Rural landscape, Western Australia, Australia
Rural landscape, Western Australia, Australia

Dɛ̈ɛ̈t Baai ye Keet Australian ku kuëëŋ ba ya adööny baai ee thuɔ̈ŋdu

Ɣok aci diɛ̈t ye keet pan Australia ku gɛm̈gɛ̈m ci raan ye kuëŋ bi ya dööc waar yiic thöök juääc ye kɔc jam pan Australia eben.

Published

By Akuar Dut Malek
Presented by Akuar Dut Malek
Source: SBS
SBS aci gam Kɔc Aboriginal ku Torres Strait Islander baai thook eben pan Australia ke ye Kɔ̈ɔ̈c Keek Lëŋ nhiim ku paanden, ku nuɛ̈tden keek piɛ̈nyden, piiu ku wuonden.

Ɣɛ̈ɛ̈thku Piäth Australia Tuëŋ , ciök keen tuëŋ aa ke gɛɛt ruön 1878 kek dupiööc Australian ku ke raan gɛ̈twaak Peter Dodds McCormick. Ku waak aa jɔ̈l keek ke ye dɛ̈ɛ̈t Baai ye Keet aköl niin 19 April 1984.

Waar ci yen ɣët ruön 2021 wël ye keet waakic cok rou yic aci keek ciökpiny tɛn ' ɣok akor ku lääuku nhïïm" bi ' ɣok tok ku lɛ̈ɛ̈uku nhïïm' ku bi kuat raan eben mat thin.

Diɛ̈tke aye keet tɛ lëŋ yeen yändit baai, thuëc wëër kɔc ku käk kɔ̈k looi baai yiic.

Ciök Diɛt Baai ye Keet Australian

Kɔc pan Australia eben miitku puöth,
Erin ye ɣok tok ku ɣok alääunhiim;
Ɣok aleŋ tiɔ̈ɔ̈m cuääi ku jɛ̈ɛ̈k bi yieknhial;
Paanda aci piiu gɔɔt piny;
Pïɛ̈nyda aci thiääŋ ke ye miɔ̈c ci caak
Ee Dhëëŋ, jiɛ̈ɛ̈k ku acie lääc yiök;
Athoor anyiköl kua yiic, cɔlku kuät tɛ cuk tëëk
Ɣɛ̈th ku piäth Australia tuëŋ.
Ke ɣok miit puöu menë jɔ̈lku keet,
Ɣɛ̈th ku piäth Australia tuëŋ.

Tɔu pïnydaan ci rot Riëëu alɔŋ South Cross
Ɣok a buk yieknhial ɣok puöth ku ɣok ciin;
Ku buk paanda kënë cɔɔl aye keda
Ci piɛ̈ɛ̈ŋ pinynhom eben;
Tɛn kɔc cï bɛn ke tëëm wëër
Ɣok anɔŋ kajuëc cïn thok akeu buk kek rɔɔm;
Keek ŋeeny ɣok eben mɛ̈tku rot tök
Ku ɣɛ̈th ku piäth Australia tueŋ.
Ku keek miɛ̈t puöu mënë jɔlku keet,
Ɣɛ̈th ku piäth Australia tuëŋ.
Australians Celebrate Australia Day As Debate Continues Over Changing The Date
- Credit: Don Arnold/Getty Images

Kuëŋ cïn ba ya adöny Australian

Mëën tɛ jɔk yeen ciök Ruk Dööc Pan Australian ruön 1949, akuën dit raan million kadetem aci yak dööc dhël wën ye keek yäi bi keek yiëk athor.

Yään gɛ̈ɛ̈m dööc aye keek guiir akutnhom Majilith baai alɔŋ thiindun, mat thin agut ci Kööl Wën ci Lööi bi kɔ̈c ya yiëk keye raan Adööc looi niin 17 pen Dhoŋuɛ̈n yic.

Ke ye abäŋ yän ye looi, Diɛ̈t Baai ye luöi, kɔc aye kuɛ̈ŋ thin ku bïk gaam määc bɛ̈n kek yen ba raan ya Adööny Baai Australian.

Aleŋ käŋ karou ye kuɛ̈ŋ cïn looi, tök aye rin ee Nhialic lueel thin.

Kuëëŋ abɛ̈ŋ 1 

Jɔk kaam kënë yic leer tuëŋ, Nhialic nhom,
Ɣɛ̈n kuëëŋ gämdie tɛ̈në pan Australia ku kääcke,
Yen cïi ɣɛ̈n gɛ̈ɛ̈mden thööŋ nhom aya rɔɔm,
Yen ye yiɛ̈thke ku lääunhomde aya theek, ku
Yen ye lööŋke aba keek muuk ciök ku thɛ̈ɛ̈k keek.

Kuëëŋ abɛ̈ŋ 2 

jɔk kaam kënë yic leer tuëŋ,
Ɣɛ̈n kuëëŋ gämdie tɛ̈në pan Australia ku kääcke,
Yen cï ɣɛ̈n gɛ̈ɛ̈mdeen thööŋ nhom aya rɔɔm,
Yen ye yiɛ̈thke ku lääunhomde aya theek, ku
Yen ye lööŋke aba keek muuk ciök ku thɛ̈ɛ̈k keek.

Kuën ku pïŋë waak ye pan Australia keet ku gam ba kuëëŋ ba ya dööny baai ee thuɔ̈ŋdu


Share
Follow SBS Dinka

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Dinka-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service