ประเด็นสำคัญ
- สิ่งสำคัญในการรีโนเวทบ้านแบบ DIY คือการเข้าใจถึงความเสี่ยง กฎระเบียบ และข้อกำหนดเรื่องความปลอดภัย
- แร่ใยหิน สีผสมตะกั่ว และฝุ่น เป็นอันตรายที่พบได้บ่อยในบ้านเก่า
- งานบางประเภท ควรให้ผู้เชี่ยวชาญที่มีใบอนุญาตถูกต้องตามกฎหมายเป็นผู้ดำเนินการ
- ผู้ที่เริ่มฝึกทำ DIY ควรเริ่มจากสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ก่อน เพื่อพัฒนาทักษะ และควรวางงบประมาณอย่างรอบคอบด้วย
สำหรับหลายคนในออสเตรเลีย บ้านอาจเป็นโครงการที่ไม่มีวันเสร็จ ตั้งแต่ทาสีผนังใหม่ ไปจนถึงแปลงสวนหลังบ้าน
DIY หรือ Do-It-Yourself หรือการปรับปรุงบ้านด้วยตัวเองกำลังได้รับความนิยม
คริบาชินี แฮนนอน ผู้จัดการและผู้ก่อตั้ง Build Play Live ผู้เชี่ยวชาญด้านรีโนเวทบ้าน กล่าวว่า
“ตอนนี้มีกระแสว่าใครๆ ก็สามารถลงมือทำเองได้ หลายคนจึงเลือกรีโนเวทบ้านด้วยตัวเอง ฉันคิดว่าเทรนด์นี้จะมีมากขึ้นอีก เพราะต้นทุนค่าก่อสร้างและค่าจ้างผู้รับเหมาที่สูงขึ้นในปัจจุบัน”

หากมีข้อสงสัยเรื่องแร่ใยหิน ควรให้ผู้เชี่ยวชาญมาตรวจสอบเสียก่อน Source: Getty / PixeloneStocker
โดยเฉพาะแร่ใยหินหรือแอสเบสตอส (asbestos) ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง และพบประมาณ 1 ใน 3 ของบ้านในออสเตรเลีย
จอห์น แบ็ตตี จากคณะกรรมการให้ความรู้เรื่องแร่ใยหิน (Asbestos Education committees) อธิบายว่า
“ส่วนใหญ่มักพบแอสเบสตอสในชายคา ห้องน้ำ ห้องครัว ห้องซักผ้า และพื้น โดยทั่วไปบ้านที่สร้างก่อนปี 1990 มีความเสี่ยงสูง เพราะแม้จะมีการสั่งห้ามใช้ในปี 2003 แต่ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตก่อนหน้านั้นอาจยังมีแร่ใยหินอยู่”
ผลิตภัณฑ์ก่อสร้างกว่า 3,000 ชนิดอาจมีแร่ใยหินปะปนอยู่ และถึงแม้มันจะไม่เป็นอันตราย แต่การเจาะ ตัด หรือกระแทก อาจปล่อยเส้นใยขนาดจิ๋วสู่ชั้นอากาศได้
“เมื่อคุณเจาะหรือทำให้วัสดุเสียหาย เส้นใยขนาดเล็กจะลอยฟุ้งไปในอากาศ และคุณอาจหายใจเอามันเข้าไปโดยไม่รู้ตัว”

คำนึงถึงความปลอดภัยเสมอ ควรสวมอุปกรณ์ป้องกันที่เหมาะสม ก่อนเริ่มลงมือ Credit: Asbestos Awareness
“ผู้เชี่ยวชาญจะเก็บตัวอย่าง ส่งไปยังห้องแล็บที่ได้รับการรับรองจาก NATA และจะแจ้งผลว่ามีแร่ใยหินหรือไม่ หากพบว่ามี พวกเขาจะแนะนำว่าควรทำอย่างไร ควรทาสีทับไว้ หรือจำเป็นต้องจ้างผู้รับเหมาเฉพาะทางมาจัดการ”
อีกเรื่องที่ควรระวังคือสีที่มีสารตะกั่วในบ้านเก่า และฝุ่นจากการรื้อถอน
พยายามป้องกันฝุ่นให้ได้มากที่สุด ใส่หน้ากากกรองฝุ่น และล้างหน้า ล้างมือให้สะอาดก่อนรับประทานอาหาร เพราะอาจกลืนกินสารตะกั่วจากฝุ่นเข้าไปโดยไม่ตั้งใจแบ็ตตี คณะกรรมการให้ความรู้เรื่องแร่ใยหินกล่าว

ผู้รีโนเวทบ้านแบบ DIY ตรวจดูเอกสาร ขณะปรับปรุงห้องครัว Source: Getty / Maskot
โดยปกติ งานไฟฟ้าทั้งหมดต้องใช้ช่างที่มีใบอนุญาต
ส่วนงานประปา เช่น เปลี่ยนฝักบัว หรือเชื่อมต่อเครื่องซักผ้า สามารถทำเองได้ แต่หากเกี่ยวข้องกับระบบระบายน้ำหรือก๊าซ ต้องใช้ช่างประปาที่ได้รับใบอนุญาตเท่านั้น
คริบาชินี แฮนนอน มีประสบการณ์เกี่ยวกับการปรับปรุงบ้านหลายปี แต่ยังคงจ้างมืออาชีพทำงานเหล่านี้เสมอ
“เพราะช่างเหล่านี้มีใบรับรอง และมีประกันหากเกิดความเสียหาย อีกทั้งงานเหล่านี้ต้องการทักษะและเครื่องมือเฉพาะ เช่น การคำณวนทางน้ำไหล หรือการซื้อวาวล์ที่เหมาะสม ถ้าทำผิดพลาด คุณอาจต้องเสียเงินมากกว่าที่คิด”
หากคุณวางแผนปรับโครงสร้างของบ้าน เช่น รื้อผนัง สร้างต่อเติม หรือติดตั้งชานขนาดใหญ่ จำเป็นต้องขออนุมัติ มิฉะนั้นอาจอาจถูกปรับ หรือถูกสั่งให้รื้อถอนงานทั้งหมด หรือคนในครอบครัวอาจเป็นอันตรายได้
“สิ่งที่อันตรายที่สุดคือโครงสร้างล้ม ซึ่งมีให้เห็นอยู่บ่อยครั้ง เช่นงานกันซึมที่ไม่ได้มาตรฐาน หรือการวางโครงพื้นไม่ถูกต้อง ผ่านไปไม่กี่ปีก็เกิดเชื้อรา ไม้ผุ และต้องรื้อทำใหม่ทั้งหมด”
เรื่องที่เกี่ยวข้อง

สถาปนิกคนไทยอธิบายเรื่องใบอนุญาติก่อนการก่อสร้างที่ออสเตรเลีย
จีนีวา แวนเดอร์ซีล ผู้เชี่ยวชาญด้าน DIY จากบริสเบน เล่าว่าเธอเริ่มต้นจากการปรับปรุงบ้านของเธอ และรู้สึกติดใจ
“เรารีโนเวทบ้านทั้งหลัง เมื่อ 7–8 ปีก่อน และเมื่อเวลาผ่านไป ก็อยากปรับเปลี่ยนอะไรอีกหลายสิ่งให้สดใหม่ เราทำครัวใหม่ทั้งหมด แต่เราปรับปรุงของทีมีอยู่แล้วเดิมใหม่ เราทาสี ติดชั้นวาง ปรับหน้าตาใหม่ โดยใช้ของเดิมเป็นหลัก”
แม้การทำเองอาจช่วยประหยัดค่าจ้างช่าง แต่แวนเดอร์ซีลเตือนว่า ค่าใช้จ่ายเล็กๆ น้อยๆ อาจสะสมเพิ่มขึ้นได้เร็วมาก
“การรีโนเวทแบบ DIY มักมีราคาถูก เพราะคุณไม่ต้องจ่ายค่าจ้างให้ใคร แต่ค่าของ ค่าวัสดุ ค่าเช่าเครื่องมือ ค่าขนส่ง ค่ากำจัดขยะ ล้วนเป็นต้นทุน คุณควรวางงบประมาณล่วงหน้าให้ดี”

การวางงบประมาณค่าใช้จ่ายในการก่อสร้าง เป็นเรื่องสำคัญเช่นกัน
แฮนนอนแนะนำว่า หากอยากปูกระเบื้องห้องน้ำ ควรเริ่มจากการลองปูกระเบื้องบนโต๊ะเล็กๆ ก่อน
“คุณต้องรู้วิธีวางแนวกระเบื้อง ถ้าวางผิด จะดูเบี้ยวทันที และจะแก้ยาก คุณยังต้องมีเครื่องมือครบ ตั้งแต่คัตเตอร์ยาแนว ไปจนถึงเลเซอร์วัดระดับ ถ้ายังไม่เคยทำมาก่อน แนะนำให้ลองฝึกทำชิ้นเล็กๆ ก่อน แล้วค่อยทำห้องน้ำจริง”
ไม่ว่าคุณจะมีประสบการณ์แค่ไหน ย่อมมีโปรเจกต์ที่เหมาะกับคุณ
แวนเดอร์ซีลสนับสนุนให้ทุกคนลองทำ DIY
การรู้ว่าคุณไม่จำเป็นต้องเป็นมืออาชีพในการรีโนเวทแบบ DIY มันเป็นสิ่งที่มีประโยชน์มาก เพียงแค่เริ่มจากงานเล็กๆ ฝึกฝนไปเรื่อยๆ ทักษะและความมั่นใจก็จะตามมาเองแวนเดอร์ซีล ผู้เชี่ยวชาญด้านการ DIY กล่าว
Australia Explained เป็นพอดคาสต์ข้อมูลและความรู้เกี่ยวกับการปรับตัวให้เข้ากับชีวิตใหม่ในออสเตรเลีย