Không còn là những tù nhân với quá khứ tội lỗi trên đất Úc, những người hồi hương này được đưa vào cách ly sau khi đáp xuống phi trường Aukland của New Zealand (Tân Tây Lan).
15 người đàn ông bị cầm giữ tại các trung tâm di trú tại Melbourne và Brisbane đã thức dậy vào lúc nửa đêm, rồi được biết thu xếp hành lý trước khi bị còng tay lại sau đó lên một chuyến phi cơ được thuê bao, tin tức này được những nhà tranh đấu cho những vụ giam giữ di trú tại New Zealand cho biết.
Họ trải qua một đêm đầu tiên như những con người tự do, trong cơ sở cách ly tại Auckland.
Bộ Trưởng Y tế Tân Tây Lan là ông Chris Hipkins xác nhận rằng những người bị trục xuất đã về đến New Zealand và họ đã hợp tác cũng như hiện được đối xử như những người mới đến đất nước này.
“Họ đã được tiến hành các thủ tục như các hành khách trên các chuyến bay đến đây".
"Sau đó họ được đưa vào một khách sạn để được cách ly, nơi đó an ninh được tăng cường như tôi lưu ý trước đây, điều quan trọng là công chúng được trấn an thêm nữa khi biết rõ chi tiết về những người mới đến đây sáng nay".
"Tôi hiểu những người đó đã nhận phòng tại khách sạn, tuân thủ luật lệ và chẳng có vấn đề gì trong chuyện này".
"Họ không bị giám sát khi đi lại giữa các phòng, chúng tôi không làm như vậy cho bất cứ ai bị cách ly".
"Tuy nhiên chúng tôi tin tưởng rằng mọi biện pháp an ninh đã được thi hành, để họ không thể ra ngoài cộng đồng".
"Như tôi đã nói, những báo cáo tôi nhận được sáng nay là nhóm này rất hợp tác, tuân thủ luật lệ và thi hành những gì mà họ được chỉ bảo,” Chris Hipkins.
Trong khi đó, cảnh sát New Zealand cho SBS News biết rằng những người này sẽ chịu các hạn chế tương tự như những công dân Tân Tây Lan khác trở về nước và hy vọng họ sẽ tuân theo các qui chế.
Còn những nhà tranh đấu nói rằng, họ là những tội phạm New Zealand đầu tiên bị trục xuất về nước kể từ khi đại dịch bắt đầu hồi tháng 3 năm nay.
Bà Filipa Payne, đồng sáng lập tổ chức ‘Kiwi tại Úc’ đã liên lạc với những người này trước khi họ bị trục xuất và ngay khi họ về đến New Zealand.
Bà cho biết trong khi họ cảm thấy nhẹ nhõm khi ra khỏi trung tâm giam giữ di trú, thì nhiều người cũng để lại gia đình và con cái tại Úc.
“Họ cảm thấy nhẹ nhõm, thế nhưng lại buồn bã vì nhiều người để lại gia đình và con cái ở lại Úc".
"Những bà vợ cảm thấy hụt hẫng khi họ mất đi những gì đã phải chịu đựng, tuy nhiên các ông chồng cảm thấy dễ chịu, khi ra khỏi các trung tâm tạm giam di trú ở Úc,” Filipa Payne.
“Có những hy vọng là những chuyện rồi cũng sẽ đâu vào đó, chúng tôi biết trại banh vẫn đang lăn và hy vọng kỳ tới là đến phiên mình, chúng tôi chỉ muốn ra khỏi nơi đây mà thôi, hầu hết đều đã ký tên đồng ý rồi”, Omar Meatoga.
Những người bị trục xuất thì một số chưa hề đặt chân lên New Zealand bao giờ, họ sẽ đối diện với nhiều thử thách, trong đó có thể lâm vào tình trạng vô gia cư.
“Quả có nhiều thách thức cho họ, chúng ta có những người trở về và họ tìm các tiếp tục cuộc sống rồi định cư, có công ăn việc làm nếu họ may mắn".
"Chúng ta có rất nhiều việc khó khăn về nhà ở tại New Zealand, vì vậy không may chúng ta có một tỷ lệ khá cao những người bị trục xuất trở về không nhà cửa và rất cô đơn”, Filipa Payne.
Trong khi đó, lực lượng bảo vệ biên giới Úc không tiết lộ về những vụ trục xuất trong tương lai.
Được biết chính sách trục xuất là chủ đề gây bất đồng giữa Úc và New Zealand trong một thời gian, thế nhưng vào hôm thứ hai, Aukland xác nhận họ mong đợi 15 người nữa bị trục xuất sẽ về đến trong những ngày sắp tới trên chuyến bay thuê bao.
Thủ tướng Jacinda Ardern thường lên tiếng trong quá khứ về chủ đề trục xuất và ngụ ý rằng nước Úc hiện tìm cách đẩy các khó khăn của Úc sang cho New Zealand.
“Gởi về những người New Zealand thực sự, đừng trục xuất người dân của nước ông và các khó khăn mà ông gặp phải”, Jacinda Ardern.
Bất chấp những thử thách mà họ có thể gặp phải khi bi trục xuất, những người New Zealand khác đang bị giam giữ như Omar Meatoga, đã ở trong trại giam di trú trong 2 năm qua, thì anh này chẳng quan ngại.
“Có những hy vọng là những chuyện rồi cũng sẽ đâu vào đó, chúng tôi biết trại banh vẫn đang lăn và hy vọng kỳ tới là đến phiên mình, chúng tôi chỉ muốn ra khỏi nơi đây mà thôi, hầu hết đều đã ký tên đồng ý rồi”, Omar Meatoga.
Thêm thông tin và cập nhật Like SBS Vietnamese Facebook
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese