E tele tulaga e ono a'afia ai tagata i faafitauli o le mafaufau i le vaitami lenei o feagai le atunu'u ma le faama'i e afua mai i le coronavirus, le depression ma le so'ona popole vale, i isi gasegase o le mafaufau e pei o le bipolar disorder, post-traumatic stress, personality disorders poo le psychosis.
O loo maua 'au'aunaga i le atunu'u atoa, ma e matele lava ina faatautaia e faigamalo Setete.
O le tele lava o faalapotopotoga ne e leai ni a latou lava faamatala'upu, ma latou faaogaina ai le a'u'aunaga a le malo tele, le Translating and Interpreting Service - TIS https://www.tisnational.gov.au, e maua ai 'au'aunaga faamatala'upu i gagana e 'ova i le 150.
I le malo tele, e maua mai le Mental Health in Multicultural Australia (MHiMA) faamatalaga mai nisi o gagana: https://embracementalhealth.org.au/community/multilingual-information E le o toe tatalaina le 'au'aunaga lenei, ae o loo mafai lava ona maua nisi o faamatalaga ma lomiga i gagana 'ese'ese i mataupu i le maloloina o le mafaufau.
O le Forum of Australian Services for Survivors of Torture and Trauma (FASSTT) o ni matagaluega e 8 o loo gafa ma fesoasoani i tagata na a'afia i faiga faatauga ma saua i atunu'u i fafo. E iai o latou ofisa i Stete ma Teritori uma i Ausetalia: https://www.fasstt.org.au/members/
Isi 'au'aunaga e le i lalo o le faamalu o malo:
- Lifeline - 13 11 14
- Mission Australia - https://www.missionaustralia.com.au/
- Beyond Blue - 1300 22 4636
- Headspace - https://headspace.org.au/
- Suicide Call Back Service - www.suicidecallbackservice.org.au 1300 659 467
- Kids Helpline - 1800 55 1800
- MensLine Australia - 1300 78 99 78
E maua i le Beyond Blue faamatalaga i nisi o gagana:
- I need support now
- Coronavirus and mental health in multicultural communities
- Translated mental health resources
Ua faaliliuina foi e le matagaluega o le soifua maloloina faamatalaga i le KOVITI-19 ma faafitauli o le mafaufau i nisi gagana:
- Looking after your mental health and wellbeing
- How are you feeling today
- Help and support for your mental wellbeing
New South Wales
NSW Mental Health Line
O le Mental Health Line e avanoa mo soo se tagata i NSW, 24 itula i leaso 7 aso o le vaiaso i le 1800 011 511 https://www.health.nsw.gov.au/mentalhealth/Pages/Mental-Health-Line.aspx
Transcultural Mental Health Centre (TMHC)
E maua le 'au'aunaga lenei i vaega uma o le Setete o NSW, ma e aofia ai mataupu i togafitiga, fautuaga, su'esu'ega o gasegase ma soo se fesoasoani i mataupu i le malamalama i gasegase o le mafaufau. https://www.dhi.health.nsw.gov.au/transcultural-mental-health-centre
O 'au'aunaga a le TMHC e maua fua mai mai tagata ua iai le tomai faapitoa ma foma'i mo i latou o loo a'afia i gasegase o le mafaufau ma o latou aiga, ma e aofia ai tagata e tautatala i lau gagana, pe a feso'ota'i i le TIS is available https://www.tisnational.gov.au/ mo gagana e le mafai ona tautatala ai le aufaigaluega a le TMHC.
'Au'aunaga mo tagata na sauaina ma faataugaina - Service for the Treatment and Rehabilitation of Torture and Trauma Survivors, STARTTS
E maua i le STARTTS 'au'aunaga ma lagolago mo tagata ua a'afia i gasegase o le mafaufau ona sa sauaina ma faataugaina i atunu'u na afua mai ai - i taua ma fevaevaea'iga, ma fesoasoani e toe opogi ma fuata'ina se olaga fou i Ausetalia nei. https://www.startts.org.au/
E maua i le TIS fesoasoani faamatala'upu https://www.tisnational.gov.au/ mo gagana e le mafai ona tautatala ai le aufaigaluega a le STARTTS.
Victoria
Tagata na faataugaina - Foundation House for Survivors of Torture
O le faalapotopotoga lenei e maua ai fesoasoani mo tagata sulufa'i i gagana Igilisi, Arapi, Burmese, Hakha Chin, Dari, Dinka, Karen, Persian, Swahili, Tamil ma le Tigrinya. https://foundationhouse.org.au/for-clients/client-services/
Sa'ili iinei pe e te faamalieina aiaiga e maua ai lenei 'au'aunaga: https://foundationhouse.org.au/for-clients/make-a-referral/
E maua mai le TIS https://www.tisnational.gov.au/ fesoasoani faamatala'upu mo gagana e le tautatala ai le aufaigaluega.
E maua fo'i i le Setete o Vitoria se lisi o faamatalaga i 'au'aunaga mo gasegase o le mafaufau i le tele o gagana. O se galuega na lalamua ai le malo Setete o Vitoria, ae faafoe e le Centre for Culture: https://www.healthtranslations.vic.gov.au/
E iai ma isi 'au'aunaga e 2 a le malo Setete i Vitoria mo tagata e iai mana'oga faapitoa o le mafaufau:
Action on Disability in Ethnic Communities (ADEC)
O le ADEC e i lalo o le faamalu o le Transcultural Mental Health Access Program (TMHAP) mo le faamoemoe e faafaigofie ona maua e tagata fai mai 'au'aunaga ma fesoasoani i o latou faafitauli i gasegase o le mafaufau.
E fesoasoani fo'i i le faatulagaina o polpokalame e aloa'ia ma faatauaina ai tu ma aganu'u ma gagana a isi tagata - http://www.adec.org.au/index.php/programs/mental-health
Victorian Transcultural Mental Health (VTMH)
Sa masani ona faaigoaina o le Victorian Transcultural Psychiatry Unit (VTPU), o le VTMH e faapitoa ana 'au'aunaga i tagata mai atunu'u fai mai e iai mana'oga faapitoa o le mafaufau.
E aofia ai le iloiloina o i latou o loo faia le tiute o le tautua ma tulei le faatauaina o 'au'aunaga e fetaui tonu ma le tagata o loo tautuaina: http://www.vtmh.org.au/
Queensland
O le Queensland Transcultural Mental Health Centre (QTMHC)
O le QTMHC o se 'au'aunaga faapitoa e ta-aofia atoa ai le Setete i 'au'aunaga mo tagata fai mai e le o le gagana muamua le Igilisi i mataupu i le tausiga ma fesoasoani.
E maua ai faamatalaga ua faaliliuina i isi gagana i le : https://metrosouth.health.qld.gov.au/qtmhc/translated-information atoa ai feso'ota'iga ma isi 'au'aunaga i le: https://metrosouth.health.qld.gov.au/qtmhc/programs-and-services/multicultural-mental-health-coordinator-program
O le Queensland Program of Assistance to Survivors of Torture and Trauma (QPASTT)
E maua i le QPASTT faamatalaga tala feagai i fesoasoani mo tagata e sauaina ma faataugaina ae maise i latou na sulufa'i mai i Ausetalia mai atunu'u na sauaina ai.
O le World Wellness Group
O le Brisbane-based World Wellness Group e faamautu i Brisbane, ma e maua atu ai fesoasoani i tagata e le o le gagana muamua le ganana Igilisi:
- O le polokalame Multicultural Psychological Therapies: mo tagata i le itu i Matu ma Saute o Brisbane e le o le gagana muamua le gagana Igilisi. E maua atu ai fesoasoani la lagolagosua i tagata e iai mana'oga faapitoa o le mafaufau: https://worldwellnessgroup.org.au/multicultural-psychological-therapies-program/
- Mo tagata sulufa'i ma sa'ili lafitaga:fesoasoani i auala tala feagai ma tu ma aganu'u mo aiga ina ia tuleia lo latou soifua maloloina e tutusa ma isi tagata i le atunu'u https://worldwellnessgroup.org.au/refugee-asylum-seeker-health/
- 'Au'aunaga soifua maloloina mo tagata e malaga mai mo a'oga: e fesoasoani i tagata mai isi atunu'u e ulufale mai mo le faamoemoe o a'oga i lalo o le Overseas Student Health Cover (OSHC) : https://worldwellnessgroup.org.au/international-students-services/
- O le Culture In Mind o se 'au'aunaga mo tupulaga i le 18 aga'i i luga le matutua mo fautuaga faalemafaufau i le soifuaga i le taulaga tele o Brisbane. https://worldwellnessgroup.org.au/culture-in-mind/
O le Harmony Place
O le Harmony Place, e le o se matagaluega a le malo ae maua atu ai fesoasoani lagolago mo tagata fai mai e le o le gagana muamua le Igilisi. E mafuli la latou fesoasoani i tagata fai mai ma alatou fanau i le 12 tausaga le matutua. E malosi tele le 'au'aunaga lenei i pitonu'u ma taulaga o Southeast Queensland, Brisbane, Logan, Ipswich ma le Gold Coast. http://harmonyplace.org.au/
O le Mental Health Line
Numera 1300 MH CALL (1300 642255) o se numera puipuia mo 'au'aunaga soifua maloloina o le mafaufau mo tagata i Queensland e mana'omia fesoasoani i mataupu o gasegase o le mafaufau.
Maua fesoasoani faamatala'upu i le TIS https://www.tisnational.gov.au/
Northern Territory
O 'au'aunaga a le MHACA (Central Australia)
O 'au'aunaga a le MHACA e mauaina e tagata e i luga atu o le 18 tausaga le matutua ua faamaonia e foma'i le a'afia i gasegase o le mafaufau. E maua fesoasoani i gagana Saina, Urdu, Irish ma le Hindi: https://mhaca.org.au/
O le TeamHealth (Darwin)
O 'au'aunaga a le TeamHealth e aofia ai fesoasoani ma lagolago i tagata i le NT e a'afia i gasegase o le mafaufau ma o loo i se tulaga lamatia ma le tagolima: https://www.teamhealth.asn.au/ Maua fesoasoani faamatala'upu i le TIS i gagana e 'ova i le 80: https://www.tisnational.gov.au/
Melaleuca Refugee Centre
O le 'au'aunaga lenei e le o i lalo o le faamalu o se matagaluega o le malo, ae o loo fesoasoani ma lagolago i tagata sulufa'i mai, o latou aiga ma fanau. E leai se totogi o lenei 'au'aunaga: http://www.melaleuca.org.au/
O le Northern Territory Mental Health Coalition (NTMHC)
O le NTMHC o le tino autu lea o 'au'aunaga ma tautua i mataupu i le maloloina o le mafaufau i le Northern Territory https://www.ntmhc.org.au/
Northern Territory Mental Health Line: 1800 682 288
O fesoasoani uma i le maloloina o le mafaufau, e mafai ona maua i le Mental Health Helpline: https://www.tisnational.gov.au/
Western Australia
O le Association for Services to Torture and Trauma Survivors (ASeTTS)
E mafai ona maua 'au'aunaga i le ASeTTS i ganana Arapi, Dinka, Caren ma Kirundi. https://asetts.org.au/our-services/counselling/
West Australian Transcultural Mental Health Centre
O le 'au'aunaga lenei e maua i le falema'i le Royal Perth Hospital e faatlou mo gasegase ua faato'a tete'a mai le falema'i. Maua faamatala'upu : https://www.healthdirect.gov.au/australian-health-services/20072382/west-australian-transcultural-mental-health-centre/services/perth-6000-50-murray-street
Tasmania
Le Phoenix Centre
O le Phoenix Centre e faagaoioi mai totonu o le Migrant Resource Centre ma e maua atu ai fesoasoani faapitoa i sauaga ma a'afiaga o tagata na faataugaina. E maua atu ai fesoasoani lagolago i tagata na a'afia i ia sauaga mo lo latou ola manuia. O le Phoenix Centre, e iai ona ofisa i Hobart ma Launceston ae maua ana 'au'aunaga i le Setete atoa i le: https://mrctas.org.au/phoenix-centre/
E ofoina e le malo Setete i Tasmania 'au'aunaga mo tagata uma e iai mana'oga faapitoa matuia i gasegase o le mafaufau, e auala atu i ana falema'i, poo isi tautua faapiroa mo le togafitia o nei gasegase ma 'au'aunaga GP.
Mo nisi faamatalaga i le Mental Health Services, asiasi i le: http://www.dhhs.tas.gov.au/mentalhealth/mhs_tas Pe vala'au le 1800 332 388
Australian Capital Territory (ACT)
O le Companion House, Assisting Survivors of Torture and Trauma
E maua atu ai fesoasonai mo tagata sulufa'i pe sa'ili lafitaga na sauaina pe na faataugaina O le galuega a le Companion House, e fesoasoani e toe fotu'ai se soifuaga fou ma taumafai e faagalo mafatiaga o le tuana'ai.
E iai fo'i le laina fesoasoani a le malo teritori i le ACT (1800 629 354 or 02 6205 1065) or through this website: https://www.health.act.gov.au/services-and-programs/mental-health/getting-help
South Australia
Relationships Australia
O le Personal Education and Community Empowerment (PEACE), o se 'au'aunaga mo tagata uma e le o le gagana muamua le Igilisi, tusa poo le a le tulaga o iai o latou Visa. E maua fesoasoani mo tagata uma ma o latou aiga i le: https://www.rasa.org.au/services/couples-families/peace-multicultural-services/
O le Survivors of Torture and Trauma Assistance and Rehabilitation Service, STTARS
O le STTARS o se 'au'aunaga faapitoa mo tagata sulufa'i i ni faafitauli faalemfaufau o loo feagai ma i latou. E leai se totogi o le 'au'aunaga, ma e maua i soo se taimi poo le a lava le 'umi na iai se tagata i Ausetalia. E ia le lisi faatalitali a le STTARS, ae 'ave le faamuamua i tagata e sili ona mana'omia le fesoasoani.
E leai se totogi o le 'au'aunaga a le STTARS, ma e malu puipuia ou faamatalaga, ma avanoa fesoasoani faamatala'upu.
- Tausisi le 1.5 mita le va mamao mai isi tagata i Ausetalia ma siaki faamatalaga lata mai i lou Setete ma Teritori: https://www.sbs.com.au/language/english/how-australia-s-states-and-territories-are-relaxing-coronavirus-restrictions
- Ua maua nei i Ausetalia atoa 'au'aunaga o le suesueina pe o e a'afia i le Coronavirus, pe asiasi i le Coronavirus Health Information Hotline on 1800 020 080.
- To i lau telefoni fe'avea'i le coronavirus tracing app COVIDSafe is available for download
- E maua faamatalaga lata mai i le COVID-19 i gagana e 63 atoa ai ma lau gagana i le sbs.com.au/coronavirus