از داخل خانه‌اش در استرالیا، شهرزاد اورنگ هزاران کیلومتر از خانه‌اش ایران دور است.
اما سه سال پیش همین زمان‌ها ،او تصمیم گرفت علیه قوانین حجاب اجباری و برای تغییر رژیم جمهوری اسلامی به خیابان‌ها برود. این اعتراضات با مرگ مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد به دلیل عدم رعایت حجاب اجباری، شعله‌ور شد.
شهرزاد درباره آن لحظات می‌گوید: «طی سال‌ها اخیر همه ما معترض بودیم و منتظر یک جرقه بودیم، مهسا امینی دختری بود که واقعا بی‌گناه خونش ریخته شد و می‌توانست هر کدام از ما باشد؛ من، دوستم یا خواهرم.»
او ادامه داد: «به ناحق یک دختر کشته شد، آن هم به خاطر حجاب که یک مسئله غیرضروری است.»
همین شد که شهرزاد تصمیم گرفت به به معترضینی بپیوند که از سقز محل تولد مهسا امینی، تا تهران، محل مرگ او، شعار «زن، زندگی، آزادی» سر می‌دادند.
او توضیح می‌دهد: «وقتی که اعتراضات شروع شد، وقتی که دیدم مردم جلوی خانه ما شروع به تجمع کردند، بی‌اختیار رفتم و از دومین شب به این اعتراضات پیوستم و تا زمانی که توانستم و ایران بودم، ادامه دادم.»
شهرزاد می‌گوید: «توی عمق احساسات و اعتراضات به این نتیجه رسیدم که کنار هم می‌توانیم به قدرت زیادی برسیم ... ما با دست خالی وسط خیابان هرکاری می‌توانستیم کردیم و متاسفانه نیروهای سرکوبگر خیلی از ما ها را گرفتند و بعدا خیلی‌ها را از دست دادیم.»
شهرزاد می‌گوید دو نفر از دوستانش در جریان خیزش کشته شدند؛ پنج نفر دیگر هنوز در زندان هستند. Credit: SBS
به گزارش هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در جریان اعتراضات حداقل ۵۳۷ نفر به دست نیروهای امنیتی کشته و بیش از ۱۹هزار نفر بازداشت شدند.
مقامات جمهوری اسلامی این ارقام را تکذیب کرده و ادعا می‌کنند که ۲۰۲ نفر در جریان قیام «توسط اغتشاشگران» یا پس از حمله به پایگاه‌ها و پرسنل پلیس کشته شده‌اند.
شهرزاد می‌گوید دو نفر از دوستانش در جریان خیزش کشته شدند؛ پنج نفر دیگر هنوز در زندان هستند؛ او که خودش توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تهدید شده بود، از ایران خارج شد و به استرالیا آمد.
او می‌گوید: «یک روزی در خانه بودم و با این که در آپارتمان زندگی می‌کردم و باید زنگ پایین را می‌‌زدند در واحد من را زدند، چند نفر مرد بودند که به من گفتند حتما همین الان باید با ما بیایی.»
او ادامه داد: «مورد آزار روحی و تعرض قرار گرفتم، من را آنجا زدند.
حالا سه سال پس از شروع خیزش، زنان در ایران به روش‌های مختلفی در برابر سرکوب رژیم مقاومت می‌کنند.
اس‌بی‌اس با یک فعال مدنی زن در داخل ایران صحبت کرده است که، به دلیل امنیتش صدا و نامش تغییر داده شده است.
ما او را ریحانه صدا می‌کنیم.
او درباره مقاومت زنان علیه حجاب اجباری می‌گوید: «یک نبرد روزانه‌ست و حتی شاید یک نبرد روزانه با همسایه، با مغازه‌دار، با رژیم، با گشت ارشاد با رییس بانک با همه ... [حجاب اجباری] یک بهانه است برای محدودیت‌های بسیار دیگر، فقط دو یا سه متر پارچه‌ای که روی سرتان می‌اندازید نیست.»
یک هیئت حقیقت‌یاب سازمان ملل اوایل امسال گزارش داد که رژیم راه‌های جدیدی برای سرکوب زنان پیدا کرده است.
این روش‌ها شامل این موارد است؛ استفاده از ابزارهای نظارت دیجیتال و راه‌اندازی یک اپلیکیشن موبایل تحت حمایت دولت که شهروندان را تشویق می‌کند تا زنان را به دلیل نقض قوانین حجاب گزارش دهند.
دارا کاندوئیت، متخصص خاورمیانه در دانشگاه ملبورن توضیح می‌دهد: «رژیم تلاش کرده است تا از فناوری برای کنترل این امر استفاده کند و ویدیوهایی منتشر کرده است که در آنها ادعا می‌کند اکنون از دوربین‌های هوشمند یا، وربین‌های مجهز به هوش مصنوعی استفاده می‌کند که می‌توانند زنان بی‌حجاب را در خیابان‌ها شناسایی کنند.»
به گزارش هرانا، در جریان اعتراضات حداقل ۵۳۷ نفر به دست نیروهای امنیتی کشته شدند. Source: AAP / EPA
شادی روح‌شهباز، پژوهشگر موسسه شهروندی و جهانی‌سازی آلفرد دیکین، در دانشگاه دیکین می‌گوید: «آنچه مستندسازی را بسیار مهم می‌کند این است که ما با مستندسازی از مرحله پیشگیری تا متأسفانه گزارش‌های زن‌کشی و تلفات جانی، در واقع سیستم را پاسخگو نگه می‌داریم.»
برخی از زنان در ایران، مانند ریحانه، زندگی تحت رژیم را به عنوان یک «نبرد روزانه» توصیف می‌کنند. اما آنها هنوز رویای آینده‌ای را در سر می‌پرورانند که در آن خواسته‌هایشان برآورده شده است.
او می‌گوید: «دارم هنوز روسری‌هایم را و حتی اگر رژیم برگردد، فکر می‌کنم یک یا دو مورد را به عنوان روزهایی که مجبور بودیم سرمان کنیم نگه دارم، به عنوان یادگاری از دورانی که چه کشیدیم به خاطر این روسری.»
برنامه فارسی رادیو اس‌بی‌اس در روزهای شنبه و سه شنبه ساعت ۳ بعد از ظهر از طریق رادیو، به صورت آنلاین، کانال شماره ۳۰۲ تلویزیون‌های دیجیتال و از طریق اپ رایگان SBS Audio قابل دسترس است. برای شنیدن برنامه های زنده و پادکست های ما اپ SBS Audio را از APP Store یا Google Play دانلود کنید. همچنین می توانید به اس بی اس فارسی از طریق اسپاتیفای، یا اپل پادکستز گوش کنید.
