Mô hình kinh tế mới của chính phủ liên bang nhằm đạt mục tiêu phát thải ròng bằng không vào năm 2050 đang đối mặt với nhiều chỉ trích từ các nhóm hoạt động khí hậu.
Kế hoạch này đã đề xuất rằng chính phủ sẽ đầu tư vào công nghệ mới để làm giảm 40% lượng phát thải.
Tuy nhiên đối với các nhà khoa học về khí hậu thì công nghệ chưa được chứng minh tính hiệu quả và các phúc trình vẫn thiếu nhiều chi tiết.
Nước Úc đã được các nhà hoạt động môi trường đặt tên là “quốc gia hoá thạch khổng lồ” tại hội nghị về biến đổi khí hậu ở Glasgow, do sự đầu tư của quốc gia này trong ngành nhiên liệu hoá thạch.
Nhà nghiên cứu cao cấp thuộc Hội đồng Khí hậu, Tim Baxter, nói rằng nước Úc xứng đáng nhận được sự chỉ trích từ phía công chúng.
“Đó là sự xấu hổ của nước Úc, nhưng đáng tiếc là điều này lại chẳng có gì ngạc nhiên nếu chúng ta biết về tình hình khí hậu của Úc trong những năm qua. Nước Úc gần như không có các chính sách quan trọng về khí hậu, và đây là một trong những quốc giả có lượng phát thải CO2 cao nhất thế giới. Điều đó thực sự không gây ngạc nhiên chút nào.”
Phúc trình kết luận chính phủ sẽ không thực hiện việc đánh thuế carbon để làm giảm phát thải.
Nhưng theo ông Tim Baxter thuộc Hội đồng Khí hậu thì điều này sẽ dẫn đến việc các công ty và người tiêu dùng sẽ phải tự định ra mức thuế cho nhau.
“Toàn bộ bản phúc trình này cho thấy chính phủ chỉ đang muốn chứng minh rằng chính sách hiện nay đã đầy đủ rồi. Trong đó tự cho rằng các công ty sẽ hành động mà không cần sự lãnh đạo nào từ phía chính phủ. Phúc trình cũng tự kết luận công nghệ mới mà chính phủ nói đến sẽ hiệu quả để đạt mục tiêu, nhưng thực tế công nghệ này vẫn chưa được phát triển.
“Ngoài ra còn có kết luận cho rằng các công ty sẽ tự nguyện bắt đầu mua đền bù carbon không phải theo yêu cầu của chính phủ liên bang mà chỉ là bởi lòng tốt của họ.
“Mặc dù các công ty đang bắt đầu hành động, nhưng điều mà các công ty ở Úc cần trong việc nhận ra những cơ hội của việc loại bỏ CO2 đem lại thì thực sự phải cần đến sự hướng dẫn từ phía chính phủ, nhưng hiện lại không hề có hướng dẫn nào.”
Phó giáo sư Malte Meinshausen đến từ Đại học Melbourne cũng đồng tình khi cho rằng việc yêu cầu các công ty tự nguyện đánh thuế carbon là không hợp lý.
“Cách làm của Úc sẽ khiến các công ty vẫn tiếp tục thải khí carbon như bình thường rồi sau đó họ sẽ làm một số thủ thuật sổ sách kế toán để cho thấy đã giảm phát thải. Nhưng điều khó chịu nhất đó là thậm chí kế hoạch đó cũng không đưa đến kết quả phát thải bằng 0.”
Thực tế, mô hình kinh tế của Úc đã cho thấy khoảng cách để đến mục tiêu vẫn còn thiếu 15%.
Chính phủ liên bang đã phản bác lại những lời chỉ trích, một trong số đó là Bộ trưởng tài chính Simon Birmingham, ông nói rằng nước Úc là một trong số ít các quốc gia có thể giải thích làm cách nào để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0.
“Chúng tôi biết điều này không dễ và chúng ta biết những nguyên tắc đưa nước Úc đến mục tiêu đó. Nguyên tắc là chúng ta phải đầu tư vào công nghệ, tạo ra các sáng kiến thông qua viẹc thiết lập thêm nhiều lựa chọn cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng Úc, đồng thời tạo ra nhiều cơ hội cho các quốc gia khác trên thế giới có thể áp dụng các công nghệ hiệu quả và ít tốn kém hơn.”
Và lãnh tụ phe Lao động đối lập Anthony Albanese cũng buộc tội chính phủ trốn tránh việc kiểm tra mô hình kinh tế khi cố tình đưa thông tin rất chậm trễ.
“Những gì các chính trị gia thường làm nếu họ tự hào với công việc của họ và nếu họ có trách nhiệm trong công việc, là phải cung cấp thông tin cho báo chí và cho phép phóng viên đặt câu hỏi. Nhưng thực tế là chúng ta đã có nhiều cuộc họp báo từ Thủ tướng và từ Bộ trưởng Năng lượng Angus Taylor, nhưng sau cuộc họp báo kết thúc thì thông tin mới được đưa ra mà không được phóng viên xem xét kỹ lưỡng.”
Lao động đã hứa sẽ cung cấp một chính sách về khí hậu thay thế sau khi Hội nghị Glasgow kết thúc.