استرالیا در تلاش است تا با همکاری کشورهای اقیانوس آرام، میزبانی اجلاس آب‌وهوایی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۶ (COP31) را بر عهده بگیرد تا صدای این کشورها را در خصوص تغییرات اقلیمی تقویت کند و اقدامات جهانی را ارتقا دهد.
استرالیا امیدوار است که میزبانی اجلاس سال آینده را به‌دست آورد و جایگاه خود را به‌عنوان یک قدرت میانه جهانی، در بحبوحه رقابت‌های امنیتی با چین در منطقه اقیانوس آرام، تثبیت کند.
نخست‌وزیر آنتونی آلبانیزی در اولین سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، پرونده استرالیا را برای میزبانی مطرح کرد.
او در این سخنرانی از کشورهای عضو خواست تا برای مقابله با چالش‌های جهانی – از جمله تغییرات اقلیمی و پایان دادن به جنگ‌ها در غزه و اوکراین – همکاری کنند. همچنین او از تلاش استرالیا برای کسب کرسی موقت در شورای امنیت سازمان ملل خبر داد.
تصویری گرافیکی که روز شنبه، ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۵ تولید شده است، نخست‌وزیر استرالیا آنتونی آلبانیز و رئیس‌جمهور ایالات متحده دونالد ترامپ را نشان می‌دهد. آنتونی آلبانیز امروز برای شرکت در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر خواهد کرد، جایی که هر دو رهبر در آن حضور خواهند داشت. (AAP Image/Dave Hunt/Mick Tsikas) NO ARCHIVING Source: AAP / DAVE HUNT/MICK TSIKAS/AAPIMAGE/aam image
دولت آلبانیزی تلاش کرده تا ترکیه را برای کنار گذاشتن پیشنهاد رقیب خود برای میزبانی COP31 متقاعد کند. در همین راستا، کریس بوون، وزیر تغییرات اقلیمی و انرژی، در حاشیه یک رویداد اقلیمی در نیویورک، با امینه اردوغان، همسر رئیس‌جمهور ترکیه، گفتگو کرد.
میزبانی COP31 چه اهمیتی دارد؟
وسلی مورگان، پژوهشگر مؤسسه ریسک و پاسخ اقلیمی در دانشگاه UNSW، می‌گوید اگر استرالیا موفق به میزبانی شود، «این بزرگ‌ترین اجلاس دیپلماتیک خواهد بود که تا کنون در استرالیا برگزار شده است.»
اجلاس‌های COP توسط نمایندگانی از ۱۹۷ کشور (و اتحادیه اروپا به عنوان امضاکننده ۱۹۸م) شامل سیاست‌گذاران، دانشمندان، دانشگاهیان و سازمان‌ها شرکت می‌کنند.
در صورت میزبانی مشترک با کشورهای اقیانوس آرام، استرالیا از آغاز مذاکرات دو هفته‌ای در اواخر ۲۰۲۶ تا آغاز مذاکرات بعدی در سال ۲۰۲۷ ریاست گفت‌وگوها را بر عهده خواهد داشت.
این شامل هدایت بحث‌های جهانی درباره کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، اجرای تعهدات برای کنار گذاشتن سوخت‌های فسیلی، و کاهش اثرات تغییرات اقلیمی خواهد بود.
سایمون برادشاو، رئیس برنامه COP31 در گرین‌پیس استرالیا اقیانوسیه، می‌گوید میزبانی مشترک با همسایگان اقیانوس آرام حیاتی است، چراکه این کشورها رهبران تاریخی در اقدامات اقلیمی هستند و بهتر از همه می‌دانند چه چیزی در معرض خطر است.
او گفت: «جوامع در سراسر اقیانوس آرام در حال حاضر با فرسایش شدید سواحل، طوفان‌های شدیدتر، فشار بر منابع آب و غذا و در برخی موارد، خطر جابه‌جایی دائمی مواجه هستند.»
میزبانی چه معنایی برای استرالیا دارد؟
این اجلاس می‌تواند باعث رونق اقتصادی برای شهر میزبان – احتمالاً آدلاید – شود؛ جایی که در COP28 در دوبی در سال ۲۰۲۳، حدود ۸۰,۰۰۰ نفر ثبت‌نام کردند.
مهم‌تر از آن، این اجلاس می‌تواند سرمایه‌گذاری‌های کلانی را برای گذار انرژی پاک در استرالیا جذب کند و نشان دهد این کشور به تهدید اصلی امنیتی برای شرکای اقیانوسی خود توجه دارد.
مورگان می‌گوید: «این مسئله بسیار مهم است، چون ۷۰٪ سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر استرالیا، سرمایه‌گذاری خارجی است.»
«میزبانی گفت‌وگوهای اقلیمی سازمان ملل، فرصتی است تا استرالیا خود را به‌عنوان یک ابرقدرت انرژی پاک معرفی کند و صنایع انرژی پاک آینده را توسعه دهد.»
وزیر تغییرات اقلیمی کریس بائوِن در سه اجلاس اخیر تغییرات اقلیمی سازمان ملل حضور داشته و پیش‌بینی می‌شود در صورت برگزیده شدن استرالیا به عنوان میزبان، رئیس اجلاس شود. Source: AP / Peter Dejong
او گفت: «اگر به‌درستی و به شیوه‌ای مسئولانه از نظر محیط زیستی انجام شود، این می‌تواند نه تنها به معنای آینده‌ای اقتصادی موفق برای ما باشد، بلکه مشارکت مثبتی در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان خواهد بود.»
با این حال، او اعتراف می‌کند که میزبانی مشترک «آزمونی واقعی برای استرالیا» خواهد بود، چراکه این کشور باید همزمان با ترویج دستورکار انرژی پاک، مشکل داخلی کنار گذاشتن زغال‌سنگ و گاز را نیز حل کند.
او گفت: «تا زمانی که واقعاً به علت اصلی مشکل – یعنی حذف سوخت‌های فسیلی – نپردازیم، رهبری واقعی اقلیمی از خود نشان نداده‌ایم.»
تهدید اقلیمی، کلید رقابت استرالیا و چین در اقیانوس آرام
در هفته‌های اخیر، آلبانیزی نتوانست توافق‌نامه‌های امنیتی با وانواتو و پاپوا گینه نو را نهایی کند، و باعث شد کشورهای جزیره‌ای دو بار دست خالی بمانند.
مورگان می‌گوید استرالیا باید در موضوع تغییرات اقلیمی اقدام نشان دهد، اگر می‌خواهد شریک امنیتی مورد اعتماد برای کشورهای جزیره‌ای اقیانوس آرام باقی بماند.
«به‌ویژه در زمانی که این کشورها در حال امضای توافق‌نامه‌های امنیتی با کشورهایی مانند چین هستند، و آن‌ها کاملاً روشن گفته‌اند که تغییرات اقلیمی را بزرگ‌ترین تهدید برای خود می‌دانند.»
برادشاو نیز گفت تمدید عمر پروژه گازی "North West Shelf" متعلق به شرکت وودساید، به اعتبار اقلیمی استرالیا آسیب می‌زند.
این تصمیم بلافاصله از سوی وزیر تغییرات اقلیمی وانواتو، رالف رگن‌وانو، با انتقاد مواجه شد. او گفت اگر استرالیا می‌خواهد با کشورهای اقیانوس آرام میزبان COP31 باشد، باید به‌طور جدی در مورد تولید سوخت‌های فسیلی گفت‌وگو کند.
رگن‌وانو به رأی دیوان بین‌المللی دادگستری اشاره کرد که توسط وانواتو پیگیری شد و در آن تصریح شده کشورها تعهدات قانونی برای مقابله با تغییرات اقلیمی دارند و می‌توانند بابت خسارات وارد شده، مسئول شناخته شوند.
آیا اجلاس‌های اقلیمی هنوز کارآمد هستند؟
اجلاس ۲۰۲۴ که توسط کشور نفت‌خیز آذربایجان میزبانی شد، به‌دلیل حضور مدیران سابق و فعلی صنعت نفت و گاز در کمیته برگزاری، به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفت.
نامه‌ای سرگشاده که توسط چهره‌های برجسته – از جمله دبیرکل سابق سازمان ملل، رئیس سابق مذاکرات اقلیمی سازمان ملل و بسیاری از متخصصان اقلیمی – امضا شده بود، خواستار اصلاح روند انتخاب میزبان شد و اعلام کرد اجلاس‌های COP دیگر مناسب هدف نیستند.
با این حال، کارشناسان معتقدند این اجلاس‌ها هنوز حیاتی هستند برای هماهنگی جهانی برای مقابله با بحران اقلیمی.
توافق‌نامه پاریس – تعهد برای جلوگیری از افزایش دمای زمین بیش از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد نسبت به سطح پیشاصنعتی – در COP21 در سال ۲۰۱۵ به تصویب رسید.
مورگان گفت: «استرالیا اخیراً هدف جدیدی برای سال ۲۰۳۵ تعیین کرده تا به تعهدات خود در توافق پاریس عمل کند. ما قصد داریم انتشار گازها را بین ۶۲ تا ۷۰ درصد تا سال ۲۰۳۵ کاهش دهیم. و این‌گونه همکاری‌ها تنها راه واقعی برای مقابله با بحران اقلیمی است.»
در حالی که برادشاو اذعان دارد که روند مذاکرات به طرز دردناکی کند است، او معتقد است که این روند از کشورهای آسیب‌پذیر حمایت می‌کند، اطمینان می‌دهد آن‌ها به منابع مالی مناسب دسترسی دارند و «صدای همه شنیده می‌شود.»
برنامه فارسی رادیو اس‌بی‌اس در روزهای شنبه و سه شنبه ساعت ۳ بعد از ظهر از طریق رادیو، به صورت آنلاین، کانال شماره ۳۰۲ تلویزیون‌های دیجیتال و از طریق اپ رایگان SBS Audio قابل دسترس است. برای شنیدن برنامه های زنده و پادکست های ما اپ SBS Audio را از APP Store یا Google Play دانلود کنید. همچنین می توانید به اس بی اس فارسی از طریق اسپاتیفای، یا اپل پادکستز گوش کنید.
