Ngưng sử dụng lưới chống cá mập: Thách thức giữ an toàn cho cả cá mập và con người

A Great White Shark (AAP)

A Great White Shark Source: AAP / Rights Managed/MARY EVANS

Mùa xuân đến trên nước Úc, những người đi biển ở New South Wales nhận thấy chương trình lưới chống cá mập hàng năm đang được áp dụng trên các bãi biển nổi tiếng của tiểu bang. Tuy nhiên, từ lâu các nhà hải dương học và các nhà môi trường đã lên tiếng lo ngại, về hiệu quả và tác động tiêu cực của chúng với các loài động vật khác. Năm nay, có ba hội đồng thành phố New South Wales quyết định áp dụng thử nghiệm, gỡ bỏ lưới chống cá mập.


Kể từ tháng 9 trở đi khi đến một bãi biển ở New South Wales, bạn có thể sẽ thấy một tấm lưới khổng lồ dưới nước, không xa khu vực bơi lội.

Đó là lưới chống cá mập, được sử dụng để ngăn cá mập tấn công người bơi.
Kể từ năm 2011, chính quyền New South Wales đã tài trợ cho 51 bãi biển trong tiểu bang, để lắp đặt lưới chống cá mập.
Tuy nhiên người đi biển có nhiều quan điểm khác nhau, về tính hiệu quả của giải pháp này.

"Tôi khá thích thú việc không có cá mập trên sóng nước, nên đúng là tôi thích có lướo chống cá mập ở đây hơn. Ý tôi là điều đó giúp người khác an toàn hơn, giúp bản thân tôi và hơn thế nữa, có được sự an tâm hơn”, người đi biển thứ nhất.

"Theo tôi, lưới chống cá mập là vô nghĩa, tôi hoàn toàn hiểu chính phủ muốn người dân được an toàn. Nhưng với tôi, đại dương là nhà của chúng, chúng ta về căn bản đang xâm phạm nhà của chúng mỗi ngày, khi bơi lội và lướt sóng, vì vậy chúng ta phải tôn trọng đại dương như hiện tại”, người đi biển thứ hai.

Giữa những tranh cãi đang diễn ra, ba hội đồng địa phương đã quyết định thử nghiệm, việc gỡ bỏ lưới chống cá mập trong năm nay.

Ba hội đồng địa phương bao gồm Waverley, Central Coasts và Northern Beaches, cùng những nơi sở hữu một số bãi biển nổi tiếng nhất của tiểu bang, chẳng hạn như Manly Beach và Palm Beach.
Theo quan điểm của nhiều nhà hải dương học, cuộc thử nghiệm này đáng lẽ phải được thực hiện sớm hơn.

Tiến sĩ Vanessa Pirotta là một nhà khoa học về động vật hoang dã cho biết, lưới chống cá mập không phải là giải pháp tối ưu, để ngăn người bơi khỏi bị cá mập cắn.

"Nhưng thực tế là lưới chống cá mập, cũng giống như một miếng băng cá nhân. Cá mập có thể bơi vòng qua nó, rồi bơi bên dưới nó. Nó không phải là một cách hoàn hảo để ngăn chặn cá mập. Thật không may, lý do tại sao rất nhiều người không muốn đặt lưới, là vì chúng không chỉ ngăn cản cá mập, mà còn giết chết các loài động vật khác như cá voi, cá heo, rùa biển và rất nhiều sinh vật biển khác”, Vanessa Pirotta.

Theo thống kê ghi nhận từ 2023 đến 2024, hơn 250 loài động vật đã bị vướng vào lưới, trong đó 94% là động vật không phải mục tiêu và gần một phần ba trong số chúng, là các loài có nguy cơ tuyệt chủng hoặc bị đe dọa.

Được biết lưới chống cá mập đầu tiên ở Úc được lắp đặt vào năm 1935, như một phần của thử nghiệm kéo dài hai năm và không có vụ cá mập cắn người nào, được báo cáo trong hai năm đó.

Năm 2011, khi New South Wales kỷ niệm 150 năm thành lập tiểu bang, các chính trị gia của tiểu bang đã đề nghị lắp đặt lưới chống cá mập, vì họ lo ngại rằng các cuộc tấn công của cá mập, có thể làm gián đoạn lễ kỷ niệm.

Tiến sĩ Christopher Pepin-Neff nghiên cứu về lưới chống cá mập và thái độ của công chúng tại Đại học Sydney, nói rằng công chúng Úc đủ thông minh để ứng xử cẩn thận với các bãi biển.

"Tuy nhiên, các chính trị gia dường như cho rằng, nguy cơ bị cá mập cắn khi họ đang theo dõi và trông chừng, thì ngay cả lưới cũng thu hút cá mập, con số nguy cơ người bị cắn vẫn còn quá cao. Vì vậy công chúng ở một nơi, còn các chính trị gia ở một nơi khác và lưới chống cá mập giúp ích cho các chính trị gia, nhưng lại không giúp ích gì cho công chúng”, Christopher Pepin-Neff.

Mặc dù ủng hộ thử nghiệm, ba hội đồng sẽ dỡ bỏ lưới chống cá mập trong mùa này cho biết, họ vẫn muốn chính quyền tiểu bang đầu tư vào các biện pháp thay thế việc sử dụng lưới chống cá mập.

Các biện pháp đó bao gồm, các dải chắn sóng thông minh hay SMART drumlines, các trạm nghe và giám sát bằng máy bay không người lái, tất cả đều được sử dụng quanh năm dọc theo bờ biển của tiểu bang.
Tiến sĩ Pirotta cũng khuyến nghị những người đi biển ở New South Wales, nên thường xuyên kiểm tra trang mạng SharkSmart của tiểu bang.

"Điều tốt nhất mọi người nên làm, là trở nên thông minh với cá mập, bằng cách truy cập trang mạng SharkSmart của New South Wales. Điều này bao gồm những việc như bơi trong phạm vi cờ hiệu, tránh bơi vào lúc bình minh hoặc hoàng hôn, hoặc qua đêm. Nếu cảm thấy an toàn hơn, bạn có thể bơi trong phạm vi bến cảng ở những khu vực có lưới, hoặc tránh những khu vực nước đục, hay mưa nhiều. Đây đều là những cách, để chúng ta có thể trở nên thông minh với cá mập, nhưng cũng cần lưu ý rằng cá mập chỉ đơn giản là một phần của môi trường tự nhiên”, Vanessa Pirotta.

Được biết Queensland và Tây Úc là những tiểu bang duy nhất khác, hiện sử dụng lưới chống cá mập.
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese

Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store hay Google Play 

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service