Πρόκειται για προεκλογική δέσμευση του Εργατικού Κόμματος.
Τις παραμέτρους της έρευνας που θα διεξάγει η Βασιλική Εξεταστική Επιτροπή, ανακοίνωσε, σήμερα, ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας.
Ο κ. Albanese, στις αρχικές του δηλώσεις για το θέμα, σημείωσε ότι περίπου 400.000 Αυστραλών πολιτών, έπεσαν θύματα της χρήσης του αυτοματοποιημένου συστήματος βεβαίωσης οφειλών στο Centrelink, robodebt. Μια πραγματική τραγωδία, με πραγματικές συνέπειες πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
Το σύστημα είχε χρησιμοποιηθεί, από την κυβέρνηση Morrison. Αξιοποιούσε αλγόριθμο, συνδυάζοντας τα στοιχεία δεδομένων από την Αυστραλιανή Εφορία (ATO) με τα στοιχεία δεδομένων πολιτών που είχαν λάβει κοινωνικά επιδόματα από το Centrelink. Το robodebt, όπως αποδείχτηκε και δικαστικά είχε βεβαιώσει χιλιάδες λανθασμένες οφειλές προς το Αυστραλιανό δημόσιο. Στο πλαίσιο μαζικής αγωγής που κατέθεσαν τα θύματα του robodebt, τελικά επήλθε εξωδικαστικός συμβιβασμός, ο οποίος κόστισε στα δημόσια ταμεία, $1,8 δις.
Η κυβέρνηση Morrison, ωστόσο, δεν έχει δημοσιοποιήσει λεπτομέρειες ως προς τη δημιουργία και λειτουργία του robodebt.
Ο κ. Albanese, δήλωσε ότι η Εξεταστική Επιτροπή θα διερευνήσει, το πώς συστάθηκε το πρόγραμμα, ποιος ήταν υπεύθυνος για τη λειτουργία του, και γιατί ήταν απαραίτητη η δημιουργία του. Επίσης, πώς διαχειρίζονταν τα όποια παράπονα, πώς το πρόγραμμα επηρέασε πολίτες και ποιο ήταν το κόστος για το δημόσιο, με την προοπτική και εισηγήσεων προκειμένου να αποφευχθεί κάτι ανάλογο στο μέλλον.
Επικεφαλής της Βασιλικής Εξεταστικής Επιτροπής διορίστηκε η εγνωσμένου κύρους νομικός Catherine Holmes, η οποία μεταξύ άλλων, έχει διατελέσει στο παρελθόν επικεφαλής Εξεταστικής Επιτροπής για τις πλημμύρες του 2010-11 στην Κουινσλάνδη.
Η Επιτροπή θα έχει έδρα τη Βρισβάνη, και θα πρέπει να παραδώσει στον Γενικό Κυβερνήτη της Αυστραλίας το τελικό της πόρισμα στις 18 Απριλίου του 2023.
Προικοδοτείται από την κυβέρνηση με χρηματοδότηση ύψους $30 εκ.
Η κυβέρνηση δέχεται επικρίσεις ότι η συγκεκριμένη Βασιλική Εξεταστική Επιτροπή, απλώς, αυξάνει το δημόσιο κόστος, για να διερευνήσει θέματα τα οποία έχουν ήδη αποκαλυφθεί στο πλαίσιο της δικαιοσύνης.
Στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, που ακολούθησαν των σχετικών ανακοινώσεων ο πρωθυπουργός κλήθηκε να σχολιάσει κατά πόσο η Επιτροπή αποτελεί απλώς μια ακόμη ευκαιρία κατατρόπωσης της απελθούσας κυβέρνησης, με υψηλό κόστος για τους φορολογούμενους.
Ο κ. Albanese απέφυγε να απαντήσει ευθέως, και σημείωσε το υψηλό κόστος που τελικά κλήθηκε να πληρώσει το δημόσιο ως αποτέλεσμα λειτουργίας του προγράμματος, ενώ τόνισε ιδιαίτερα το ανθρώπινο κόστος.
Το πρόγραμμα robodebt είχε βεβαιώσει λανθασμένες οφειλές σχεδόν $2 δις από 433.000 πολίτες που υποτίθεται πως είχαν λάβει περισσότερα χρήματα απ’ ότι δικαιούνταν από το Centrelink. Συνολικά $751 εκ. εισέπραξε παράνομα το δημόσιο από 381.000 πολίτες. Κάποια, μάλιστα, από τα θύματα του robodebt οδηγήθηκαν στην απονενοημένη πράξη.
