Βασικά Σημεία
- Ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών είναι η νομική αναγνώριση ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί και οι κάτοικοι των νησιών του Στενού Τόρες έχουν μια συνεχή σύνδεση με τη γη και τα νερά, με βάση τους παραδοσιακούς νόμους και τα έθιμα.
- Ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών επιτρέπει στις κοινότητες των Πρώτων Εθνών να προστατεύουν τον πολιτισμό τους.
- Οι περισσότεροι άνθρωποι, ειδικά εκείνοι που ζουν σε πόλεις και στα δικά τους σπίτια, δεν επηρεάζονται από τον τίτλο ιδιοκτησίας των Ιθαγενών, αλλά η κατανόησή του μπορεί να βοηθήσει στη συζήτηση γύρω από αυτό το θέμα.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Αυτή η ιστορία περιέχει εικόνες και ονόματα ανθρώπων που έχουν πεθάνει.
- Πώς προέκυψε ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών;
- Τι σημαίνει τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών;
- Γιατί ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών είναι περίπλοκος;
- Ποιο ποσοστό της Αυστραλίας καλύπτεται από τον τίτλο ιδιοκτησίας των Ιθαγενών;
- Γιατί ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών είναι σημαντικός για όλους τους Αυστραλούς;
Ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών, τα δικαιώματα γης και η συνθήκη είναι τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση αυτής της κουλτούρας και τη διατήρηση της σύνδεσης των Αβοριγίνων και των κατοίκων των νησιών του Στενού Τόρες με τη γη.
Αυτό το επεισόδιο επικεντρώνεται στον τίτλο ιδιοκτησίας των Ιθαγενών, τι είναι, την ιστορία του, πώς διαφέρει από τα δικαιώματα γης και τι σημαίνει σήμερα.
Πώς προέκυψε ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών;
Για περισσότερα από 200 χρόνια, η Αυστραλία είχε κηρυχθεί “terra nullius”, που σημαίνει «άδεια γη», χωρίς να αναγνωρίζονται οι αυτόχθονες πληθυσμοί των Αβοριγίνων και των νησιωτών του Στενού Τόρες που ζούσαν εκεί πριν από την άφιξη των λευκών αποίκων.
Αυτό άλλαξε με μια ιστορική δικαστική υπόθεση – την υπόθεση Mabo.
Το 1982, μια ομάδα ανθρώπων της φυλής Meriam, με επικεφαλής τον Eddie Koiki Mabo, ξεκίνησε μια νομική υπόθεση με σκοπό την αναγνώριση της παραδοσιακής ιδιοκτησίας τους στα νησιά Murray στο Στενό Torres — μια μικρή ομάδα νησιών ακριβώς πάνω από την κορυφή του Queensland, στην άκρη της Αυστραλίας.
Η υπόθεση ήταν μακρά και διήρκεσε σχεδόν μια δεκαετία. Τότε, το 1992, το Ανώτατο Δικαστήριο της Αυστραλίας έλαβε μια ιστορική απόφαση αναγνωρίζοντας ότι ο λαός των Meriam κατείχε τον τίτλο ιδιοκτησίας των γαιών του. Η απόφαση αυτή ήταν ιστορική, καθώς ανέτρεψε την μακροχρόνια νομική πλασματική έννοια του “terra nullius”.
Μετά από αυτή την απόφαση, το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο ψήφισε τον Νόμο περί Ιθαγενικού Τίτλου του 1993.
Στις 15 Νοεμβρίου 1993, ο τότε πρωθυπουργός Paul Keating απευθύνθηκε στο έθνος, περιγράφοντας την απάντηση της αυστραλιανής κυβέρνησης στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου για την υπόθεση Mabo.
“The Court's decision was unquestionably just. It rejected a lie and acknowledged a truth. The lie was terra nullius – the convenient fiction that Australia had been a land of no one. The truth was native title – the fact that the land had once belonged to Aboriginal and Torres Strait Islander Australians and that in some places a legal right to it had survived the 200 years of European settlement.”
Τι σημαίνει τίτλος ιδιοκτησίας των Iθαγενών;
Ο τίτλος ιδιοκτησίας των Iθαγενών είναι η αναγνώριση ότι ορισμένοι λαοί των Πρώτων Εθνών εξακολουθούν να έχουν δικαιώματα επί της γης και των υδάτων τους, με βάση τους παραδοσιακούς νόμους και τα έθιμά τους. Τα δικαιώματα αυτά δεν χορηγούνται από τις κυβερνήσεις ούτε προκύπτουν από διαπραγματεύσεις — αναγνωρίζονται από τα αυστραλιανά δικαστήρια.
Ο τίτλος ιδιοκτησίας των ιθαγενών περιγράφεται συχνά ως «σύνολο δικαιωμάτων», διότι περιλαμβάνει πολλά διαφορετικά δικαιώματα, και όχι μόνο ένα. Τα δικαιώματα αυτά μπορούν να περιλαμβάνουν τη χρήση της γης και των υδάτων για κυνήγι, αλιεία, τελετές και φροντίδα σημαντικών πολιτιστικών χώρων.
Αναγνωρίζει τα κοινά ή ομαδικά δικαιώματα που προέρχονται από μακροχρόνιες πολιτιστικές και πνευματικές παραδόσεις, και όχι από ιδιωτική ή εμπορική ιδιοκτησία.
Ωστόσο, ο τίτλος ιδιοκτησίας των Iθαγενών δεν αντικαθιστά άλλες χρήσεις γης, όπως η γεωργία, η εξόρυξη ή οι δραστηριότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε πολλά μέρη, αυτές οι χρήσεις συνυπάρχουν με τον τίτλο ιδιοκτησίας των Iθαγενών. Αυτό σημαίνει ότι οι λαοί των Πρώτων Εθνών συχνά μοιράζονται τα δικαιώματα γης με άλλους, όπως αγρότες, ή ανθρακωρύχους.
Για τις κοινότητες των Αβοριγίνων και των νησιωτών του Στενού Τόρες, ο τίτλος ιδιοκτησίας των ιθαγενών είναι κάτι πολύ περισσότερο από γη — είναι ταυτότητα, πολιτισμός και αίσθημα του «ανήκειν».
Ο καθηγητής Peter Yu, ηγέτης των Yawuru και ακαδημαϊκός, εξηγεί:
“What native title does is provide you with the opportunity to reframe the nature of fundamental rules that govern your community and relationship. So basically, that’s in terms of my own community. What it does do, also provides a reinvigorated foundation for learning and relearning languages, and song and dance, and cultural knowledge so that were able to continue the path of building succession capabilities in our family and in in our tribal groups.”
Australian Prime Minister Paul Keating (1993).
Γιατί είναι πολύπλοκο το ζήτημα των τίτλων ιδιοκτησίας των Ιθαγενών;
Ωστόσο, η αναγνώριση δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Για να αποδείξουν την κυριότητα της γης, οι κοινότητες πρέπει να αποδείξουν τη συνεχή σύνδεσή τους με τη γη — συχνά μέσω προφορικών ιστοριών, παραδόσεων και αρχείων που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά.
Η νομική διαδικασία είναι περίπλοκη, και το παραδοσιακό και εθιμικό δίκαιο δεν ταιριάζουν πάντα απόλυτα με τα δυτικά νομικά πλαίσια.
Η δικηγόρος Gwynette Govardhan, που ειδικεύεται σε θέματα κυριότητας της γης και κληρονομιάς, εξηγεί τις προκλήσεις.
“You're trying to fit a traditional culture into a framework, we're just trying to stuff it in and try to make it work, when really there are inherently challenges in that which creates problems, because the system itself that we're trying to fit into has not been created, the framework has not been designed for that.”
Yinhawangka Law Men Marlon Cooke (left) and David Cox ('Barndu') (right) with Gwynette Govardhan on Yinhawangka Country during a field trip to collect evidence (stories and land markings) of cultural heritage.
Ποιο ποσοστό της Αυστραλίας καλύπτεται από τίτλους ιδιοκτησίας των Ιθαγενών;
Παρόλα αυτά, ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών έχει φέρει πραγματικές και διαρκείς αλλαγές.
Έχει βοηθήσει τις κοινότητες να αναβιώσουν τις γλώσσες τους, να αποκαταστήσουν τους παραδοσιακούς τρόπους φροντίδας της γης και του νερού και να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο στις αποφάσεις που αφορούν την γη και τα νερά τους.
Από την εισαγωγή του Νόμο περί Ιθαγενικού Τίτλου, ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών καλύπτει πλέον περίπου το 40% της Αυστραλίας, κυρίως σε απομακρυσμένες και περιφερειακές περιοχές, όπου έχει διατηρηθεί η παραδοσιακή σύνδεση με τη χώρα.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι αυτό διαφέρει από την ιδιοκτησία γης.
Εάν ζείτε σε μια πόλη ή μια περιφερειακή περιοχή, όπως πολλοί μετανάστες, η ιδιοκτησία των Ιθαγενών ενδέχεται να μην αλλάξει την καθημερινή σας ζωή, αλλά η κατανόησή της αποτελεί ένα βήμα προς τον σεβασμό και τη συμφιλίωση.
Η κ. Gwynette Govardhan εξηγεί και πάλι:
“I think it's really important to know, this is very generally speaking but something like native title rights and interests are really not going to affect people on a personal level...”
Yinhawangka Country in the Pilbara region taken by Gwynette Govardhan during an on Country field trip.
Γιατί ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών είναι σημαντικός για όλους τους Αυστραλούς;
Όπως είπε ο Paul Keating αναφερόμενος στην απόφαση της υπόθεσης Mabo, η ένταξη των δικαιωμάτων των Ιθαγενών στο σύστημα διαχείρισης γης της Αυστραλίας δεν ήταν μόνο θέμα δικαιοσύνης για τους λαούς των Πρώτων Εθνών, αλλά και ένα βήμα μπροστά για όλους τους Αυστραλούς.
“We can move on to see Mabo as a tremendous opportunity it is. An opportunity to right an historic wrong. An opportunity to transcend the history of dispossession. An opportunity to restore the age-old link between Aboriginal land and culture. An opportunity to heal a source of bitterness. An opportunity to recognise Aboriginal culture as a defining element of our nationhood and to make clear that this Australia – this modern, free and tolerant Australia – can be a secure and bountiful place for all - including the first Australians.”
Για πολλούς ανθρώπους των Πρώτων Εθνών, ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών δεν είναι απλώς μια νομική διαδικασία — είναι ένας τρόπος για να διατηρήσουν ζωντανές τις ιστορίες των προγόνων τους.
Για τους ανθρώπους που είναι νέοι στην Αυστραλία, η κατανόηση του τίτλου ιδιοκτησίας των Ιθαγενών μας βοηθά να δούμε τη βαθιά σύνδεση που έχουν οι άνθρωποι των Πρώτων Εθνών με τη γη, μια σύνδεση που υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια και εξακολουθεί να είναι ζωντανή μέχρι σήμερα.
Ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών συνεχίζει να εξελίσσεται, με νέες συμφωνίες που διαμορφώνουν τον τρόπο προστασίας της γης, του νερού και της κληρονομιάς για τις μελλοντικές γενιές σε όλη την Αυστραλία.
Τα δικαιώματα γης, οι συνθήκες και ο τίτλος ιδιοκτησίας των Ιθαγενών έχουν διαφορετικές νομικές και πολιτικές διαδικασίες, αλλά όλα στοχεύουν στην αναγνώριση της σύνδεσης των λαών των Πρώτων Εθνών με τη χώρα και στην υποστήριξη της αυτοδιάθεσης.
Ηχογράφηση της ομιλίας του πρωθυπουργού Paul Keating το 1993, ευγενική προσφορά των National Archives of Australia (NAA).
Κάντε εγγραφή ή ακολουθήστε το podcast Australia Explained για περισσότερες χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με την προσαρμογή στη νέα σας ζωή στην Αυστραλία.
Έχετε ερωτήσεις ή προτάσεις για θέματα; Στείλτε μας email στη διεύθυνση australiaexplained@sbs.com.au
