استرالیا نخستین پیمان دفاعی خود را در ۷۰ سال گذشته آغاز کرده است و به امید بهبود امنیت منطقه‌ای روابط خود را با پاپوآنیوگینی ارتقا خواهد داد.
پیمان پوکپوک (Pukpuk)، که نام آن از کلمه محلی تمساح گرفته شده است، شامل یک پیمان دفاعی متقابل است که هر یک از دو کشور را متعهد می‌کند در صورت حمله مسلحانه به دیگری کمک کنند.
آنتونی آلبانیزی، نخست وزیر استرالیا، روز دوشنبه از ارتقای روابط پاپوآنیوگینی و استرالیا خبر داد و گفت که این دو کشور «به عنوان همسایه، دوست و اکنون متحد» به هم پیوسته‌اند.
آقای آلبانیزی پس از امضای پیمان پوکپوک در کانبرا گفت: «این اتحاد برابر، نشان‌دهنده تعهد مشترک ما به منطقه‌ای امن‌تر و باثبات‌تر است. مهم‌تر از همه، این اتحاد بر پایه دوستی بین مردم ما بنا شده است.»
این گرمی توسط جیمز ماراپه، نخست وزیر پاپوآنیوگینی، که از آقای آلبانیزی به عنوان «برادر من، دوست من» یاد کرد، منعکس شد.
آقای ماراپه گفت که استرالیا «شریک امنیتی منتخب پاپوآنیوگینی» است و تأکید کرد که علیرغم تعهد شهروندانش برای خدمت در ارتش استرالیا (ADF)، این «سازه‌ای برای صلح است، نه برای جنگ».
او گفت: «این پیمان نه از ژئوپلیتیک یا هر دلیل دیگری، بلکه از جغرافیا، تاریخ و واقعیت پایدار همسایگی مشترک ما شکل گرفته است.»
نخست وزیر استرالیا ماه گذشته هنگام بازدید از پورت مورسبی به دلیل جشن‌های استقلال این کشور، نتوانست این توافق را که توسط پاپوآنیوگینی آغاز شده بود، امضا کند.
اگرچه این پیمان رسماً روز دوشنبه امضا شد، اما همچنان نیازمند تصویب هر دو پارلمان است.
پیمان پاپوآنیوگینی-استرالیا چیست؟
استرالیا از زمان استقلال پاپوآنیوگینی از استرالیا در سال ۱۹۷۵، آموزش، زیرساخت و بودجه دفاعی را برای این کشور فراهم کرده است.
این پیمان، این تعهد مداوم را ارتقا می‌دهد و ادغام نظامی و مشاوره و سرمایه‌گذاری نزدیک‌تر در نوسازی نیروی دفاعی پاپوآنیوگینی و همچنین مسیری برای خدمت تا ۱۰۰۰۰ تبعه پاپوآنیوگینی در ارتش استرالیا (ADF) فراهم می‌کند.
همچنین در صورت حمله به هر یک از کشورها، تعهدات حمایت متقابل را اعمال می‌کند، و ماده ۴ آن شامل تعهدی است که کشورها «برای مقابله با خطر مشترک اقدام خواهند کرد».
جنیفر پارکر، کارشناس از کالج امنیت ملی دانشگاه ملی استرالیا، می‌گوید این نکته «بسیار مهم» است.
او به SBS News گفت: «این چیزی نیست که در توافق نامه‌های ما با بسیاری از کشورهایی که داریم، نوشته شده باشد.»
تنها معاهده دیگری که نیروهای استرالیایی را متعهد می‌کند، آنزوس (ANZUS) است که در سال ۱۹۵۱ توسط استرالیا، نیوزیلند و ایالات متحده امضا شد.
این معاهده توسط جان هاوارد، نخست وزیر پیشین استرالیا، پس از حملات ۱۱ سپتامبر در سال ۲۰۰۱، برای مشارکت دادن نیروهای استرالیایی در جنگ افغانستان به کار گرفته شد.
اهمیت این معاهده با پاپوآنیوگینی چیست؟
پارکر گفت که تمرکز فزاینده چین بر اقیانوس آرام «حوزه‌ای از رقابت ایجاد کرده است» و این معاهده نشان می‌دهد که استرالیا شریک امنیتی ترجیحی پاپوآنیوگینی است.
او افزود: «توانایی داشتن دارایی‌های استرالیایی در خارج از پاپوآنیوگینی و توانایی پرسنل پاپوآنیوگینی و ارتش استرالیا برای همکاری نزدیک‌تر، برای حفاظت از امنیت استرالیا بسیار مهم خواهد بود.»
ایان کمیش، دانشیار دانشگاه کوئینزلند، یادآوری کرد که چگونه نیروهای استرالیا و پاپوآ گینه نو در نبرد خلیج میلن علیه ژاپنی‌ها در سال ۱۹۴۲ جنگیدند تا بر اهمیت جغرافیایی نزدیکترین همسایه ما تأکید کند.
کمیش گفت: «با توجه به اینکه همسایه شمالی ماست، نمایانگر جناح شمالی است، لحظه‌ای که جنگ به استرالیا نزدیک شد.»
نقشهای که پاپوآنیوگینی را در امتداد ضلع شمالی استرالیا نشان می‌دهد - یک موقعیت استراتژیک مهم.
در همین حال، الیور نوبتو، مدیر پروژه شبکه استرالیا-پاپوآنیوگینی در موسسه لویی، گفت که این یک نقطه عطف برای پاپوآنیوگینی است که سال‌هاست در مورد همکاری نظامی پیشرفته «با احتیاط» عمل کرده است.
او به SBS News گفت: «پنج سال طول کشید تا به این تصمیم برسیم، جایی که پاپوآنیوگینی کاستی‌های خود را در زمینه چگونگی محافظت بهتر از حاکمیت خود، اما حتی مشارکت در منطقه می‌بیند.»
«تصمیمی که آنها به آن رسیده‌اند این است که استرالیا شریکی است که می‌توان به آن اعتماد کرد.»
آیا پیمان پوکپوک تهدیدی برای چین است؟
جری سینگروک، فرمانده نظامی سابق پاپوآنیوگینی، با انتقاد از این اتحاد، اظهار داشت که پاپوآنیوگینی در نبرد جغرافیایی برای نفوذ بین ایالات متحده و چین نقش یک «مهره پیاده» را بازی می کند.
او در پادکست امواج اقیانوس آرام رادیو نیوزیلند گفت: «این یک رویکرد بسیار بسیار حیله‌گرانه است که از استرالیا به عنوان نماینده ایالات متحده استفاده کنیم، که منافع جهانی در رابطه با تهدیدی از شمال، یعنی چین، دارد.»
با این حال، پارکر گفت که این اقدام «نباید به عنوان تهدیدی برای چین تلقی شود».
او گفت: «این منطقه‌ای است که استرالیا به طور طبیعی از بسیاری جهات در آن روابط امنیتی داشته است.»
آنتونی آلبانیزی، نخست وزیر استرالیا، با علاقه از پیاده‌روی در مسیر کوکودا به همراه جیمز ماراپه، نخست وزیر پاپوآنیوگینی در سال ۲۰۲۴ یاد کرد و اهمیت تاریخی جنگیدن دو ملت در کنار هم در گذشته را توضیح داد. Source: AP / PMO
او گفت: «چین واقعاً به هیچ وجه آمادگی خود را برای ایفا نقشی مانند نقشی که استرالیا از رویدادهای توسعه‌ای ایفا می‌کند، نشان نداده است. مشارکت مالی این کشور از طریق توسعه در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر، نه تنها استرالیا، ناچیز است.»
برنامه فارسی رادیو اس‌بی‌اس در روزهای شنبه و سه شنبه ساعت ۳ بعد از ظهر از طریق رادیو، به صورت آنلاین، کانال شماره ۳۰۲ تلویزیون‌های دیجیتال و از طریق اپ رایگان SBS Audio قابل دسترس است. برای شنیدن برنامه های زنده و پادکست های ما اپ SBS Audio را از APP Store یا Google Play دانلود کنید. همچنین می توانید به اس بی اس فارسی از طریق اسپاتیفای، یا اپل پادکستز گوش کنید.
