۹۰۰ پناهجوی بلاتکلیف در استرالیا: «به ما فرصت بدهید»

Sara Mashalian fled Iran from religious persecution.

سارا ماشالیان از ایران به دلیل آزار مذهبی فرار کرد Credit: SBS

گروهی حدود ۹۰۰ نفر از پناهجویانی که تقریباً ۱۳ سال پیش با قایق به استرالیا آمده‌اند، همچنان در بلاتکلیفی ویزا گرفتارند و برای دریافت اقامت دائم تلاش می‌کنند. با اینکه نزدیک به یک دهه در استرالیا زندگی و کار کرده‌اند، به دلیل سیاست سخت‌گیرانه مهاجرتی ۲۰۱۳ درباره ورود با قایق، هیچ مسیر مشخصی برای اقامت دائم ندارند.


این گزارش شامل توصیفاتی از خودآزاری است که ممکن است برای برخی ناراحت‌کننده باشد.

زندگی در سایه بلاتکلیفی

سارا ماشالیان و علی قرایی، شریک زندگی‌اش، ظاهراً زندگی رؤیایی استرالیایی را تجربه می‌کنند. آن‌ها خانه‌شان را در غرب سیدنی بازسازی کرده و باغچه‌ای از سبزیجات در اطراف منطقه هیلز درست کرده‌اند.
A middle aged man of Iranian descent with his arm over the shoulder of a middle aged woman with short dark hair. Both looking out the window pensively, with thick green leaves of a tree outside.
Ali Gharaei (left) and Sara Mashalian say the uncertainty of Mashalian's visa situation has made them put off having children. Source: SBS / Alexandra Jones
با این حال، سارا که حدود ۱۳ سال پیش از آزار مذهبی در ایران فرار کرده، هنوز نتوانسته است استرالیا را خانه واقعی خود بداند.

سارا یکی از حدود ۹۰۰ نفری است که از دولت استرالیا می‌خواهند آن‌ها را از بلاتکلیفی ویزا رها کند. باوجود زندگی و کار طولانی در استرالیا، سیاست‌های سخت‌گیرانه مهاجرتی ۲۰۱۳ باعث شده مسیر اقامت دائم برای او و بسیاری دیگر بسته باشد.

سارا می‌گوید: «من با کسی ازدواج کرده‌ام که شهروند استرالیاست و خانواده‌ام هم همینطور. چگونه می‌توانم اینجا بمانم و خانواده‌ام را کنار خود نگه دارم، وقتی هر بار به من گفته می‌شود تو برای استرالیا نیستی؟ آیا فقط به خاطر اینکه برای زندگی بهتر آمده‌ام یا مسیحی هستم؟»

سارا به عنوان دستیار دندانپزشکی کار می‌کند، مالیات می‌دهد و خانواده نزدیکش شهروند استرالیا هستند، اما همچنان مجبور است هر شش ماه ویزایش را تمدید کند.
A woman in navy scrubs standing in a dentist's room, smiling and pointing toward a monitor beside the patient chair.
Sara Mashalian has been working as a dental assistant for around 5 years. Source: Supplied / Supplied
او می‌گوید:«هر شش ماه ویزای من منقضی می‌شود و حتی بیمه مدیکر هم ندارم. ویزای من اجازه تحصیل نمی‌دهد، نمی‌توانم سیم کارت بخرم یا رانندگی کنم. اگر مشکلی پیش بیاید، اداره مهاجرت فوراً می‌تواند ویزایم را باطل کند.»

سارا مسیر اقامت دائم ندارد، زیرا سیاست مهاجرتی ۱۹ جولای ۲۰۱۳ نخست‌وزیر وقت، کوین راد، هر پناهجویی که با قایق وارد استرالیا شود را از شانس استقرار دائم محروم کرده است. او و مادرش ابتدا به جزیره کریسمس و سپس به نائورو فرستاده شدند و در آنجا با شرایط سخت زندگی و آزار جنسی مواجه شدند.

سارا درباره تجربه‌های دردناک خود در بازداشتگاه داروین می‌گوید:«زنی باردار بود و با چاقو خودکشی کرد. بچه بیرون آمد و هنوز این صحنه در ذهنم مانده است. بچه‌ها هم دست‌هایشان را می‌بریدند چون نمی‌خواستند بازگردند. مادرم وقتی از بیمارستان برگشت، به دیوار چسبیده بود و افسر داخل اتاقش بود. من او را بغل کردم و گفتم مامان، تو امن هستی. او بلند گریه می‌کرد و می‌گفت: ‘چه اتفاقی می‌افتد؟ من نمی‌خواهم برگردم.’»

امید به دخالت وزیر مهاجرت

تنها امید سارا و دیگر پناهجویان با وضعیت مشابه، دخالت وزیر مهاجرت، تونی بورک، است.

فردوس ۲۳ ساله که خواست نام خانوادگی‌اش ذکر نشود، یکی از کسانی است که به وزیر نامه نوشته است:«نامه‌ای از اداره مهاجرت دریافت کردم که گفت متأسفانه واجد شرایط اقامت دائم نیستید و فقط دو گزینه دارید: بازگشت به کشور خود یا رفتن به کشور سوم. اما نائورو کشور سوم بود.»
A young woman of Iranian descent, with long straight dark hair, wearing a bright pink short-sleeved top with gold buttons, sitting at a desk in front of a laptop. Some family photos hang on the wall behind her.
Ferdos, 23, says children like her who were sent to offshore detention have already suffered enough. Source: SBS / SBS
نامه‌ای که فردوس دریافت کرد، از نماینده‌ای ناشناس از گروه برنامه‌های اسکان مجدد اداره مهاجرت و به نمایندگی از بورک بود. در آن آمده بود:«اقامت شما در استرالیا موقت است و مسیر اقامت دائم ندارید.تمام افراد موقت تشویق می‌شوند گزینه‌های خود برای ترک استرالیا، یا به کشور سوم یا بازگشت به کشور خود، را بررسی کنند.»

فقدان هویت و تعلق

فردوس تنها ۱۰ ساله بود که به بازداشتگاه‌های خارج از کشور فرستاده شد و به جز استرالیا، پیوند واقعی با هیچ کشور دیگری ندارد.

او می‌گوید: «تمام دوران کودکی‌ام را از دست داده‌ام. الان اینجا هستم و در همه چیز جز مدارکم احساس استرالیایی بودن دارم. کار می‌کنم، مالیات می‌دهم و همه کارهایی که یک شهروند عادی استرالیایی انجام می‌دهد را انجام می‌دهم. فقط به آن چراغ سبز برای اقامت دائم نیاز دارم.»

فردوس و سارا هر دو کار می‌کنند و مالیات می‌پردازند، اما ویزایشان محدودیت‌هایی دارد، از جمله محرومیت از تحصیلات عالی و محدودیت‌های دیگر که زندگی روزمره آن‌ها را تحت تأثیر قرار داده است.

سارا نیز به دلیل بلاتکلیفی ویزا، فرصت مادر شدن را از دست داده و فرزندآوری را به تأخیر انداخته است:«می‌خواهم بچه‌دار شوم. من ۴۲ ساله هستم و زمان محدودی دارم تا مادر شوم.»

نظر وکلای مدافع

لورا جان، مدیر حقوقی ارشد مرکز حقوق بشر و وکیل سارا، می‌گوید:«این سیاست بیش از یک دهه پیش اجرا شده و واقعیت زندگی سارا و دیگر افراد گرفتار در بلاتکلیفی دائمی را منعکس نمی‌کند.
A woman with a dark straight bob, and brown skin, wearing a cream blazer and black top, sitting at a desk in front of a computer, in a typical open plan office setting.
Associate legal director at the Human Rights Law Centre, Laura John, says "it's time" for ministerial intervention in legacy offshore detention cases. Source: SBS / SBS News
این‌ها افرادی هستند که با ما کار می‌کنند، فرزندانشان به مدرسه می‌روند و از هر نظر جز وضعیت ویزایشان، استرالیایی هستند. وقت آن است که وزیر مداخله کند و به این افراد ویزای دائم بدهد.»

سیاست‌های دولت و محدودیت‌ها

در سال ۲۰۲۳، ۱۹ هزار پناهنده که با قایق آمده بودند مسیر اقامت دائم دریافت کردند، اما این مسیر تنها برای کسانی باز بود که قبل از سپتامبر ۲۰۱۳ آمده یا ویزای موقت حمایتی داشتند. سارا و فردوس قبل از این مهلت در بازداشتگاه‌های خارج از کشور بودند و هیچ‌گاه ویزای دائم دریافت نکردند.
Three women holding up signs reading 'OUR HOME IS HERE (everyone deserves peace)', 'Let us call Australia HOME', and '13 years in Limbo. Enough'.
Protesting outside Assistant Citizenship Minister, Julian Hill's electorate office in Dandenong, Victoria in November. Source: SBS / SBS News
آن‌ها می‌گویند زندگی در بلاتکلیفی دائمی فشار جسمی و روانی زیادی بر آن‌ها گذاشته است. یک سخنگوی اداره امور داخلی به SBS گفته است که این سازمان متعهد به حل پرونده‌های افراد موقت است و همچنان با شرکای اسکان همکاری می‌کند تا فرصت‌های اسکان را شناسایی کند.



برنامه فارسی رادیو اس‌بی‌اس در روزهای شنبه و سه شنبه ساعت ۳ بعد از ظهر از طریق رادیو، به صورت آنلاین، کانال شماره ۳۰۲ تلویزیون‌های دیجیتال و از طریق اپ رایگان SBS Audio قابل دسترس است. برای شنیدن برنامه های زنده و پادکست های ما اپ SBS Audio را از APP Store یا Google Play  دانلود کنید. همچنین می‌ توانید به اس بی اس فارسی از طریق اسپاتیفای، یا اپل پادکستز گوش کنید.

همرسانی کنید
Follow SBS Persian

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Persian-speaking Australians.
Understand the quirky parts of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service