پژوهشگران کویینزلندی با کمال تعجب دریافتند که ممکن است صنعت جهانی پرورش ماکادمیا (Macadamia) تنها از مغزهای یک درخت و یا گروه کوچکی از درختان به وجود آمده باشد که در قرن نوزدهم از کویینزلند به هاوایی برده شد.
به گزارش ای بی سی، به خاطر نبود تنوع ژنتیک در سه میلیارد درخت موجود در دنیا، تلاش هایی برای بهبود این گیاهان از نظر اندازه، تطابق آب و هوایی و افزایش مقاومت آنها در برابر بیماری ها شروع شده است.
دکتر کتی نوک (Cathy Nock) از دانشگاه ساترن کراس (Southern Cross) گفت که کشف سر منشاء ژنتیکی درختان ماکادمیا در کویینزلند، غافلگیر کننده بود.
او گفت: «دیدن اینکه که منبع ژنتیکی درختان پرورش داده شده در هاوایی چقدر کوچک بود، کمی غافلگیرکننده بود. این درختان، حدود هفتاد درصد درختان ماکادمیای کاشته شده در سراسر جهان را تشکیل می دهند».
چگونه این ردیابی بزرگ آغاز شد؟
دکتر کِرِگ هادرنر (Craig Hardner)، پژوهشگر در زمینه مدیریت باغداری از دانشگاه کویینزلند، از بورسیه چرچیل خود برای جمع آوری دی ان ای از درختان ماکادمیا در هاوایی استفاده کرد.
او با ردیابی ژنتیکی این درختان، به گروه کوچکی از درختان وحشی ماکادمیا رسید که هنوز در یک ملک شخصی در مولو (Mooloo) در نزدیکی جیمپای (Gympie) در جنوب شرقی کویینزلند وجود دارند.
آقای هاردنر گفت: «یک مجموعه کوچک از بذر ماکادمیا در اواخر قرن نوزدهم به هاوایی برده شد و شواهد تاریخی نشان می دهد که احتمالا شش درخت از این بذرها رویید. کسی که این بذرها را برد، روبرت جوردن (Robert Jordan) نام داشت و در سال ۱۸۹۶ آنها را در حیاط پشتی منزل برادرش در یکی از محله های Honolulu کاشت. بعد، وقتی که مردم هاوایی از مزه ماکادمیا خوششان آمد، فکر کردند که ماکادمیا می تواند محصول جدیدی برای تولید در مقیاس تجاری باشد».
پژوهشگران با همکاری Macadamia Conservation Trust، موسسه خاک و آب سالم (Healthy Land and Water) و شورای شهر بریزبن، صدها نمونه دی ان ای از درختان وحشی در زیستگاه های بومیشان در شمال نیوساوت ولز و جنوب شرق کویینزلند و نیز حیاط خانه ها جمع آوری کردند.
شباهت گیاهان
دکتر نوک از دانشگاه ساترن کراس گفت که تنوع ژنتیکی کمی در گیاهان ماکادمیا وجود داشت. او گفت که مثل بسیاری از درختان دیگر در باغ ها، درختان ماکادمیا هم پیوندی هستند. بنابراین اگر با هواپیما از روی باغ های بزرگ این درختان در نیوساوت ولز پرواز کنید، هزاران درخت می بینید، اما آنها در واقع فقط از چهار پنج درخت مادر گرفته شده اند.
ایالات متحده آمریکا، استرالیا، آفریقای جنوبی و کنیا بزرگترین تولید کنندگان ماکادمیا هستند و چین، آسیای جنوب شرقی، آمریکای جنوبی، مالاوی و نیوزیلند هم همگی این گیاه را پرورش می دهند.
قدیمی ترین درخت پرورشی شناخته شده در باغ گیاه شناسی بریزبن قرار دارد و در سال ۱۸۵۸ و کمی بعد از کشف این گیاه توسط اروپاییان، توسط والتر هیل (Walter Hill) کاشته شد.
زیستگاه بومی این درختان، در جنگلهای بارانی نیمه گرمسیری، با جنگل زدایی و ساخت و سازها از بین رفت و چهار گونه مختلف کشف شده در این گیاهان، سه گونه در معرض تهدید و یک گونه در طبقه بندی در معرض خطر قرار دارد.
دو گونه از چهار گونه بومی کوچکترند که بدین معنی است که می توان از ژنتیک آنها برای کاهش اندازه درختان پرورشی استفاده کرد و اینگونه مدیریت و برداشت محصول از آنها را آسان تر کرد.
یافتن درختان وحشی ماکادمیا
دنیس باند (Denise Bond)، کارمند اجرایی Macadamia Conservation Trust گفت: «جستجو برای یافتن و حفظ درختان قدیمی و وحشی ماکادمیا ادامه یافت تا در حد امکان این درختان حفظ شوند و از مردم خواسته شد که به این تلاش بپیوندند. او اضافه کرد که قسمت های بزرگی پوشیده از این درختان در برخی از پارک های ملی و جنگل های ایالتی وجود دارند و علاوه بر آن بخش های کوچکی از این درختان در زمین های شخصی و حتی در حیاط پشتی خانه ها و مزارع هم جان به در برده اند. آنها، همان هایی هستند که می خواهیم قبل از اینکه از بین روند، حفظشان کنیم».
پیدا شدن هر درخت وحشی ماکادمیا برای تیم پژوهشی هیجان انگیز بود چون این درختان می توانند در فاصله دو تا سه کیلومتری هم تولید مثل کنند. بنابراین، هر بار که تیم، جمعیت جدیدی از این درختان را کشف می کرد، این درخت به طور بالقوه به پتانسیل دیگر درختان اضافه می کرد تا هنوز بتوانند زنده بمانند و به تکامل خود به گونه وحشی ادامه دهند.
اگر شبکه ای از آنها در منطقه ای وجود داشته باشد، آنها می توانند پویایی جمعیتی را حفظ کنند و خود را گونه ای بادوام بسازند.
