آسمان الهام بخش شب که مثل جنگل و کویر و اقیانوس، می تواند برای ما بسیارهیجان انگیز باشد، سالهاست که با خطر تهدید مواجه شده است.
به گزارش Australian Geographic، Lisa Harvey-Smith، متخصص فیزیک نجومی از جمله کسانی است که از سنین نوجوانی و با راه اندازی کمپینی به مخالفت با آلودگی نوری پرداخته است. Lisa دوران کودکی اش را در دهکده آرامی در ۶۰ کیلومتری لندن سپری کرد. جایی که می توانست ساعتها به آسمان شب که در آن خبری از نورهای مزاحم نبود خیره شود. اما با تاسیس یک مکان تفریحی در نزدیکی محل سکونتشان و نورپردازیهای متعدد اطرافش، Lisa فرصت استفاده از آسمان را در شب از دست داد. همین مساله باعث شد تا او در نامه ای به شورای محل به این مساله اعتراض کند. خوشبختانه، اعضای شورا اعتراض او را جدی گرفتند و با Lisa ملاقات کردند. در این ملاقات، Lisa به اعضای شورا پیشنهاد داد تا از لامپهای کم مصرفی استفاده کنند که باعث روشن شدن آسمان در شب نمی شوند.
حمایت از آسمان بکر
اولین چیزی که باید به آن توجه کنیم این است که آسمان هم یک سکونتگاه طبیعی است. همانطور که با نابودی بیشه ها، جانوران ساکن در آن نابود می شوند و یا با از بین رفتن گلها زنبورها می میرند، با از بین رفتن آسمان شب هم ما از درک اینکه بخشی از یک موجودیت بزرگتر هستیم محروم می شویم. در این زمینه، The International Dark-Sky Association در سال ۱۹۸۸ تاسیس شد تا به افزایش آگاهی عمومی در مورد آلودگی نوری و حمایت از پارکهای آسمان شب یا همان‘dark-sky parks’ کمک کند. اگرچه قبلا تعداد این پارکها در استرالیا بیشتر بود اما فعلا تنها پارک آسمان شب موجود، the Warrumbungle National Park واقع در غرب New South Wales است.
به گفته Lisa، ما در طول سالها سعی کرده ایم که تلسکوپها و رصدخانه ها را هر چه بیشتر از فضای شهری دور کنیم اما با ایجاد هر سکونتگاه انسانی محیط اطرافش هم روشن می شود. اگرچه این یک واقعیت است که بلاخره انسانها باید جایی برای زندگی داشته باشند اما این مساله باعث شده تا علم ستاره شناسی با فشار و محدودیت روبرو شود. مثال بارز این مساله هم Mount Stromlo در Canberra است که اخیرا در اطرافش اماکن مسکونی ساخته شده است.
صرفه جویی در انرژی بانورپردازی متمرکز
در واقع هدف کمپین آسمان شب این نیست که خیابانها و اماکن را تاریک و برای مردم ناامن کند، بلکه به دنبال آن است تا نورپردازیهای شهری مثل بسیاری کشورهای دیگر، به سمت پایین باشند و اجرای این کار با حمایت مردم از کمپین اصلا کار سختی نیست. برای صرفه جویی در هزینه های مالیات دهندگان، تمامی فوتونها و ذرات حاصل از نور شهری باید در مسیر درست هدایت شوند، نه بالاتر و نه پایینتر. تحقیقات اخیر نشان می دهد که کهکشان راه شیری برای حدود یک سوم مردم کره زمین، ازجمله ۶۰ درصد از ساکنین اروپا و ۸۰ درصد از ساکنین آمریکای شمالی قابل مشاهده نیست و به گفته Lisa، این مساله موجب می شود تا انسانها پیوندشان را با طبیعت و معنای هستی از دست بدهند.
عصر طلایی ستاره شناسی
Lisa توضیح می دهد که با در نظر گرفتن تاریخ جهان و قابلیتهایی که در آینده وجود دارد می توان فهمید که چرا ما در عصر طلایی ستاره شناسی زندگی می کنیم. در حال حاضر، ما بر روی سیاره زیبایی زندگی می کنیم که به دور یک ستاره ثابت می چرخد و تمام شرایط برای زندگی ما در اینجا مهیاست. آسمان زیبای شب را داریم که با سایه روشنهای متعددی به ما امکان دیدن مراحل اولیه تشکیل جهان را می دهد. افقی داریم که توسط آن می توانیم از جایی که هستیم به راه شیری نگاه کنیم و هیچ چیز جلوی دید ما را نمی گیرد. اما در ۸/۳ بیلیون سال دیگر، وقتی که کهکشان ما با کهکشان Andromeda اصابت کند، و با به وجود آمدن نیم تریلیون ستاره درخشان جدید ممکن است با آسمانی پر نور مواجه شویم که حتی از ما امکان ادامه ستاره شناسی را بگیرد.
هرچند ممکن است همه ما در کتابها چیزهای زیادی درباره ستارگان بخوانیم اما بهتر است که توجه به ستارگان را سینه به سینه به نسلهای بعدی مان هم انتقال بدهیم. این کاری بود که پدربزرگ Lisa برای پدرش انجام داد و پدرش هم برای Lisa . تماشای ستارگان هیچ هزینه ای برای ما ندارد اما در عوض می تواند باعث ارتباط بیشتر ما با جهان شود. پس بیایید با کسانی که دوستشان داریم دست در دست هم، زیر طاق آسمان شب بایستیم و با ستاره ها آشتی کنیم.