ranh giới của hành vi không được chấp nhận. Hai vợ chồng cần thống nhất với nhau về điều này. Ví dụ như việc to tiếng với nhau là bình thường đối với một số gia đình, nhưng là điều không thể chấp nhận ở một số gia đình khác.
Tình trạng vợ chồng ‘chiến tranh lạnh’ kéo dài, hoặc một người lên tiếng nhưng người kia vẫn im lặng sẽ dễ làm nghiêm trọng vấn đề. Vì vậy, vợ chồng nên thỏa thuận trước với nhau là nếu có căng thẳng xảy ra thì bao lâu hai bên nên làm hòa, và khi một bên lên tiếng nhận lỗi thì bên kia cũng nên tạo cơ hội để hàn gắn.
Ngoài ra, việc tức giận có thể hiểu là một cách bộc lộ cảm xúc. Nhưng tức giận leo thang thành bạo lực là hành vi không thể chấp nhận được ở xã hội Úc, và được xem là hành vi bạo hành.
Nên nhớ rằng bạo hành không chỉ đơn thuần là xâm hại về thể chất, mà còn bạo hành về tâm lý, tài chính, xã hội, tình dục hoặc tâm linh.
Chúng ta có thể tức giận nhưng không nên để tức giận biến thành hành vi bạo lực. Nhận thức được sự khác biệt giữa tức giận và bạo lực giúp ngăn chặn các hành vi không được chấp nhận và tránh không để nó xảy ra khi có xung đột.
Một số cách tích cực giải quyết xung đột có thể là: cả hai cần ngồi xuống để nói chuyện xem sẽ phối hợp thế nào với nhau trước những thay đổi mới trong mối quan hệ của mình; lắng nghe nhau và bày tỏ ghi nhận cảm xúc của nhau, hoặc đồng ý sẽ nói chuyện trở lại về mâu thuẫn sau khi cả hai đã bình tĩnh để có cơ hội suy xét kỹ lưỡng về vấn đề.Tiến sĩ Cường Lã
Một số tình huống giao tiếp cụ thể
Người chồng nhắn tin rằng hôm nay về trễ vì đột xuất có hẹn với bạn bè, cho dù trước đó đã hứa về sớm để trông con cho vợ đi gặp bạn hoặc đi làm đẹp. Khi chồng về đến nhà thì đã quá muộn, và không phải là lần đầu tiên điều này xảy ra.
Trong trường hợp này, nếu người vợ nói” "Anh thật ích kỷ. Anh có biết là tôi cần ra khỏi nhà một chút không? Anh là đồ không biết giữ lời." thì rất dễ dẫn đến một lời đáp trả nóng nảy và leo thang thành một cuộc cãi lộn. Bởi vì những lời này nhắm vào buộc tội người kia thay vì tập trung vào vấn đề cần giải quyết.
Tiến sĩ Cường Lã gợi ý một cách nói khác: “Em rất thất vọng. Em thực sự muốn gặp bạn bè của mình tối nay. Em không cảm thấy mình được ưu tiên trong mối quan hệ này. Em không cảm thấy mình được lắng nghe.” Cách trả lời này tập trung vào mô tả cảm nghĩ , và những câu nói về cảm xúc của bản thân sẽ dễ có được sự cảm thông, khiến đối phương không có cảm giác cần phải tự vệ nên không gây ra tranh cãi, và tập trung vào vấn đề cần giải quyết chứ không tấn công cá nhân.

Giao tiếp tốt cần sự tôn trọng, lắng nghe và hiểu cảm giác của đối phương - Tiến sĩ Cường Lã.
Đôi khi lời chúng ta nói ra có thể bị đối phương hiểu sai ý. Vấn đề nằm ở chỗ cách dùng từ ngữ và cách thốt ra những từ ngữ đó. Và giọng nói nhẹ nhàng sẽ hiệu quả hơn giọng nói gay gắt, cay nghiệt, lên giọng.
Thay vì nói “Anh lúc nào cũng về nhà muộn!”, thì hãy nói, “Hãy cho em biết nếu anh sẽ về sau 6 giờ để em còn lên kế hoạch cho buổi tối”.
Thay vì nói "Ai lại tắm cho em bé như thế bao giờ!" thì hãy nói, “Anh thấy mình chuẩn bị sẵn khăn và quần áo thì khi tắm cho bé sẽ dễ dàng hơn”.
Thay vì nói "Cứ ăn xong lúc nào anh cũng dán mắt vào cái TV!", thì hãy nói, "Hay chúng ta cùng nhau rửa chén trước khi ngồi xuống xem TV nhé?
Như vậy giao tiếp tốt cần sự tôn trọng, lắng nghe và hiểu cảm giác của đối phương. Đó là một kỹ năng đáng để luyện tập hàng ngày.
Nội dung bài viết do Tiến sĩ Cường Lã cung cấp, dựa theo chương trình Baby Makes 3, một chương trình nâng cao sức khỏe cộng đồng được thực hiện tại tiểu bang Victoria trong nhiều thập niên và đã lọt vào vòng chung kết Giải thưởng Nâng cao Sức khỏe Victoria 2022.
Đôi dòng về khách mời
Cường Lã là Tiến sĩ về Sức khỏe Cộng đồng, anh hiện đang làm Cố vấn về Chính sách và Nghiên cứu tại Hiệp hội Sức khỏe Tâm linh Úc (Spiritual Health Association).
Anh có nhiều nghiên cứu học thuật, chính sách và vận động chính sách về sức khỏe và phát triển cộng đồng.
Podcast Khi nào ta biết đủ? trên Spotify chia sẻ những góc nhìn, chiêm nghiệm cá nhân về đời sống hằng ngày dựa trên những trải nghiệm phong phú của anh.
Mời quý vị nghe toàn bộ nội dung cuộc trò chuyện với khách mời trong Audio.
hay Android